24 Temmuz 2018 Salı

6-VIETNAM


VİETNAM

Bu ülkeyi gezmek için  benim gibi bir aya ihtiyacınız var. Ama iyi bir plan yaparak, bazı şehirleri eleyerek ve gece otobüsü kullanarak çok rahat 20günde de gezebilirsiniz.
      Kuzeyinde teraslı pirinç tarlaları, orta bölgelerinde muhteşem mağaralar, kuzeyinde ince kumlu  Danang, Nha Trang, Mui Ne,  Doc Let gibi uzun sahilleri ile kesinlikle görülmesi gereken ülkelerin başında. Sadec cevre bİlİnci olmadığından ülke guzellİklerini çok hor kullanmışlar.

UNESCO Dünya Mirası listesinde 8 yer olan Vietnm’da  ne arasaız bulabilirsiniz. Dağ, göl, nehir, mağara, farklı kültürler…


Yıllar önce yeşil pasaporta Vietnam için vize olmadığını bildiğimden karayolu ile bir arkadaşımla sınır kapısına kadar gittik. O dönemde Erdoğan ile Vietnam başkanı arasında sorunlar olduğundan ne dediysem almadılar. Mecburen aynı yoldan geri döndük.
Bu sefer ucakla Hanoi’ye gireceğimden elçilikten yeşil pasaporta vize olmadığını belirten yazıyı da yanıma alarak yola koyuldum.  Ama Hong Kong’tan ucağa bindiğimde uydurma geri dönüş biletimin tarihinin çoktan bitmiş olduğunu görünce çok telaşa kapıldım.  Şansıma Hong Kong’tan çıkarken sormamışlardı. Sadece yeşil pasaporta vize olmadığını belirten yazıyı göstermiştim. Yine biraz bekledikten sonar mührü bastılar.
Hanoi’ye varınca gümrük sırasında ilk bendim. Yine şansıma burada da sormadılar. Hemen işlemlerimi tamamlayarak beş dakika da çıktım. Ancak dışarı çıkınca 3 aylık vize veriklerini gördüm.



GENEL
Kuzeyden güneye yaklaşık 2000 kilometrelik  ince  uzun olan ülke, 90 milyonluk nüfusuyla dünyanın en kalabalık 13. Ülkesidir.
 Doğusunda Çin Denizi ile  3400 bin kilometrelik kıyısı, batısındada Kamboçya ve Laos’a komşu. Güneyinde Tayland Körfezi  ve kuzeyinde Çin var.
Bol yağmur aldığından yemyeşil olan ülke, Mekong gibi büyük nehirleri sayesinde verimlı toprakları tarıma elverişlidir.
Aslında Vietnam, zıtlıklar ülkesi. Çok lüks binaların ve yaşamların yanında  çok basit yaşamlara tanık olabilirsiniz.

İKLİM
Güneydoğu Asya ülkelerinde iklim: Genel olarak kuru ve yağışlı mevsim olmak üzere 2 mevsim vardır. Dolayısı ile Vietnam da da iki mevsim vardır.

1-Kuru mevsim: Bizim kışımıza (Aralık-Ocak-Şubat) karşılık gelir. Hava sıcak ve kurudur.  Kuru mevsimde kuzey Vietnam özellikle Sapa gibi dağlık bölgelerde akşamleyin serin oluyor. Vietnamı gezmek için en uygun mevsimdir.

2-Yağışlı mevsim: Bizim yazımıza  (Haziran-Temmuz-Ağustos) karşı geliyor. Hava daha sıcak , nemli   ve  yoğun yağışlıdır.

Muson Yağmurları: Mayıs ve Eylül ayları arasında güney veya güneybatıda ve Ekim-Nisan ayları arasındaki kuzeydoğu muson yağmurları vardır.

Ağustos-Kasım arasında ise şiddetli tayfunlar olabilir.
3- Ara aylar ise bu iki mevsim 0arasındaki sonbahar ve ilk bahar olarak düşünebilirsiniz.
Özetlersek:

1-                    Kuzeyi: Genel olarak sıcak ve nemli olan subropikal ıklim görülür.
YAZ: Mayıs-Ekim: Nemlı ve yağışlı. Haziran sonu Hanoi’de ara sıra yağış vardı.Sapa’da sel oldu.
KIŞ: Kasım-Nisan: Ilık ve yağışsız.
Sadece mart-nisan döneminde nadiren yağış görüşebilir.
2-                    Güney: Genelde tropikal ıklim hakım. Yıl boyu sıcak ve nemli.
Mayıs-haziran-temmuz: Kurumevsim.
Temmuz-Ağustos-eylül-Ekım-kasım: Yağışlı mevsim. Yağış fazla olursa su fazlalaşacağından mağaralar gezilemeyebilir.
*Ekim  ve nisan da nadiren de olsa yağış görüşebilir.


Vietnamın Kuzeyin  ve güneyin iklimi farklı olduğundan  ülkenin kuzeyi ve güneyi arasında aynı anda bambaşka hava durumları  olabilir.
 Yazın, kuzeyde ki sıcaklar, güneyde ki ile aynıdır. Güney ve orta bölümü, hem kuru hem de yağışlı mevsimde de yani bütün yıl boyu sıcaktır.
Fakat kışın sıcaklar kuzeyde düşer. Gündüzleri genelde sıcak iken kış akşamlarının serin  (18-20 derece ) olur. Özellikle Sapa gibi dağlık kuzey bölgelerinde hava  sıcaklığı daha da düşer.
Ülke genel olarak yağmurlu, sıcak ve nemli iklime sahip olduğundan yemyeşil.

Ülkede iki kez pırinç hasatı yapılıyor.
1-                    Şubatta ekiliyor. Mart ve nisanda büyümüş oluyor ve pirinç tarlaları yeşil oluyor.Mayıs da sararıyor ve kesiliyor.
2-                   Temmuzda ekiliyor.Ağustos ve eylülde büyümüş oluyor ve pirinç tarlaları  yeşil oluyor. Ekimde sararıyor ve  kesiliyor.
Eğer pirinç tarlalarının yeşil halini görmek isterseniz  bu dönemlerde gitmelisiniz. Yalnız yağmurlu  mevsimde(Temmuz, ağustos-)  sel tehlikesini de unutmamalısınız.En iyisi  ara mevsimlerde gitmeniz. İklim konusu çok uzadı.

O nedenle;

Tüm ülke için en iyi gezilecek zaman  sonbahar diyebileceğimiz  (Eylül-Ekim-Aralık) ve ilkbahar  diyebileceğimiz (Mart-Nisan-mayıs ortası) aylarıdır. Bu dönemde piriç teraslarıda yeşil oluyor.
VİZE
Vietnam, 2012 yılından sonra Türkiye dahil oniki ülkeye vize verirken sıkıntı yaşatıyor. Bu durum, turizm acentalarının da işine geliyor.
1-Ankara ocak 2017’de turizm acentelerinden öğrendiğim bilgilere göre; Ankara Turızm acenteları, adınıza davetıye getirtirerek vize aldıklarından, vıze ıçın  400$ ıstedıler. Arada turizm acentası olmadan Vietnam vizesi alınamadığını söylediler
Elçılıkten öğrendığımde ise sadece Vıze ücretı 130$ idi.(Vietnam havaalanında ise 25$.)
2- O nedenle elçiliğe gitmeden acenta aracılığı ile vıze almak için:
Önce internetten gerekli araştırmaları yapınız. O nedenle “vietnamavize.com.” ve diğer ilgili siteleri  ziyaret ediniz.
Burası Vietnam’da ki turizm acentasının Türkiye temsilcisi. Buradan veya başka bir temsilcilikten  vize onay mektubu” (C1 belgesi)ni bir hafta da alabiliyorsunuz. Ucak biletı ve otel rezervasyonlarını da onlar yapıyorlar. İşlem ücreti değişebiliyor.
Vietnam Havaalanına ulaştığınızda onay mektubu ıle birlikte formunuzu doldurup fotoğraf ve 25$ vize ücreti vererek vizenizi kısa sürede alabiliyorsunuz.
*veya onay mektubunu  internetten indirerek  “Approval Letter” doldurunuz.


3-             En iyi ve ucuz  yol: Direkt Vietnamlı acenta aracılığ ile vize almak: Vietnamı gezerken, karşılaştığım İspanyol aileden öğrendiğim şekilde siz de çok kolay ve ucuz vize alabilirsiniz. Önce Vietnamda ki aşağaıda ki adresleri olan yerel acentelerin sayfalarına girerek gereklı bilgileri öğreniyorsunuz. Pasaport fotokopilerini ve ne kadar kalacağınızı bildiriyorsunuz. Sonra verilen hesap numarasına 10-15$ arası ücret yatırıyorsunuz.24 saat içinde “Onay mektubunu”zu gönderiyorlar. Çıktısını yanınıza  alıp, bir fotoğrafla sadece Vietnam  internasyonal havaalanında(Hanoi veya Ho Chi Minh) müracat ederek  ve 25$ ödeyerek vizenizi alıyorsunuz.Ne kadar kalacağınıza göre vize ücreti değişiyormuş.

3-Yeşıl pasaporta vıze yok. Olmadığına dair elçilikten aldığım yazıyı en sona ekleyeceğim. Gerektiğinde gösterirsiniz.
4-             Laos- luan Parabans’tan vıetnem vizesı alabılırsınız.
*Kesin yanınızda uydurma da olsa göstermelik dönüş bileti olsun.

*Kişiye göre vizenin zamanını belirliyorlar. Genelde 15 gün cıvarında veriyorlar ki bu sürede ülkeyi gezmek zor. Bana hiç sormadan üç aylık verdiler. Sanırım ülkelerinde kalacak yaşı aştığımı düşündüler.

TARİH

1858 -1945: Fransızlar gelip Kolonilerini kuranmuşlar.  Fransızlar 1945’e kadar yaşamışlar.
 1945 yılında ise Vietnam halkı Fransızlara karşı ayaklanınca Ülke ikiye bölünmüş. Güney, Fransızlara kalmış.
1953 yılında Fransızlara yardım etmek için   Amerikalılar gelmiş.
1954 yılında Fransızlar Vietnam’ı terk ettikten sonra Amerikalılar kalmaya devam etmişler. 
1964 yılına kadar halk sorunsuz yaşamış.
1964 yılında Amerika kuzeyi bombalamaya başlamış.
Kuzey Vietnam, güneye yerleşen Amerika ile tam 10 yıl bağımsızlık için savaşmış.
 Vietnam Savaşı’nda komünist  Kuzey Vietnam’ın  Viet Cong birliklerinin direnişi karşısında ABD’nin desteklediği  Güney Vietnam yenilgiyi kabul ederek  Amerikan askerleri çekilmek zorunda kaldılar.
Böylece Güney ve Kuzey olarak iki bölüme ayrılmış olan ülke, 1976’da Vietnam Sosyalist Cumhuriyeti olarak
birleşerek başkenti Hanoi oldu.
 Özellikle ülkenin güneyinde Fransızların etkisini hala görebiliyorsunuz.
Bu mücadelenin baş kahramanı Ho Chi Minh’in ismi, ülkenin en büyük şehri olan Saygon’a verildi.
Savaş sonrası çok büyük sıkıntılar çeken halkın durumu  , 1993 yılından sonra düzelmeye başladı.  Eğitime çok önem verilen ülkede okuma yazma oranı %95’lerde.

PARA
Para birimi Vietnam Dongu.
Çok farklı bankalar var. Birbirine yakın fiyat variyorlar.
Örneğin NCB, bozduracağınız dövüzinize göre az da olsa fark ediyor.
En iyisini Techcom Bank verdi.
1$= 22.855VD.
1€=260.402VD.
Kabaca, 1 tl=4500VD.
Döviz bozdurma ofislerinde  daha az ve değişken fiyat verdiklerinden bankalarda bozdurmanız daha mantıklı olacak. Kuyumcular da  daha iyi fiyat veriyorlar.

Bankaların ATM’lerinden para çekerken işlem parası ödüyorsunuz.
Normal doktorun maaşı 300$, özel hastahane de çalışan doktorun mAaşı ise 1000$.
Öğretmenin maaşı 200$, özel okulda çalışan yabancıöğretmenin maaşı 1000$.

Tahmin edebildiğiniz gibi bize göre maaşlar düşük olduğundan ucuz ülke. Yerellerin yediği yerlerde yerseniz, bindiği araçları kullanırsanız vb. ucuz. Ama turistler için çok ucuz olduğunu söyleyemem. Hele bazı yerlerde tur fiyatlarını iyice abatmışlar. Turist otobüsünün 4 saatlik yolculuğu 40-45Türk lirasına karşı geliyor. Bizim ülke ile aynı.Ama konfor daha düşük. Yerel aynı yolu çok daha ucuza gidiyor.
Buna rağmen bu ülkeyi gezmek size çok pahallı gelmeyecektir.
Vietnam’dan ne alabilirsiniz.
Koni şeklinde ki şapkaları her yerde bulabilirsiniz.20000vnd.
Vietnam’dan ne satın alabilirsiniz:
Ahşap ve hasır işleri çok güzel.Özellikle hasır çantalara ve koltuklara hayran kaldım.
Ahşap objeler,Prinç şarabı da   alabilirsıniz.
Tayland gibi burada da birçok firmanın üretim fabrikası var.Özellikle sahte Adidas ürünleri çok yaygın.

KALMA

           
Hostelworld.com
Booking.com’dan da  daha ucuz yer bulabileceğıniz bu adresleri önce   telefonuna indiriniz. Domotoriler4-5 dolardan başlıyor. Bazılarında kahvaltı da dahil.
-Homstay: Aile yanında daha uygun fiyata kalmak isterseniz İnternetten yerinizi ayırtıp veya satın alıp  giderseniz çok ucuz. Direkt giderseniz fiyatı değişiyor.

ULAŞIM
*Vietnam’da motor kiralıyabiliyorsunuz ama araba kiralamanıza izin yok. Burada da turistin önünü kesmişler. Aslında kiralık araba ile gezilebilecek harika ülke.
*Araç veya motorsiklet kiralayabilmeniz için uluslar arası ehliyeti istiyorlar.
*Ben şehirler arası otobüs, şehir içi ise ayaklarımda sorun olduğundan sadece motortaksi kullandım. Hızlı ve sıcak havalarda esintili olduğundan çok keyif aldım.

I- Havaalanından şehre otobüs veya taksi var. Çok eski Otobüsle 40 dakikada şehir merkezine ulaştık. Şehir merkezine otobüs ücreti, 8000 VD.
Ilk yemyeşil yol manzaraları benim şehre hemen ısınmamı sağladı ama şehre yaklaştıkca sanki deprem sonrası gibi yol boyu evlerin yıkık dökük olduğunu gördüm. Özellikle çöp yığınları hoş görünmüyordu. Aslında ülkenin ne derecede güzel olduğunu bildiğimden ön yargılı düşünmedim. 
II-Hanoi Şehir İçi:
1-                    Motorsiklet: Vietnam, dünyanın en çok motorsiklet kullanılan ülkelerinin başında geliyor. 90 milyonluk halkın 40 milyona yakını motorsiklet sahibi (Sadece 2 milyonun otomobili var).

Eğer motor kullanabiliyorsanız ülkenin bir başında motor satın alıp, gezerek diğer başında satabilirsiniz. Veya bulunduğunuz yerde motor kiralıyabilirsiniz. Günlüğü 4$. Kadınlar motora binerken  çiçekli, yırtmaçlı ve kapşonlu sabahlığa benzer giysi giyip maske takıyorkar.Onlar için beyaz tenli olmak çok önemli.
Trafik kurallarına fazla uymuyorlar ama kassız motor kullanmıyorlar. Trafikte her taraftan bir motorlu çıkıyor. Ama çok hünerle motorlarını trafikte adeta akıtıyorlar.  Bütün bu kargaşaya rağmen yolun karşısına korkmadan geçebilirsiniz. Size çarpmadan yollarına devam ediyorlar.
 Yalnız trafik kuralı gereğı birbirlerini sollarken sürekli korna çalmaları, insanı çok rahatsız ediyor. Egsozdan dolayı neredeyse tüm motor sürücüleri maske kullanıyorlar

2-Motor taksiler
1.yol: cadde üzerinde kenarda motorlarının üzerinde oturan sürücüler göreceksiniz. Zaten çoğu size görünce”Götürelim abla, abi”diyecekler. Taksiciler ve bu taksi motorcular, her turisi görünce askıntı olduklarından oldukça bunaltıcılar. Bu motortaksiciler, 1 kilometreyi 6.000vnd’ye götürüyorlar ama daha fazla para alabilmek için turistler yolu bilmediğinden uzatıyorlarmış.

2.Yol: İnternetten “grab” adlı programı cep telefonlarına yüklüyorlar. Buradan taksi ve motorsiklet çağırıyorlar. ücreti peşin yine telefondan ödüyorlar. Hatta program aracılığı ile aracın yoldan geldiğini ne zaman size ulaşacağını görüyorlar. Bu şekilde yoldan bindiğiniz motorlunun ücretinin yarısını ödüyorsunuz. Daha ekonomik ve güvenli.Bu taksi motorlular yeşil kask ve eşorfman üstü  giyiyorlar.
2-Otobüs: Şehir içi otobüs ücreti7.000vnd civarında. Otobüsün içinde ki görevli biletinizi kesiyor. Otobüsleri oldukça eski. İnsanlar ev ortamında ki gibi ayakkabılarını çıkarıp, uzatıp sohbet ediyorlar.
*Şehir içi ve dışında kı otobüslerin içi çok soğutulduğundan önleminizi alınız. Ben şu anda çok kötü öksürüyorum.
1-                    Bisikletli tuk tuk: üç tekerlekli  bisikletin önüne iki kişi oturabilıyor. Bunlarda turist görünce , hemen götürmek istiyorlar. Bir saat gezdirme ücretini 200000vnd dedi. Ben yürümeye devam edince 150 000vnd dedi.Bu arada diğer bisikletli 100000vnd dedi.
2-                   Taksi: Israrla taksimetre açtırınız.

4-Cıty Tour(Hopon-hop off):4 saat kullanırsanız ücreti300.00vnd.
Bir gün için 450.000vnd.
İki gün için 650.000vnd.
Bulundjğunuz duraktan her yarım saatte bir otobüsünüz geçiyor.
Bu otobüs 9-17 arasında çalışıyor.
Bana göre tamamen gereksiz. Çoğu yer birbirine yürüme mesafesinde zaten.
III-Şehirler Arası:
1-                    Otobüs: Hanoi’de beş altı tane otobüs terminali var. Old Quater’da ki  ki otobüs ücretleri nispetten pahallı.
Ayrica sadece ofisi olan birçok özel otobüs firması da var. İnternetten bulmanız gerekiyor.
2-                   Turist otobüsleri: Genelde turistlerın yoğun olduğu yerlerde ki hostel veya acentelerden biletinizi alıyorsunuz. Otobüs yolcularını merkezde kı hotel, acentelerden ve  belli noktalardan topluyor. Halk otobüslerine göre kalitesi biraz daha ıyi sayılır ama fiyatları neredeyse iki katı oluyor.Genelde kuzeyde yataklı, güneyde ıse koltuklu oluyor.
3-                Tren: Birçok yere tren de var ama ücreti yüksek. Sel olduğunda çalışmıyor. Özellikle yataklı gece trenini tercih edebilirsiniz. Bana yataklı otobüsler çok keyifli geldiğinden treni denemedim.
4-                Uçak: Vietnam Airlines, Jetstar Pacific, Silkair, Vietjet Air gibi yerel firmalarla ülkenin birçok şehrine uygun fiyatlı uçak bulabiliyorsunuz.

DİL

Çok eskıdn Çince konuşan Vietnamlılar, 1800’lü yıllarda dillerini oluşturup latin alfabesine geçmişler ama birçok harfin altında, üstünde yanında birden fazla da kuyruk olduğundan bir şey anlamıyorsunuz. Daha çok Fransızcayı anımsatıyor. Ben gezim boyunca bu dilden çok sıkıntı çektim.Hiç bir kelimeyi ne okuyabildim ne de tam söyleyebildim.

Tonuna göre farklı anlamları olan dilleri zor. Latin alfabesi kullanıyorlar. Orta yaşın çoğunluğu Fransızca ve Çince konuşuyor.Turizm ile uğraşanlar ve yeni nesil daha çok İngilizce biliyor. Ama aksanları farklı olduğundan anlamakta zorlandım.
Xin chao(Sin çao): Merhaba  
 Xin Cam on(Sin kaman): Teşekkürler

DİN
Yarısı dinsiz.%20 sinden fazlası budist.Daha azı Hristiyan.Geri kalan da diğer dinlerden.
 Vietnamlılar sadelikten yana olan Mayaleya Budizmini takip ediyorlar.Tapınakları da yaşamları da  çevre ülke budistlerine göre daha sade.


YEMEK
Seetret food : Cadde üzerlerinde, sokak araları da genelde tüplü ocakta pişirilen yemekleri, insanlar küçük taburelere oturarak yiyorlar. Bulaşıklar da oracıkta kovanın ıçinde yıkanıyor.Hijyenik olduğu söylenemez. Daha ucuz olduğundan sokakta yemek yemek çok yaygın. Bunun yanında her dereceden lokanta bulabiliyorsunuz. Yemeklerinin çoğu pirinç ve sebze ağırlıklı. Et ve dniz ürünlerini de sık kullanıyorlar. Aslında tüm çevre ülke yemekleri bırbirine benziyor.
Pilav: Yağsız, tuzsuz pilav, üç öğün özel pilav tenceresinde pişiriliyor.Yapış yapış oluyor.Ekmek yerine kullanıyorlar.
Rau Muong: bu ıspanağa benzer sebzeyi az haşlayıp suyu ile servis ediyorlar.Pilavlarının üzerine sulu halde koyup yiyorlar.Baş yemekleri bu ikili.
Genel çorbaları: Genelde  taze yeşil sebzeleri,haşlanmış  et ,deniz ürünlerini, içıne isteğe göre çeşitlı sakatat , karides, taze soğan, soya filizi, havuç ve kişniş koyup az haşlayıp  sulu bırakıyorlar. Sıcak halde pirinç noddle’nin üzerine döküyorlar.
Tuz ve yağı çok az kullandıklarından tad olarak bizim yemeklerimize benzemiyor ama bizden daha sağlıklı beslendikleri kesin. Neredeyse hiç şişman Vietnamlı görmedim.
Yalnız çok sık kullandıkları kişnişin kokusuna alışkın olmadığımdan bana yemekleri farklı geldi.
Pho: Ünlü et ile hazırlanan noodle çorbaları. Özellikle kahvaltıda ve her öğünde içiyorlar.
Bun cha: Domuz etli Noodle Çorbası.
ho Bo :  Dana etli noodle çorbası.
Pho Ga: Tavuk etli noodle çorbası.
Cha ca:  Balık etli noodle çorbası.
 Goi cuon: İncecik hamura sarılmış yeşillik, karides, yengeç, et ile yapılan sigara böğreği gıbi.En çok bunu sevdim.
Banh mi: 150yıl Fransız yönetiminde kaldıklarından baget ekmeğini hala yapıyorlar. baget sandviçin içinde herşey koyarak sokaklarda sattıkları sandaviç.Ucuz ve doyurucu.
Banh xeo: İçine karides, baharat  domuz, fasulye ve yumurta konarak kızartılınıyor.
 banh u :leaf banh gaı adlı yaprak, pirinç unu ve kokanattan yapılan tatlı.Yeşil yapraklar  içinde pramit şeklinde sarılıyor. En çok bu tatlıyı sevdim.
Che: Pirinç ve fasulyeden yapılan tatlı.
Meyveler: Bana göre Ananas ve mango birıncı sırada. Ağacı bulunduğu yerı saran kaktüs şeklinde olan Eederha meyvasının içi beyaz değilde kırmızı olanı da çok lezzetli.
Kırmızı deniz kestahanesine benzeyen Rambutan’ı da deneyiniz.Longon adlı salkım şeklinde açık kahverengi renkli meyvanın içi de rambutana benziyor.
Pummelo:Portakaldan daha büyük tatlı meyva. Ben çok sevemedim.
GüNEY: Güneyin çiçeği begonvil. Genelde pembe ve beyaz olarak her taraftan sarkıyor.
Güneyde sürüngen avı yapılıyor. Na Trang’da lüks otelin bahçesinde bütünü ile timsah kızartılıyordu.
Yine güneyi Ruslar ve Çinliler işgal etmiş. “Fakir ülkede Rusların ne işi var .”diye düşünürken işin aslını öğrendim. Zengin adam bulmak isteyen tek bayan Ruslar Türkiye’ye giderken, buraya aile olan Ruslar geliyor. Yoksa burada Ruslara para yedirecek akılsız adam yok.


İNSAN
Vietnamlılar, genelde sıcak, canayakın ve sevimliler. Her yerde yardımlarını gördüm. Sadece tüm geri ülkelerde olduğu gibi turizmde çalışanlar, tatlı parayı görünce üç kağıtçı ve aç gözlü olmuşlar.
Bizim gibi bağırarak konuşuyorlar ama sakinler. Hatta biraz fazla gamsızlar. Zaman ve söz konusunda özensizler.
Burada yaşayan bir Türk’ün söylediğine göre çok  dedikodu yapıyorlarmış.
Özellikle kadın erkek konusunda çok rahatlar. Bize göre oldukça açık giyiniyorlar. Evlerinin ilk katında kapı ve pencere açık olduğu halde kısacık şortları ile rahatça uzanıyorlar. Gelıp geçenin onları görmesine aldırmıyorlar.

Güney ile kuzey insanının farklı olduğu söyleniyor ama ben bir fark göremedim. İki bölgenin insanı da sevdim.
Genelde kırsalda çok erken kalkıyorlar. Hava sıcak olduğundan öğle saatlerinde uyukluyorlar. Hatta ofislerde öğle yemeğinden sonra araya serdikleri hasır üstünde kestiriyorlar.
Geleneksel giysiler: 
Yandan yırtmaçlı işlemeli uzun tunik ve altına farklı renklerde pantolon giyiyorlar. Çok zarif görünüyorlar.
Kızlar topuklu ayakkabıya çok meraklılar.
Tüm geri kalmış ve fakir ülkelerde olduğu gibı burada da özellikle gençler, yaşam koşulları kötü de olsa dış görünüşleri ile bakımlı ve zengin görünmeye çalışıyorlar. Markalı giyime özeniyorlar.
EVLER
-İlk ev sahibimlerım iki mühendis kız, büyük eski bir apartmanın tek odasında üzerinde sadece hasır olan tekkaryolayı paylaşıyorlardı. Buzdolabı yok. Küçük balkonlarında sadece masanın üzerinde kullandıkları ocak vardı. Bulaşığı banyoda yıkıyorlardı. Ama bu kızlar giyimlerine öyle düşkünlerdi ki dışarıda görseniz, böyle birevde yaşadıklarına asla ihtimal vermezsiniz.
Daha sonra modern evlerde de kaldım. Evlerine giyimlerine gösterdikleri kadar özen göstermiyorlar.
-Evleri genel olarak temiz değil. Özellikle çok döküntülüler. Kirlenen ve kararan yerleri boyamıyorlar.
 Ama bizim tersimize çok sık duş alıp dişlerini fırçalıyorlar. Giyimlerine çok özen gösteriyorlar.  Ince olduklarından ne giyseler yakışıyor.


KISA KISA
-Vietnam saati Türkiye’den beş saat ileride.

-Tüm girişlerde turistler, yerel fiyatın iki katını ödemek zorundalar. Bilet olmayan yerlerde çok daha fazlasını ödemek zorundasınız.
-Bankaların, büyük iş merkezlerının, kuyumcuların, büyük mağazalarının önünde özel giysili güvenlik görevlileri var.
-Vietnam müziği çok güzel.
-Vietnamlılar, sürekli kalın, desenli maske kullanıyorlar. Hava kirliliğinin yanında beyaz tenli olmak çok önemli. Güneşe hiç kapanmadan çıkmıyorlar.

Genelde Kuzey Vietnam’da Çinçe, Güney Vietnam’da Fransızca konuşan daha fazla.

-Vietnam’da budistler ölünce bir kısmı yakılıyor. Bir kısmı ise gömülüyor.
- Bir Vietnamlı ölünce önce toprağa gömülüyor. En fazla beş yıl içinde kemikler, bir kutuya konarak ailesinin memleketinde küçük pagoda şeklinde ki süslü mezarlara konarak iki kere gömülmüş oluyorlar.
- Vietnam’da da yasalar gereği eskiden en fazla iki çocuğa izin varmış. Şimdi aynı bizde ki gibi şehirlerde çocuk sayısı iki cıvarında ama kırsalda yüksek.
Ailenin devamı için erkek çocuk önemli. Aynı bizde ki gibi kırsalda daha erken evlilik yapılıp bir an önce çocuk yapılıyor.
Erkek çocuğun evlendikten sonra ailesi ile birlikte yaşaması çok doğal.

-Sukuaj sporunu,  raketsiz ayakları ile büyük bir hünerle oynuyorlar. Ayrıca özel topları da var. Hayran kaldım.
-Erkekler çok bira içtiklerinden ve spor yapmadıklarından zayıf olsalarda biraz göbekli olabiliyorlar.
-Sabahları çok erkenden özellikle topluca spor yapan bayanları göreceksiniz.
-Aynı Çin’de ki gibi bazı erkekler tşörtlerini sıyırarak göbeklerı açıkta dolaşıyorlar.
-Vietnamlılarda saçlarında ki beyazları cımbız ile evlerinin kapısının önünde tek tek aldırıyorlar.
-Kafe kültürü Fransızlardan kalma ve çok yaygın. Çok şık kafeler bulabilirsiniz.
-Uzak doğu masajı, spalar da çok yaygın. Her yerde bulabiliyorsunuz.
-Dünyada en fazla kaju, ikinci en fazla pirinç ve kahve üreticisi. Çin’den sonra da radyo ve televizyon parçaları üreticisi.
-ülkenın güneyi, daha modern ama bana kuzeyi daha güzel geldi.
-Tüm hastalıklara şifa olduğu düşünüln Ruou ran adlı  içinde yılan olan yılan şaraplarsatılıyor. 

-Nüfusunun %40’ından fazlasının soyadı “Nuguyen”.


- Erkekler 2 yıl (18-20 yaş arası) askerlik yapmak zorundalarmış.
-Dünyada en büyük kahve üreticisidir.
-İnternete hemen hemen her yerde rahatlıkla bağlanıyorsunuz.
Telefonunuzu Vietnam’da kullanmak isterseniz
Viettel, en yaygın sim kartı.
-Lotus çiçeğinin köküde yemeklerde kullanılıyor.Çok lezzetli.


HANOİ
Hanoi  ilk 1010 yılında 3.kral tarafından Vietnam’ın başkenti olmuş.
Hanoi, Fransızlar 1954 yılında bölgeden çıkarılınca kuzey Vietnam’ın başkenti olmuş.
Daha sonra 1970’li yıllarda Amerikalılar güney Vietnam’dan çıkarılınca tüm ülkenin başkenti olmuş.
 Nüfusu yaklaşık 7 milyon. Hanoi’de tüm hanedanlıklardan kalma 600’den fazla tapınak ve pagoda bulunmakta. 15. yy.’da Vietnam’a giren Çinliler ile 19. yy.’da ülkeyi işgal eden Fransızlar Hanoi’de eserler bırakmışlar.
Çin sınırına yakın olduğundan Çin etkisi daha fazladır.

En az gezmekiçin iki gün gerekli. Halong Bay ve Sapa’yıda katarsak en az bir hafta Hanoi ve kuzey Vietnam için ayırmalısınız.


Hanoi’de tüm gezilecek yerler, ‘Hoan Kıem gölü” nün etrafında birbirine yürüme mesafesinde.
Gruplarsak
I-Hoan Kıem gölü ve Old Quater(Gölün  çevresi):

Tanrıların yaşadığına inanılan bu Hoan Kiem gölü, “İade Kılıç” anlamına geliyor. Efsaneye göre  tanrılar, Kral Le Loi’ye  Çinlilerle savaşması için büyülü bir kılıç verilir. Kral bu kılıçla birçok savaşı kazandıktan sonra  kılıç tekrar   gölün ıçinde ki Tanrı Altın Kaplumbağa’ya verir.
Gölün yemyeşil çevresinde insanlar geziyorlar veya kanepelerde oturarak dinleniyorlar. Hafta sonları bu bölge araç trafiğine kapandığından çok kalabalık oluyor.


Old Quater ise gölün halka şeklinde çevreleyen ve Fransız koloni döneminde yapılmış binalar ın olduğu eski bölge.
Şehrin güneyinden başlayıp aşağı doğru inersek




1-Dua-Al Noor Mosque: Old Quater’da ki bu camiyi biliyordum ama Vietnam’da çok az da olsa Vietnamlı Müslüman olduğunu buraya geldikten sonra öğrendim. Vietnamlı başı kapalı kadına bir kez daha “Müslüman mısınız?”diye sorma gereği duydum.
Adresi:12 Hang Luoc – Hoan Kiem()Gölğn kuzey doğusunda.Hemen yanında Müslüman Vietnamlı ailenin işlettiği
“Zaynab Restaurant(Halal Restoran)” var.Zaten camiye de buradan girebiliyorsunuz. Yürüyerek
2-Dong Xuan Market: Bu kapalı markette hediyelik birşeyler satın alabilirsiniz. Özellikle sepet çantalar çok güzdi ama taşıması zor.
3-QuanChuong Gate: Ara sokakta kalsa da görülmeye değer.
4-Hoan Kıem Lake
A-                  WaterPupet Show. Her gün 17:20 ve 20:00’de Show var.Giriş 100vnd. Havuz şeklinde ki sahne de kuklalarla  Vietnam yaşantısı canlandırılıyor. Bana çok ilginç geldi. Gitmelisiniz.
B-Ngoc Son Temple(1883): Giriş 30.000vnd. Gölün kuzey başında ki bu tapınağın bir odasında ise mumyalanmış dev kaplumbağa var.
C-Kaplumbağ Kulesi: Gölün ortasında olduğundan kenardan görüyorsunuz.
5-Post Ofis:Bu eski yapının içi de güzel.
6-Metropolitan Hotel: Dışı kadar içi de görülmeye değer.Çok lüks otel.İlk katında lüks mağazalar sıralanmış. Özellikle burada ki kafe çok şıktı.
Zaten çevre caddelerde de çok lüks mağazalar var.
7-Opera: Çok görkemli yapı. Ağustosta açılacağından içini göremedim.
*Hemen yakınında gerçek turist info var.
Yanında
8-Hilton  Opera haus otel: Bu da şık bir oteldi.      
6-The Vietnam National Museum of history:8-12 ve 13:30-17, Her ayın ilk pazrtesi kapalı. Giriş ücreti 40.000vdv.
İki katlı bu müzeyi de atlamayınız. Hemen yakınında
7-Revolution Museum: Tarih müzesinin bileti ile girebiliyorsunuz. Kömünist partisinin çalışmalarını, çektikleri eziyetler vb. sergileniyor.
Geri opera’nın önüne geöip hürüdüğünüzde
 8-Women Museum:8-17 arası açık. Giriş 30.000vdn. Önec asansör ile 4. Katına çıkıp gezerek ilk kata inebilirsiniz. Vietnam kadınının üretimini,  mücadelesini, düğününü ve geleneksel kıyafetlerinin sergilendiği çok güzel bir müze
9-Hoalo Prıson: Giriş 30.000vdn.Eski hapishane müzeye çevrilmiş. Kömünistlere uygulanan işkenceler ve mahkûmların yaşantısı heykel ve diğer görsellerle anlatılmış. Çok etkileyici bir müze.
10-Tren İstasyonu: Normal eski bir yapı.Gitmeye gerek yok.Yol uzadığından boşa zamanınız gidiyor.
11-St. joseph courch
II-Hoan Kıem gölünün   batısı
En aşağıdan başlayıp(Veya tersine) yukarı doğru
Çıkarsak.


1-                    Tham of Literature(Ve Tham Quan-Konfüçyüs’ün evi): Giriş 30.000vdn. Duvarlarla çevrilmiş yeşillikler içinde ki bu ahşap aksanların yoğun olarak kullanıldığıtapınak da çok güzel. Yalnız çok kalabalık oluyor. Hemen arkasında.
2-                    Art Museum:8-17arası açık. Giriş 40.000vnd. Zengin bir müze.Resim ve heykellerin birçoğu savaşı anlatıyordu.
3-                   Flag Tower ve Fransız mahallesi: Giriş ücretsiz. En üst kata kadar çıkabiliyorsunuz.  Bu çevrede Fransız mimarisi ile yapılmış birçok bina göreceksiniz. Zaten büyük kısmı askeriyeye ait. Hemen yakınında
4-                   Thang Long Cıdadel( Thang Long İmparatorluk Kaesi)
 Geniş alana yayılmış bu ören yeri 5:00’da kapanıyor. Zaman az kaldığı için motorlu bir kızla buraya gitmek istedim. İngilizce bilmiyordu ama harita üzerinden yeri çok belliydi. üç kere bayrak kulesinin önünden geçmemize rağmen bulamadık. Bulduğumuzda da kapanmıştı.
5-Ho Chi Minh Kompleksi


A-                  One PillarPagoda(Tek bacaklı Pagoda-1849 eski krallardan biri, rüyasında  doğacak bebeğini görünce bu küçük tapınağı yaptırmış.
B-                  B-Ho Chi Minh Museum: 8:00-12:00/14:00-16:30 arası açık.Giriş ücreti40.000vdv. Pazartesi ve Cuma günü öğleden sonra kapalı.Ho Chi Minh ve arkadaşlarının mücadelesı ve Vietnam tarihi görsel objeler ve belgelerle anlatılmış.
C-Ho Chi Minh Mausoleum:
D-Ho Chi Minh House(Ho Chi Minh’s vestigein the Presidatia Palace Area): 8:00-11:00/13:30-16:00 arası açık. Kahramanın savaş yıllarında 1954-1958 yılları arasında yaşadığı ev kompleksi ve bahçesi.
E-Presidentıal: Başkanlık konutu. Sarı renklı bu görkemli binayı dışardan görebiliyorsunuz.
6-Quan Thanh Temple: Giriş 10vnd.Ahşap aksanları çok güzeldi.
7-West Lake ve Tran Quoc Pagoda: 7:30-11:30-13:30-17:30 arası açık.Giriş ücretsiz.
*Cultural Show in Hanoi: Her ayın Salı, Çarşamba,Cuma ve cumartesi günleri  günlerinde  olan bu Show saat 18gibi  Vietnam Toung Theater’da oluyor.ücreti 630 000vnd.

III-Uzaklar
1-Vietnam Museum of Ethnology: 8:30-17:30 arası açık. Pazartesi kapalı. Giriş 40.000vnd. ” Cau Giay District”adresinde. Ben buraya çok yakın kaldığımdan kolaylıkla gıttim. Otobüsle gidilebiliyor. Çok doyurucu ve zengin bir müze.
Karşısında göletin yanında ki pakta dinlenebilirsıniz.

HANOİ’NİN KUZEYİ
-Hanoi’de  birçok tur satan turist info var. Hangisinin gerçek olduğunu anlayamadım. Gölün kuzey tarafında ana cadde üzerinde  Travelmate  turizm acentasından önü şehir, arkasında ülke haritası olan haritayı alınız. Yine gölün kuzey tarafında sağ tarafta “Turist info ve sport center” de hergün 9:30 ve 14:30’da ücretsiz şehri yürüyerek  gezdiriyorlar.

1-HALONG BAY
Halong Körfezi, Vietnam’ın Çin Denizi tarafında milyonlarca yıl önceki tektonik hareketlerle 2000 civarı büyüklü küçüklü kireç taşlarından oluşmuş kayalık adalar topluluğu.
 Mevsimine ve günün saatlaerine göre farklı renklere bürünen UNESCO Dünya Mirası listesinde ki Halong Bay’ı görmeden Vietnam’ı gördüm diyemezsiniz.
Gerçekten üzerindeki ağaçlardan dolayı yemyeşil veya farlı oluşumda ki bu adaların arasından cruis ile gezmek çok keyifli.
Efsaneye göre Halong, “ejderhanın denize girdiği yer” anlamına geliyor.
Vietnamlılar, Çinlilerle savaşırken zor duruma kaldıklarından tanrılardan yardım isterler. Tanrıların yardım olarak gönderdikleri ejderha, ağzından yeşim ve farklı mücevherler saçarak bu kayalıkları oluşturur. Çinliler de bu kayalıkları geçemeyince Vietnamlılar kurtulur. İnanana…



Bu körfez gezisine gölün kuzey tarafında ki bir çok acenteden veya otellerden (Çok daha pahalı oluyor.) satın alabilirsiniz. Göle yakın acenteler daha pahalı sattığından merkezden biraz uzak acentelerden veya gölün güney ucunda ki az sayıda ki acentelerden tur satın almaya çalışınız. Çok daha uygun oluyor.
Aslında işlem şöyle çalışıyor. Bu tur acenteleri Holang Bay’da ki bır curies ve oraya götürecek otobüs ile anlaşıyorlar. acenta, normal tur için   adam başı  curiese 57$ cıvarında ödeme yapıyor. Gerisini cebe atıyorlar. O nedenle her acente tutturabildiği fiyata satıyor.
üç farklı tur var.
1-Luxury: Kabinler daha geniş, Holong Baya götüren araç daha konforlu ve küçük oluyor.

2-Orta  class:
3 yıldızlı cruise gemisinde, kabinler daha küçük, Holong Baya götüren araç daha büyük oluyor.


3-Budget cruise: Tam bilmiyorum ama sanırım çok bir fark yok
4-Özel turlar ise en pahallı olanı.Istediğiniz yere gidiyorsunuz.

Curiesler, bir, iki veya üç katlı olup genelde 18-22 kişilik olup kabinler iki kişilik oluyor.
Turlar; Bir günlük(Büyük botla çok fazla kişiyi farklı yerlere götürüyorlar.Kişi başı 25$.),
 iki gün bir gece veya iki gece üç gün olarak düzenleniyor.Bir gece kalmalının Fiyatı 100$ cıvarında.Ben 80$’a aldım.Aynı curiesde farklı acentedan 120$’a alan da vardı.
 bir öğretmenin maaaşının 200$ ülkede bu tur pahallı ama kendiniz gıdemeyeceğinize göre en uygununu bulup almak zorundasınız.
üç gün   İki gecelik olanda extra olarak  Cat Ba adası ve yakınında kı maymun adasına götürülüyor. Fiyatı 100$’dan fazla.İki gece fazla bence.Cruisede kabinlerde uyunuyor.
Diğer tüm turların programları aynı.Şöyleki;
aynı cruis ile anlaşan acentadan bilet alanlar Old Quaterda kı otellerde  kalanları otellerinden alınarak 8:30 gibi yola çıkılarak  Otobüsle dört saatte Holong baya varılıyor.Yolda giderken ve dönerken  yarım saatlik el işleri, inci v.b satan alışveriş merkezine uğranılıyor.
Körfeze varır varmaz cruise geçerek yolculuk başlıyor. Hemen öğle yemeği verıliyor.
Birinci gün Sot Cave(Surprising Cave) mağara gezisi, kano ile gezi yapılıyor.Akşam yemeğinden önce prinç kağıtlarına yiyecekler nasıl sarılıp sosa batırılarak yenmesi gösteriliyor.Akşam bootta balık tutma ve karaoke aktivitesi var.
Ertesi gün kahvaltıdan sonar Titop adası  adaına gidiöip tepeye merdivenlerler tırmanılıp çevre manzarası seyrediliyor. Aşağı indikten sonra ise denize girebiliyorsunuz ama oldukça bulanıktı. Bu adada da çok beton kullanılmış.Çöp tenekeleri çok kirlıydi.
Eskiden denizen üzerinde yüzen ahşap evlerin oluşturduğu köyler varmış ama çevreyi pislettiklerinden kaldırılmış.Ama  hala zümrüt yeşili bu göl temiz değildi.Vietnamlılar, muhteşem güzelliklerinin farkında değiller. Adalara tabii olmayan eklemeler yaparak doğal güzelliği bozmuşlar. Bazı yerlerde ağaç görüntüsü verdikleri korkuluklar çok çirkin ve gereksizdi.
*İnci çiftliğine rehber, bir tek ben istediğimden gitmekten vazgeçti.
Yemekler isteğinize göre bol çeşit olup genelde az yağda haşlanarak pişiriliyor.Her damağa hitap ediyor.
*Su ve içecekler para ile satılıyor. Ayrıca yanınıza mayonuzu ve güneş kreminizi almayı unutmayınız.
* mağaraya ve adaya girişte rehber, göstermelik   fiyatı 550 000vnd olan bilet dağıtıyor.Çıkışta topluyor.Kaybedersenız ücretini ödemek zorundasınız.Biletin üzerinde ki açılan deliklerden dolayı zaten bir kaç kez kullanıldıklar belli. Turizm böyle.Nereden üç kuruş daha fazla kazanmanın peşındeler.
Gelellim nasıl tur bileti satın almaya: Tüm dünyada geri kalmış ülkelerin turizimcileri sıcak ve bol parayı bulunca iyice arsız ve düzenbaz oluyorlar.
Vietnamlılar da türlü yol bulmuşlar.
Bazı acentelar kapılarındaki tabelalara ucuz tur sattıklarını yazıyorlar. Tamamen yalan.Sadece müşterıyi içeri çektikten sonra bin türlü yalanla pahallı tur satmak istiyorlar. Şöyleki:
Ucuz turu satın almak istediğinizde önce içinde taks ücretinin dahil olmadığını 65+5=70$ ödemeniz gerektiğini söylüyorlar.Neden bunu kapıda ki tabelaya yazmadıklarını sorduğumda anlamsız cevaplar verdiler.70$’I Kabul ettiğinizde “Bu turun kötü kalitede olduğunu, kahvaltıda sadece ekmek ile yağ veriyorlar.” Yalanını söyleyip size caydırmaya çalışıyorlar. Herşeye ragmen bu koşulları da Kabul ettiğinizde gereklı yerlere telefon açarak”üzgünüz.Turlarımız 5-6 gün full dolu.Size diğer bir tur verelim.” Yalanını atıyorlar.
Kısaca tüm turların programları aynı.Sadece Cruise ve kabin farkı var. Onedenle hiç yalanlarına kanmayınız. Bulduğunuz en ucuz tura yazılınız.
Tam öğrenemedim ama kendi kendinize Holong Bay’a giderek oradan ta tur alabilirsiniz.Daha uygun fiyata gelebilir.Holong körfezinde bir çok otel var. Yerleşim körfeze biraz uzak.Araçla gidebilirsiniz. Araştırınız.
Ozaman HonaiHolong BaySa PaHanoi yapabilirsiniz.
HonaiHalong Bay( otobüs, 155km, 4 saat,120vnd.Her iki saatte bır var.İlk otobüs 6:00da kalkıyor.)
Halong BaySapa(Otobüs var.Sanırım 6 saat.)
3-             Hoa Binh-NaıChau: Buraya 35$ cıvarı tur da var.Sapa’ya benziyormuş.Aracınız varsa Sapa’ya giderken buraya da uğrayabilirsiniz.
4-             Moc Chau-Parfüm Pagoda:Buraya 35$cıvarı tur da var.Aracınız varsa Sapa’ya giderken buraya da uğrayabilirsiniz.


5-SAPA
Kesın görmeniz gereken Sapa, Vietnam’ın kuzeybatısında Çin sınırına yakın yemyeşil dumanlı sarp dağlarla(En yüksek Fansipan) çevrelenmiş bölge. Yükseklerden vadiye inen basamak şeklinde ki  teraslı prinç tarlaları, ve burada ki Muong Hoa vadisinde yaşayan farklı etnik grubları ile ünlü. Prinçin dışında mısır üretimide oldukça fazla.
       
10 farklı etnik grubun çoğu  Güney Çin’den Vietnam’a göç ettiklerinden dilleri ve kökenleri farklı.
Bu azınlıklar, saçlarını halka şeklinde başlarının etrafından dolandırıp başlarının üstlerinde metal  tarak ve  tokalarla sabitliyorlar.
En kalabalık grub olan  Black Monglar, siyah işemeli giysilerinin üzerine farklı baş bağlamaları ile kolayca ayırt ediliyorlar.Boyunlarında kocaman halka ve zincir karışımı kolye ve metal bilezikler takıyorlar.Elleri, kumaşkarını boyadıklarından çoğunun  simsiyah.
Dzao’lar ise işlemli değilde renkli kumaşlarla süsledikleri giysiler giyiyorlar
Tarım ile uğraşan bu etnik grublar, turizmin tadını almışlar. Çoğunun arkasında uyuyan çok sevimli bir bebekle gördükleri turiste adeta yapışıyorlar. Yine 7-8 yaşında ki çoçuklar bile arkalarında minnacık bebeklerle size birşey satmaya uğraşıyorlar.
Bölge, doğası ile gerçekten büyüleyici.İnsan hayran kalıyor. Ama turizmi bilmemek de ayrı bir sorun.Herkes, bir şekilde turizmden yararlanmak istiyor ama düşündükleri sadece para. Doğa bilinçi hiç gelişmemiş.Çevre çok kirletilmiş. Canım dereler atılan pisliklerden dolayı çirkin görünüyor. Yine bu muhteşem doğa, gereksiz yeni yapılarla orjinalliğinden uzaklaştırılmış.Burayı gezerken ‘Hep 50yıl önce buraları görme şansım olsaydı’diye düşündüm.


ULAŞIM
Asla Sapa turu almanıza gerek yok.Kendi kendinize çok rahat gidıp keyfinizce gezebilirsiniz.Bir gece yatmalı tur fiyatı 75$cıvarında.
HanoiSapa( otobüs, Tek yön gidiş 240vnd, geri tek yön geliş 200vnd, 6-7 saat sürüyor.Gece aynı fiyatlı  yataklı otobüsü de var. otobüsün içinde 36 tek kişilik yatak koymuşlar. Ayakkabınızı girişte çıkarıp naylon torbaya koyup yatağınıza uzanıyorsunuz. Aynı yataklı otobüs gündüz de var. Çok keyifli. Otobüs direct turist bölgesi olan Sapa’ya gidiyor.Veya bölgenin baş şehri olan Lon Cai’ye kadar gidiyor. Oradan ücretsiz servislerle 40km ilerdeki turist bölgesi olan Sapa’ya geçiyorsunuz.)
5:30-24 arası her yarım saatte bir otobüs var.
HanoiSapa(Tren, 650vdn.Tren direkt Sapaya gitmiyor.)
Sapa’da ise çevreyi gezmek için en iyisi motor veya kalabalıksanız araç kiralamak. Yine çevreyi gezdiren yanları açık araç da gördüm.
KALMA: Sapa ‘da birçok hotel, hostel var.Yine özellikle Lao Chai, TaVan’da birçok homstay var.Fiyatları kahvaltı dahil domotori 4 dolardan başlıyor. Eğer internetten yerinizi ayırırsanız çok uygun yer bulabiliyorsunuz.Gittiğinizde sorarsanız biraz yükseltebiliyorlar.
Ben önce yorulduğum köyde kalırım diye düşündüm ama sıkılacağımı düşünerek Sapa’da kaldım.Sapa’nın gecesi de güzel. Yemek seceneği de çok fazla.

Otobüsten iner inmez çevrede ki farklı giysili etnik grublar çevrenizi sararak size çevre yürüyüşünde rehberlik yapabileceklerini söylüyorlar. Bunları atlattıktan sonra çevreyi motoru ile gezdirmak isteyen gençler sıraya giriyor.
Ben Sabah altı gibi Sapa’da olduğum için turist info kapalıydı. Direkt açık bir hostelden çevre haritasını alarak yola koyuldum.
Motorluları ve rehber olmak isteyenleri atlattıktan sonar gölün yanından yukarı çıkarak kilisenin önünden değilde parelelelinde ki vadi yoluna girerek yürümeye başladım. Biraz ilerledikten sonar köylerine giden motorluları, araçları veya köy dolmuşlarına rastlayacaksınız. Bunlardan istediğınizle anlaşarak binebilirsiniz. Ben gitmek istediğim en uzak “Nam Gang”ın köyüne giden bulduğum araca ücret vererek gittim. Kahvaltımı yaptıktan sonra turist olmayan bu köyü keyfimce gezdim. İnanlmaz güzel doğnın içindeki kocaman ve toprak tabanlı tek salonda neredeyse hiçbir şey yok.Yemeklerini hala ateş yakarak pişiriyorlar. Elektirik olduğundan bazı evlerde televizyon vardı. Eğer eşler varsa salonun bir kenarını bezle kapatarak içine sadece cibinliği olan karyola koymuşlar. Her taraftan su fışkırmasına ragmen evlerin içi de dışı da temiz değildi.Birbuçuk saat sonar aynı araçla geri döndüm ama gelirken gözüme kestirdiğim ve gezmek istediğim köyde indim.Diğer araçlarla yoluma devam ederek Sapa’ya geri döndüm.
Sizin “Thung Lung Muong Hoa” vadisinde sırasıyla gezeceğıniz köyler
Cat Cat
Lao Chai(H’mong)
TaVan(Dzay)
Ban Ho(Tay)
My Son(Xa Pho)
Nam Cang(Dzao)
Ana yoldan aşağıda ki muhteşem manzaralı köyleri manzara teraslarından seyredebilir, yokuşaşağı inerek genelde köprülerden geçip bu köylere ulaşabilirsiniz.
CAT CAT:
Sapa’nın hemen çıkışında Mon Hoa vadisine giderken 1.2 km içeride. Girişi sevimli değil ama gezilecek nehir ve şelalesi var. Giriş 70vnd. Girişten sonar çok farklı alışveriş yapabileceğiniz dükkanlardan sonra çiçek bahçesi ve çirkin bir fincan mı anlamadım heykelini geçtikten sonar nehre iniyorsunuz. Bu arada çok güzel pirinç terasları göreceksiniz.Şelaleyi ve nehir kenarında sıralanmış ahşap değirmenleri geçtikten sonra yukarıya tırmanırsanız Sapa yoluna giriyorsunuz.Yani tekrar geri dönmenize gerek yok. Bir saatlik çoğu nehir kenarından devam eden manzaralı yoldan yürüyerekSapa’ya varıyorsunuz ama motorcuları atlatabilirseniz.
LAO CHAI:
 En çok H’mong etnik grubunun yaşadığı bu köyü sevdim. Yemyeşil prinç tarlaları arasında ahşap evleri ile çok sevimliydi. Tekrar ana yola çıkmanıza gerek yok.2.5 km bu köyden yürüyerek Ta Van köyüne ulaşıyorsunuz.
TA VAN:
 Dzay etnik grubunun yaşadığı bu köy en turistik olanı. Bir çok homestay var.Aynı güzellikleri buköyde de göreceksiniz.
Sapa’dan burası 10 km uzaklıkta.
Ban Ho ise Ta Van’dan 15 km uzaklıkta.Ta Van ‘dan 15km uzaklıkta da Nam Cang var.
İsterseniz ve aracınız varsa buradan daha kuzeye yönelerek bir elips çizerek tekrar Sapa’ya ulaşabilirsiniz.Veya
Vadiden Sapa’ya döndükten sonar bir gün daha kalmak isterseniz Sapa’nın batısında ki 15er km uzaklıkta ki farklı şelaleleri motor veya araç ile gezebilirsiniz.
6-Ban Gioc Şelalesi: Kuzey batıya doğru Çin sınırında olan bu şelaleye yıne aracınız varsa gidebilirsiniz.Buraya da tur var.























Ben ilk kez Saygon da tattigim ve tadi damagimda kalan "Pho" (fö diye okunuyor)
HANOİ’DEN GüNEYE İNMEK
HonaiHalong bay(4 saat)Ninh Binh(103)Dong Hoi(407)Hue(174)Da nang(104)Hoi an(30)Nha trang(526)SaigonCu chi tünelleri(50)My Tho(181)KAMBOÇYA-Phonem Penh(171)







TAM COC
Gezmek için en az bir gün gerekli.
HanoiNinh Binh(Farklı firmalarda 6:30,11:00 ve akşam üstü otobüs var. Bilet ücreti büyük otobüs 2, küçük dolmuş 5$.)
Bu bölgenin çevresi yüksek dağlarla çevrili olduğundan çok sıcaktı.En çok burada bunaldım.
Ninh BinhTam Coc(7km. Otobüs yok ama yola çıktığınızda ücretini ödeyerek araç ve motor bulabiliyorsunuz.)
Bu bölgede gezeceğiniz Tam Coc ve 20km uzaklıkta ki Hoa Lu var.Çok rahatlıkla bir günde iki yeride gezebilirsiniz.
I-TAM COC
1-             Bot turu: yerliler dört kişilik botlara en fazla beş kişi binebiliyor.Çok daha az ücret ödüyorlar.
Turistler ise dört kişilik botlara en fazla üç, normalde iki kişi binebiliyorlar. Bir turıst yerli ile aynı bota binemiyor.Kısacası turistin parasını almak için her türlü yolu bulmuşlar.
Turist için giriş ücreti120.000vnd+150.000vnd=270.000vnd.
Eğer tek kişiyseniz ya 270.000vnd ödeyeceksiniz.Veya tek kişi olan birisini bulup kişi başı 120.000vnd+75.000vnd=195.000vnd ödeyeceksiniz.
Ben rica ederek iki fransız ile aynı botu yine 195.000vnd ödeyerek bindim.
Botları genelde kadınlar iki ayağı ile kullanıyorlar.
Halong bay’da olduğu gibi kireç taşlarından oluşmuş kayaların arasından yine zümrüt rengi kanalda keyifli yolculuk yapıyorsunuz. Üç tane tünel gıbi mağaranın içinden geçrek yolunuza devam ediyorsunuz. Bu mağaraların içinde ki oluşumlar gerçekten göülmeye değer. Üçüncü mağaradan sonra satış yapan botlar var.Israroa sıze birşey satmak istiyorlar. Ayrıca sizden botu kullanan hanım için de soğuk içecek almanızı istiyorlar.
2-             Thai Vi Temple: Tam Coc’tan 500metre ileride sırtını dağlara vermis güzel bir tapınak.
3-Bich Dong:
Tam Coc’tan 2 km diğer tapınağa zıt yönde uzaklıkta. Bu komleksin en üst tarafında  Truang Yen Dağlarını-Buda’nın Palmiyeleri’nin eteklerinde   mağara tapınağı da var. Manzarası da çok güzelGörülmeye değer.
Genelde burada turistler bisiklet kiralayıp bu tapınakları geziyorlar.
*Bu tapınağa giderken ve nehir kenarında ki homstaylerin olduğu yerde botlar da var. Devlete ait olmadığı için daha uyguna götürüyorlar.Benimfiyatları bilmediğimi düşünerek 500.000vnd’den başlayıp 100.000vnd’ye indiler.Ama nehrin tam olarak hangi bölgesinde gezdirdiklerinden emin olamadım.Bunlar iki mağaradan geçiriyorlarmış.
*Bootların kalktığı nehir kenarında birbirinden şık homestayler var.İki kişi, kahvaltı dahil 20Dolar.Zamanınız varsa kalmak keyiflidir sanırım.
Tam CocHoa Lu(20 km.

II –HOA LU
1-             Trang An: Burada da boot turuvar. Hatta daha güzel.Ama Vietnamlılar bunu daha çok tercih ettiklerinden çok kalabalıktı.
1.üç saatliktur:9 mağara ve 3 tapınak görüyorsunuz.
2. iki saatlik tur: Yine 9 mağara görüyorsunuz ama tapınaklarda durmuyor.
İkisininde ücreti kisi başı 200vnd.
Not:Tha  An,ın paralelinde ki yolda da 50.000vnd’yeboot turu vara ma aracınız olması gerekiyor.

2-             Hoa Lu:Vietnamın ilk başkenti.İçinde
A-            King Dinh Tapınağı: Giriş 20.000vnd.Bu biletle diğer tapınağa ve dağa tırmanabiliyorsunuz.Zaten soran olmadı.
Kral Dinh, 968’de  Vietnamın ilk kralı olmuş ama 12 yıl sonrabir generali tarafından zehirlenerek öldürülmüş.Kraliçe ve 6 yaşında ki oğlu Çinlilerle mücadele edemeyince yönetimi General Le’ye vermişler.Dinh için 1610 yılında halk tarafından Krala saygı adına  yaptırılmış.Halk, Kral olarak Dinh’i gördüklerinden tapınağında ejdera sembolü var.
Bu tapınağın kapısından çıkıp beş dakika yürüdüğünüzde


B-            King Le Tapınağı:Vietnam’ın İkinci kralı ama halk bu kralı general olarak gördüklerinden tapınağında ejderha sembolu kullanmamışlar.

*Çevredeki tapınaklarda  at heykeli varsa, anlamı bir erkek kahramana saygı karşılığı yapılmış anlamındadır.
Her iki tapınağın giriş eşikleri çok yüksek tutularak insanların mecburen eğilerek krallara saygı göstermelerini istemişler.
C-            Ma Yen Dağı: Hemen King Dinh Tapınağının kapısından çıktığınızda yukarı çıkan merdivenlerı göreceksiniz. Ben gittiğimde tamirat olduğu dan çıkamadım. Bu yoldan dvam ettiğinizde
D-            Kim Ngan Pagoda: Çok da gitmeye değmez.Birbirlerine benziyorlar.
Buradan 13 kmuzaklıkta
3-             Bai Pinh: Bu pagoda çok büyükmüş.Ev sahibim “yeni yapıldı.Gitmeye değmez.”Dediği için gitmedim.
Ben bu üç bölgeye yakın çok güzel bir köyde Vietnamlı aile ile kaldım. Aynı bahçe içinde büyükbaba, büyükanne, hala ve benim ev sahiplerim kalıyorlardı.Mutfak ile oturdukları salon ve yatak odalarının olduğu bınaları ayırmışlar.Ev oldukça bakımsız olmasına ragmen ahşap mobılyalar çok kaliteliydi.Karyolaların üstünde sadece hasır seriliydi. Diğer eşyalar çok eskıydi.Temizlik konusunda da özenli değiller.
Benim için midyeyi taş havanda döverek geleneksel yemek hazırladılar ama damak tadımıza uymadığından çok az zorla yiyebıldim. Evin genç oğlunun karısı Japonya’da çalışmaya gittiğinden iki küçük çocuğunu aileye bırakmıştı. Evin genç kızı çok iyi derece de ıngilizce bilmesine ragmen bir otelin resopsiyonunda çalışıyordu. Yine bu genç kızı dışarıda görseniz bu kadar bakımsız bir evde oturduğuna asla inanamazsınız.Bana”Ailem fakır olduğundan senı misafir etmekten çok çekindik.”Dediler. Oysa yakından kültürlerini gördüğüm içın ben onlarla kalmaktan çok mutlu oldum.
Havanın sıcaklığı gittikten sonar bisikletlerle çevre köyleri gezdik.
Ilk kez ev sahibimden öğrendim. Devasa lotus çiçeklerini özel olarak büyütüyorlarmış.Ayçiçeğinin küçüğüne benzeyen meyvaları çok pahallıymış.İçinden nohot gibi meyvalarını kabuğundan çıkarıp yıyorsunuz.Çok lezzetli.Ev sahıbimle 3-4 tane izinsiz alıp eve getirdik. Bu ülke gerçekten cennet gibı.Her tarafta nehir, göl ve gölet var.Ama kıymetini bilen yok.Çevre çok kirlı.Yapılaşma kötü.
İkinci gün bisikletle Hoa Lu’ya gittim ama çok yorulunca piknik yapan bir aile ile biraz oturarak dinlendim.Giderlerken tüm çöplerini olduğı gibi bırakıp gittiler.Önce söyledim.Şöyle bir topladılar ama birdaha söyleyemedim.Adamları kendi memleketlerinde terbiye edecek halim yok.
Bisikletimi arkası açık araca koyup tekrar Tam Coc’a geldim.
*MAİ CHAU: Ninh Binh’e üçbuçuk saat iç kısma doğru uzaklıkta dağ kasabası.Otobüs var.Sapa’ya gidemediyseniz burası benzediğinizden gidebilirsiniz.Çok güzelmiş.
Tam CocPhong Nha(400km)Hue(300km)

Ben Tam Coc’tan direct gece otobüsü ile Phong Nha Cave’e gideceğim.
Aslında Ninh Binh’den de otobüs var ama Dong Hoi’ye kadar gidiyor.Phong Nha mağarası buradan 30km uzaklıkta.Sizde ona göre planınızı yapınız.
Tam CocPhong Nha Cave(Tam fiyatı  sanırım 400000 vnd cıvarı.Bana ev sahibim satınaldığından  230.000vnd ödedim.)
İsterseniz aynı firmaile Hue’ye kadar gidebilirsiniz.
Ama ev sahibim sadece Tam Coc’tan tek bir otobüsün Phong Nha’ya kada gittiğini, otobüsün akşam 7’de hareket edip 10-12saat sonra ertesi sabah 5-6 gibi Phong Nha’da olacağını söyledi. Oysa Tam Coc’tan birçok otobüs Phong Nha’ya harekt etti. Öyleki bazı otellerin müşterisi bir otobüsü doldurmuştu.
Benim 7’de kalkacak otobüsüm tam 10’da ancak hareket edebildi.Sabahın 4’ünde Phong Nha’ya vardık. Tabii Firma burada da kendi ofisınin önünde bizı indirdi. Zaten firmaya aıt otel sahipleri  bizi bekliyordu.

PHON NHA
Gezmek için en az bir gün gerekli.
Nehır kenarında sevimli turistik yerleşim. Ana cadde üzeri sadece otel, hostel, restoran ve cafelerle doldurulmuş.
Nehir kenarı çok güzel.Hatta nehir kenarında ki bir Homstay’de kalmak çok keyiflidir sanırım.İşletmeler nehire doğru misafirler keyif yapsın diye şezlong , masa ve sandelye koymuşlar.

Her zaman şunu söylerim. Eğer gezeceğiniz yer hakkında yeteri kadar bilgi sahibi iseniz çok rahat geziyorsunuz.Benim bu mağaralar hakkında ne yazık ki yeterli bilgim yoktu. Zaten ters birsatte otelin önüne indirilince ne yapacağımı bilemedim. Otel sahibi de ne sorduysam kendi çıkarı doğrultusunda cevap Verdi. Bşka yere de o satte soramadığımdan ortada kaldım.Mecburen otelsahibinden tur satın alıp otelinde uyumaya gittim.
Bütün acentelerde turlar  ve fiyatları aynı olup ,bazıları indirim yapabiliyorlar.
Bu cıvarda 500 cıvarında mağara var.Bunlardan en popüler ve gezilen üç mağaradan;
1.tur:Botanıcal Garden-Paradıse Cave-Phong Nha Cave: 1 150.000vnd=52 dolar.
2.tur: Garden-Paradıse Cave-Phong Nha Cave: 1 350.000vnd=60 dolar.
İki tur da 8:30-17 arası oluyor.Mağaralar ise sabah 7’de açılıyor.ücretlerin içinde mağara giriş ücretleri, ulaşım,rehberelik ve öğle yemeği dahil.
Phong Nha Cave:Giriş ücreti150.000vnd+bor ücreti360.000vnd=510.000vnd.Phaong Nha yerleşiminden 500 metre uzaklıkta bot istasyonu var. Buradan botlara binerek içe doğru 2 km gidiyorsunuz.
Dierleri phong Nha yerleşimine 30 km uzaklıkta.

Botanıcal Garden:Giriş 40.000vnd.Çok sıradan .İçinde sadece rehabile edilen bir ayağı kesik iki maymun gördük.
Paradıse Cave: Giriş 250.000vnd. güzel oluşumları olan bu mağara aslında çok büyük.Bir kısmı gezilebiliyor.
Dark Cave: Giriş ücreti 450.000vnd. İçinde birç ok aktivite dahil. Şöyleki;Önce bikinilerinizi giyip eşyalarınızı dolaba kitliy orsunuz.mağara girişine kadar nehir üzerinden  telile  kayarak gidiyorsunuz.Daha sonar ışıklı baretleri giyip mağaranın içinden yürüyorsunuz.Çamurlu gölde tüm vucudunuza çamur sürdükten sonar dönüşte yine mağaranın içinde ki diğer nispeten çamursuz gölde yıkanıyorsunuz.Mağara çıkışında ise botlara binip kayaking yaparak ilk yeregeliyorsunuz.En güzeli burada ki turkuaz renkli nehirde doyasıya yüzmek. Yıne burada farklı aktiviteler de var. Tahtalı salıncaktan nehre atlamak, yine tel üstünde kayarken nehir üzerıne gerilen ağın üstüne atlamak, tel ile kayarken nehire atlamak gibi turist aktiviteleri.

 Buraları gezmenin en güzel yolu motor kiralayıp(günlüğü 4$)kendi kendinize gezmeniz.Genç çiftlerin coğu böyle yapıyor. Daha keyifli ve daha uygun.Mağaralara giden çok araç da var ama bir başkasını alırlar mı bilemem.
Eğer zamanınız yoksa en iyisi hemen yürüyerek bot istasyonuna giderek bot ile Phong Nha mağarasını kendi kendinize gezebilirsiniz.
*Son Doong Mağarası:Phong Nha’ya 60 km uzaklıkta Laos sınırına yakın, içine gökdelen sığacak kadarö dünyanın en büyük mağarası 2009 yılında bulundu.
 44,5 km uzunluğundaki   Sơn Đoòng Mağarası’nın bazı odalarının genişliği 5 km cıvarında. Ne kadar büyük olduğunu tahmin edebilirsiniz.
Yılda ançak 500 kişinin gezmesıne izin verilen  bu mağarayı sadece tur ilegidebiliyorsunuz.Giriş ücreti 3.000.000dolar(Yanlışlık yok.)


Phong NhaHue(Benim gittiğim firma sabah 4 ve 7’de  öğleden sona ise 15 ve 20’de turist otobüsü var.Başka firmaların farklı saatlerde otobüsü olabilir.4saat sürdü. Otobüs ücreti150.000vnd.

HUE

Gezmek için en az bir gün gerekli.
ANI: Hue’de sarayı gezerken birden pasaportumun olmadığının farkına vardım. Önce en son Phong Nha’da kaldığım hosteli defalarca aramamarağmen cevap vermediler. Polise gidip durumu anlattım.Hostelin numarasını vererek bir kez de onların aramasını rica ettim.Görevli polis memuru bayan beklememi söyleyerek telefonu ile oynqmaya başladı.Daha sonar ve ondan sonar benle ilgilenecek polise de  önce hosteli aramalarını söylememe ragmen tutanak tutmak istediler.Sonunda zorla da olsa hostelı aradılar.Ertesi gün hostel sahibi, pasaportumu belli bir adrese gönderdi. Kısaca polis, çok özensiz davrandı.

Perfume nehrinin içinden geçtiği ve Nguyen Hanedanlığına 1945’e(143 yıl) kadar başkentlik yapmış  eski şehir.
1-                    Vo thi sau: Turizm acentelerin, hotel ,hostel,restoran ve kafelerin olduğu turistik ana cadde. Burada kalırsanız yürüyerek yasak şehre de gidebilirsiniz. Bu caddenın gecesi de keyifli.
2-                    Parfüm nehri ve kıyısı: Bu oldukça geniş nehrin iki kıyısında ki farklı heykellerle süslenmiş parkları gezebilir ve boot turu alabilirsiniz.
Yine nehir kıyısında ki çok güzel binaları olan müzeleri ziyaret edebilirsiniz.
İkinci köprüden nehri geçtiğinizde;
3-Yasak mor şehir: Giriş 150.000vnd.Saray kompleksinin çevresi derin, geniş kanal ve yüksek duvarlarla çevrili. Özellikle giriş kapıları muhteşem. İçinde ki saray ve diğer yapılar da çok güzel ama çok yıpranmış. Birçoğu onarım görüyordu.
Bu genış alana yayılmış sarayın parçalarını yürüyerek veya yanları açık araç ile gezebiliyorsunuz.
Sarayın içinde Kraliyet tiyatrosunu, kütüphanesini ve birçok pavyonu gezebilirsiniz.
Saraya ücretli giriş nehre bakan ön kapıdan ama gezerken gördüm ki  arka tarafta ki kapılardan  da çok rahat saray giriliyor.
Sarayın giriş kapısından  6 km devam ettiğinizde


3-                   Thien Mu Pagoda: Kırmızı tuğladan Nguyen dönemi 1601’de yapılmış şehrin en uzun bu pagodası parfüm nehrinin kıyısında ve ilk tapınaktır. Zaman içinde genişletilmiştir. Buraya kesin gidiniz. Gördüğüm en güzel pagoda ve nehir kıyısı çok güzel.Boot ile şehir merkezine dönebilirsiniz.Benden önce 200000vnd istediler.Sonra 100vnd’ye kadar indiler.
Şehirde 7 tane farklı yerlerde imparatorluk mezarı var. Bunlardan en ünlü ve gezilmeye değer olanlar:

Nehrin bu  tarafında ,nehir boyunca ilerleyip sola dönüp 6-7km gittiğinizde(Tek kişiyseniz motorla gitmek en iyisi.)
4-Tu Due Tomb-Nguyen phuc  imparatorluk mezarı: Giriş 100.000vnd.Çok geniş alanda 4.kral Nguyen Phuc’un, kraliçenin  ve oğullarının anıt mezarları ve bir çok eklenti var. Özellikle lotus havuzları çok güzel.
Yine bu anıt mezarın çıkış kapısında kimse beklemiyor. Burada ki dükkanlarda ki herkes  motoru ile sizi hotelinize götürmeyi teklif edecek.Bıktırıyorlar insanı.
Buradan 8km uzaklıkta
5-Khai Dinh Tomb: Giriş 150.000vnd. 12. Krala ait bu anıt mezar kompleksi çok güzel.Daha çok seramik kullanılmış.
6-Minh Mong tomb:
Her iki anıt mezarı taş askerler, at ve fil heykeli bekliyor.
HueDa Nang(92km, 3 saat sürdü. Turist bus ücreti100.000vnd,tüm firmaların otobüsleri saat 8: 00 ve 13:00’de gidiyor. , otobüs terminaline giderseniz her zaman otobüs bulabiliyorsunuz.60.000vnd.

DA NANG

İçinden Han nehrinin geçtiği deniz kenarında ki ülenin 4. büyük şehrı. Zamanınız yoka bu modern şehri pas geçebilirsiniz. Gezilecek yerler din ağırlıklı olduğundan ben sıkıldım.
1-Dragon Bridege: Hava kararmaya yakın gidiniz. Habire renk değiştiren ejderha şeklindeki bu köprü görülmeye değer.
Nehir kenarı da çok hareketli. Nehirde gezen botlar, köprüler ve çevre binaları aynı Şangay’da ki gibi ışıklandırılmış.
Dragon köprüsünü geçtikten sonra sonra sağa devam ettiğinizde
2-Han Market: Bu kapalı market alanında hediyelik her türlü obje bulabilirsiniz. Alt katta genel olarak yiyecek ve hediyelik eşyalar satılıyor. Yemek yenecek yerler de var. Kurutulmuş balık kokusuna dayanamadım. üst katta giysi ve kumaş satılıyor.
Bu marketin çevresi de çok hareketli.Birçok hostel, hostel, restoran , kafe vb. var.
Hung Vuong caddesinden  araç ile devam edersniz
4-                   Ba Na Hill: Giriş 700vnd. Dağın tepesine kurulmuş eğlence parkı. Benzerlerine çok gittiğimden buna gitmedim.
Dragon köprüsünden sola döndüğümüzde ise araç ile

5-                   Da Nang Beach -Phem Van Dong Beach: 30km sahili olan şehrin bu ünlü plajı çok güzel  ve uzun bir kumsal . Ama hemen yol üzerinde çok yüksek ve düzensiz binalar yapılmış. Temiz denizi var. Kocaman tas şeklinde kayıklarla balıkçılık yaygın.Kumsalda her türlü deniz sporu yapabilirsiniz.
Buradan araç ile 6-7 km sonra
6-                   Linh  Unq Pagado: Son Tra dağının tepesinde ki tapınağın yanında pagoda şeklinde kule ve çok büyük heykel ve birçok eklenti var. Yalnız inanılmaz kalabalık. Tepeden şehrin manzarası güzel.
7-                   Marble Mountain: Da Nang’dan Hoi An’a giderken 8km uzaklıkta.
A-                  Asansör ’ün hemen yanında mağara var.İçinde birçok dini heykel ve kabartmalar var. Merdivenlerle en tepeye çıkarak çevre manzarasını görebiliyorsunuz.
Asansör ile yukarı çıkıyorsunuz.(tek biniş 15000vnd.) Yukarıdaki gezilecek yerler için ise 40000vnd ödüyorsunuz ama bileti soran olmadı bana. Yukarıda yine içinde dini objelerin olduğu çok farklı mağaralar, tapınaklar, gözlem noktaları var. Dönüşte asansörün ilerisinden merdivenlerden geri dönebilirsiniz.

Da NangHoi An(29km,acentedan turist otobüsü için bilet alırsanız 80000vnd.Gerek yok.Şehrin her tarafından geçen sarı renklihalk dolmuşu 18000vnd.

HOİ AN

Şehir içi için en az iki gün gerekli.
Güney Çin denizi kıyısında ki Uneco’nun dünya mirası listesınde ki kanallarla örülü  ve bu şehre boşuna Vietnam’ın Venediğı denmemiş.

16-17.yy.larda Asya ile Avrupa arasında önemli bir liman kentiymiş.



1-                   Hoi An Ancient Town(Eski şehir merkezi):
Otobüs durağından motortaksi ile hostelime geçerken gördüğüm bu eski şehir beni hemen  büyüledi.
Nehre paralel  Bach Dang, Nguyen Thai Hoc ve Tran Phu caddeleri ve çevresinden oluşuyor.
Genelde ahşap veya sarı renkli tarihi binalardan oluşmuş dükkânlar, ağaçlıklı caddelerin her iki yanına sıralanmış. Dükkânların önünden beyaz ve pembe begonvil çiçekleri sarkmış. Tüm dükkânlar ve caddeler renkli kumaşlarla kaplanmış harika avizelerle süslenmiş. Özellikle bu lambalar gece yandığında şehir, nefis bir havaya bürünüyor.
Gerçekten bu şehirde bir asalet var. Bazı dükkânların dışı yağmurdan dolayı siyahlaşmasına rağmen içleri çok zarif dekore edilmiş.
Dükkânların çoğu terzi veya ayakkabı dükkânı. İstediğiniz modeli, istediğiniz kumaştan diktirebiliyorsunuz. Beğendiğiniz modelde ayakkabı yaptırabiliyorsunuz. Yalnız bizim pazarlarda çok rahatlıkla 20 liraya alabileceğimiz elbiseye 50$ söylediler.
Yine çok sevimli renkli kumaşlardan avize ve abajur yapan dükkânları da çok göreceksiniz.
Şehir gerçekten muhteşem ama fiyatlar burada iyice uçmuş. Kim neye tutturabiliyorsa elindekini satmak istiyor.
Bu eski şehirde cadde üzerinde  görebileceğiniz  birçok ,”Assembly Hall, Ancıent House,müze ve tapınaklar” var. Hepsine ücret ödeyerek geziyorsunuz. Şehir girişlerinde sizin seçeceğiniz beş yer için bilet ücreti120.000vnd. Sanırım Japon köprüsü de ücretliydi de ben kalabalıkta kaynadım.

Bu eski şehre ana giriş kapısı
A-                  Japanese Covered Bridge: Bu küçük bir kanalın üzerinde ki çok eski kapalı köprünün içinde küçük bir tapınak da var.
Tran Phu caddesi üzerinde  ki birkaç tane tapınak ve  Assembly Hall’den birini gezmeniz yeterli olacaktır.
B-                  Central Market: Bu kapalı pazarda aradığınız her şeyi bulabilirsiniz. Karnınızı doyurabilirsiniz. Marketin çevresinde de ki yer tezgahları  geç saatlere  kadar açık oluyor.

2-                   An Hoı Adası: Eski şehirden köprü ile geçiliyor. Burası da çok güzel. Özellikle hava karardığında nehrin iki yakası ve tüm caddeler inanılmaz kalabalık oluyor. Ben oradayken ilk günü aşırı yağmur yağdı. Tüm caddelerde yeşil yağmurluklu bisiklet taksiler, insanları otellerine taşıdılar. Yağmur diner dinmez bir anda yine caddeler çok kalabalık oldu.
A-                  Gece pazarı: Ana köprüyü geçtikten sonra ana cadde üzerinde kuruluyor. Akşam 6’dan sonra çok hareketleniyor. Caddenin ortasında ki tezgahlarda her türlü ve bir o kadar da çok güzel hediyelik eşyalar satılıyor. Yiyecek dükkanları  da var.



3-Şehrin yakın çevresinde gezebileceğiniz köyler: Her üç köy de, merkeze bisikletle yarım saat uzaklıkta. Kaldığınız hastelden günlüğü 20.000vnd’ye bisiklet kiralayabilirsiniz.
A-Tra Que Vegetable:Eski şehrin kuzeyinde. Köylülerin tarım yapmasını, tarlalarını, ürünleri yakından görüyorsunuz. Çok bakımlı bahçeleri var. Sadece yeşil soğan ve marulu bildim. Çok farklı sebzeler göreceksiniz.
B-Thanh Ha Pottery:Eski şehrin batısında. Çömlekçilik yapan köy. Köyün girişinde ki seramik müzesine giriş ücreti 30 000vnd.Köye giriş ücreti ise 35 000vnd ama biz girerken bilet ofisinde kimse yoktu.
                              C-Kim Bong Carpentry: Eski şehrin güneyinde ve merkeze 5km uzaklıkta kı farklı adada olan köye direkt boat ile veya köprüleri geçerek bisikletle gidebilirsiniz. Ahşap işleri ile uğraşan bu köyde özellikle gençler, ağaçlardan çok güzel işler çıkarmışlar.
5-An Bang Beach (Merkezden 4km uzaklıkta)ve Cua  Dai plajları: Yemyeşil kokanat ağaçlarının altında doğal şemsiyelerinin sıralandığı kumsalı güzel ama Antalya’nın denizi ile mukayese edilemez. Yine sahilde her türlü su sporu yapılıyor. Sahilde ki işletmelerin çok bakımlı olduğunu söyleyemem. Hele duşlar çokilkeldi.
4-Tuan Tinh sahili: Buraya yakındı ama gıtmeyi unuttum. Bu sahilin marketi de varmış.

Not:  Hoi An ve Cham adasında evler genellikle iki katlı olup  yerler tamamen fayansla kaplanmış. Eşya olarak  mindersiz  koltuk takımı ve yataksız karyolalar var. Fan sürekli çalışıyor. Masaları olmalarına rağmen ailece yerde oturarak yemeklerini yiyorlar. İkincikat ise sanki evin içinde  de balkon gibi. Ön duvarı yok.
MY SON HİNDU TAPINAKLARI:Unesco’nun dünya mirası listesinde.Hoi An’a 60km uzaklıkta.Japon köprüsünden sonra devam eden yoldan gidiliyor.
Ben buranın 16km olduğunu sanarak köprüden sonra bir taksiye bindim . Şoför İngilizce bilmediğinden translate aracılığı ile benden 60$ isteyince bu işte yanlışlık olduğunu anladım. Gittim ama zorlandım. Dönüşte özel araçla döndüm. Yolda şiddetli yağmura tutulduk. O nedenle siz
1.                    Yol: Bulunduğunuz hostelden araç ile 5$’a gidip dönebilirsiniz. Bu tur dört saat sürüyormuş.
2.                    Yol: Nehirden boat ile gidip gelebilirsiniz.8$.Öğle yemeği ve içecek dahil. Ben boat ile gidileceğini sonradan öğreneim.
3.                    Yol: Nehirden gidip karayolundan dönmek. 12dolar istediler ama aslında daha uygundur.
Bu tapınak kompleksi 6-17 arası açık.Giriş ücreti 150.000vnd.Girişten sonra yanları açık araç ile ücretsiz tapınaklara kadar gidiyorsunuz. Tapınaklar çok güzel ama çoğu nerdeyse tamamen yıkılmış. Sağlam olanlar görülmeye değer.
Burada hergün ücretsiz gösteri merkezinde 9:15, 10:45, 14:00 ve 15:30’da güzel dans gösterisi var.



CHAM ISLAND(Cu Lao Cham)
Üç farklı yoldan gidiliyor.
1-                   Hoi An-Badi Dang port,Nehir kıyısı Cham Island( Yavaş boat=local boat)Wooden boat ile gidiliyor.7:15 gibi kalktı. Bazı köy ve adalara uğrayıp insan ve yük aldığından  ikisaatonbeş dakika da gittik.
Kime sorduysam botun kalktığı yeri tam olarak söyleyemedi. “Silk Marine Hotel” in hemen yanından nehre inen yoldan ininiz. Bir çok kişi bilmediğinden deniz kıyısında ki Cua Dai porta yönlendiriyor. Bu yavaş boat da bu limana uğruyor ama sizin oraya gitmenize gerek yok. Aslında tek yön gidiş yerellere  40.000vnd ama tüm gemi personeli ağız birliği yapmışcasına 150 000vnd istediler. Yoksa”Aşağı in” dediler. Cahillik çok kötü. İlk kez bu ülkede kaba davranışa rastladım. Daha sonra gelen sekiz turist ve benden tek yön 100.000vnd aldılar.
Botumuz hızlı botların kaltığı Cua Dai limanına vardığında hemen bir görevli gelerek adaya giriş ücreti olarak 70.000vnd bilet kesti. Ama bu ücreti “Yanımda sadece kart var.” Diyerek ödemedim. Bu geri ülkelerde mi bu anlamsız giriş ücretleri bana göre arsızlıktan başka bir şey değil.

2-                   Hoi An-Cua Dai port-Deniz kıyısı Cham Island(Cano, 300 000vnd, 8:30 ve 14:00’de var.
3-                   Hoi An-Cua Dai port-Deniz kıyısı Cham Island(High  speed boat, 350 000vn, otel ve acenteler 600000-700000vnd arasında istiyor.Aslında gerçek fiyat; gidiş 250000vnd, dönüş 150 000vnd.)

Tüm botlar adanın “Bai Lang” adlı limanına geliyor. Adanın merkezi burası oluyor. Buraya yürüme mesafesinde bir yerleşimde kalırsanız her yere ulaşmanız rahat olur sanırım.
Yemyeşil ormanlarla kaplı ada da dokuz tane köy var.
BAİ HUONG: Benim kalacağım bu köy ana limana 4 km uzaklıkta. Motor taksiciler 50.000vnd istediler. Bu köyün de limanı var. Hızlı botla birçok Vietnamlı bu köye tur ile  gelip denize girip, öğle yemeğini yiyip geri dönüyorlar. Bu köyden ana limana bot ile gidiş ücreti 30.000 vnd.

Köyde tam ada yaşantısı var. İki katlı evlerin kapıları açık. Her evin önünde balık ağı örülüyor. İnsanlar geri kalan zamanlarında hamaklarda uyukluyorlar. Yalnız ince sinek çok olduğundan cibinliksiz uyunmuyor.
Ben de iki gün aynı adalılar gibi  yaşadım. İyice dinlendim.
Akşamları  insanların  başlarında ki gece lambaları ile yengeç avlamaları bana çok ilginç geldi.
Cham AdasıHoi An(Speed boat 7:00 ve 13:00,ücreti 150 000vnd(Geri dönerken ücret daha az oluyormuş. Öğleden sonra her zaman boat bulunmuyormuş. Veya yer kalmıyormuş. Ama siz yine de biletinizi kaldığınız homstaydan alınız.).Yavaş boat10:30-11:00am’de  da kalkıyor.
Ben adadan geri dönerken hızlı bota 100.000vnd ödedim. Hemen kabul etti.Demek ki asıl ücreti çok daha az.15 dakikada Hoi An’a ulaştık.Hızlı botun durduğu limandan An kumsalına gittim.
Ada gerçekten çok güzel ama çevre çok pis. İnsanlar sadece evlerinive önlerini temizliyorlar. Ellerine geçirdiklerini deniz dahil her tarafa fırlatıyorlar. Gelen turlarda nasıl para kazanacaklarının peşindeler. Bu turlara yemek veren işletmenin mutfağını gördüm. İnanılmaz pisti. Asya’da temizlik anlayışı farklı.
Bu adada boat ile biraz açılıp snorkeling yapabilirsiniz . Balık tutabilirsiniz. İkisinin de ücreti iki üç saatlik ücreti 150 000vnd.
Kaldığım homstay deki dığer misafirlerle ev sahiplerin motoru ile açılarak şnorkel ile yüzdük. Her çeşit mercan kayalıklarının arasında yoğun olmayan renkli balıklar çok güzeldi. Ama buraya bile insanlar demir artıklarını atmışlardı. Zaten aynı yerde tüplü dalış yapılıyormuş. Kesin sizde bu güzellikleri görmek için snorkeling yapınız.
Dağlara ,ormanlara doğru beton yoldan yürüyebilirsiniz. Ben hostelde ki diğer misafirlerle bayağı tırmandık. Orman maymun kaynıyordu. Tepeden manzara muhteşemdi ama askerler atış talimi yaptıklarından en tepeye çıkmamıza izin vermediler.
Scuba diving  burada 60dolar.Hoi An’dan  buraya dalış turu ise 85dolar.Hızlı boatla getirip, dalış yaptırıp, öğle yemeği veriyorlar. Daha uyguna geliyor.
Adada bir kilo pişmiş kalamarın ücreti200.000vnd.Yaklaşık 10$.
Bir porsiyon balığın ücreti ise 70 000vnd.

-Hoi AnQuy Nhon(Turist acenteleri, turist bus için  200 000, 280 000,400 000vnd gibi çok farklı fiyatlar verdiler. Turist bus sabah 11 ve öğleden sonra13’de kalkıyor. Hatta “burada ki otobüs terminalinden sadece Da Nang’a otobüs kalkıyor. Başka şehre gitmek için Da Nqng’a gitmelisin.” dediler.
 Gerçekten Da NangQuy Nhon(Sürekli araç var.
Ama söylenenın aksine Hoi An otobüs terminalinden de dolmuş var. Tren de var ama şehirden 20km uzaklıkta.
170000vnd,yataklı dolmuş, 140000vnd oturmalı dolmuş. Öğleden önce olanların kalkış tarihini bilmiyorum ama öğleden sonra 12:30, 13:00 , 15:00’ da var. Hoi An otobüs terminaline indiğinizde önce  bir sonra ki gideceğiniz şehrin otobüslerini öğreniniz.)
Hoi An→Quy Nhon(Dolmuş, 5 saat,140000vnd.)
Yol boyu nehirler ve yemyeşil prinç tarlaları ile bu yol manzarası çok güzel. Bu yolu kesin gündüz gitmeye çalışınız.

QUY NHON

Yemyeşil dağların eteklerinde deniz kenarında kurulmuş modern şehir ama zamanınız yoksa buraya gelmenize gerek yok.
1-15 km uzunluğundaki sahili var. Şehrin içindeki sahilde deniz çok temiz değildi ama 10km şehir dışına ilerlediğinizde çok temiz olduğınu söylediler.
Şehirde ki sahil, bakımlı ve yemyeşil parkın önende. Yol boyu da çok yüksek apartmanlar olmadığından yemyeşil dağlar ve deniz birlikte çok güzel görünüyor.
Sahil boyu 1km yürüdüğünüzde
2-Ghinh sang: Buradan dağa doğru tırmanıyorsunuz. Deniz manzaralı bu yol güzel ama tesisler çok bakımsızdı. Çevre de kirliydi. Buradan3-4 km araç ile devam ettiğinizde
4-                   Quy Hoa: Cüzzamlı insanların yaşadığı sahil kasabası. Giriş 15000vnd. Sahili çok güzel. Köy de güzel ama ben hep bizde ki gibi köy beklediğimden her defasında bozum oluyorum. Köy içinde Cüzzamla nasıl mücadele edildiğini anlatan müzemsi evler var. Eski cüzzamlı hastalar da sakat araçları ile köyün caddelerinde geziyorlar. Kimisinin el parmaklar, kimisinin de ayak parmakları kopmuş.
*Sahilden de gördüğünüz adalardan biri çok özelmiş. Su içinde olan bu adadan sular çekildiğinde tüm resifleri çıplak gözle görebiliyormuşsunuz. Ben fotosunu gördüm.Çok güzeldi ama suların çekildiği dönemde burada olmak gerekir.
Quy NhonNha Trang(300km,dolmuş, Dörtbuçuk  saat,150000vnd.)
Bu yol manzarası da muhteşem. Yeşilin her tonunu barındıran dağlar, prinç tarlaları, nehirler, göller…Güneyin yol manzarası hep aynı.

NHA TRANG
1-                   Deniz kenarında ki bu  büyük şehrin  gezilmesi çok kolay değil. Beni motoru ile genç ev sahibi otobüs terminalinde karşıladı. Birlikte gezilecek yerlere gittik. Daha sonra motorla 30km uzaklıkta ki “NİNH HA”
kasabasına gittik.
Kasabasında evler oldukça bakımlıydı. Sanırım zengin bir kasabaydı. Ev sahibim, bahçe içinde ki evinde annesi, abisi, yengesi ve iki yeğeni ile yaşıyordu. Evleri çok güzel ve aile varlıklı olmasına rağmen birçok oda nemden siyahlaşmıştı ama boyamayı akıl edemiyorlar. Sadece kültür farkından. Tuvalet ve banyo dışardaydı.
Ailenin babaları öldüğünden bir odayı sadece babaya ayırmışlar. Cenazede gelen çelenkler, babanın takım elbisesi,  bazı süslemeler duvara asılmıştı. Yine babanın fotoğrafın önünde çeşitli meyve, yiyecek, tütsüler vb. konmuştu. Hala yasını tutuyorlardı. Bu kültürü değer evlerde de gördüm. Ama ben ayrılırken buradaki küçük kavun kadar büyük mangoyu bana verdiler. Hiç hayır demedim. Nasıl olsa babanın fotosunun önünde çürüyecekti.
 Aile bana harika geleneksel yemekler hazırladılar. Çeşitli egzotik meyveler ikram ettiler. Aynı bizim Anadolu insanı gibiydiler.
Pirinçleri hasat ettikten sonra araçların geçtiği ana yola seriyorlar. Sanırım tanelerin, böylece dışarı çıkmasını sağlıyorlar.
Ertesi sabah çevre köyleri ve pirinç tarlalarını gezmeye gittik. Yemyeşil pirinç tarlalarının ve dağların görüntüsü inanılmaz güzeldi ama sorun çevre kirliliği. İnsanlar her şeyi çevreye fırlatmışlar. Buraların Avrupa’da olduğunu hayal ettim. Cennet gibi olurdu.
Şehir içinde gezilecek yerler:

2-                   thap ba Pongar: Giriş 22.000vnd. Nehir manzaralı tepede ki bu eski Hindu tapınakları çok güzel. Araç ile
3-                   Long Son Pagoda: Budanın devasa oturan ve uzanan heykelinin olduğu bu dini yapı da görülmeye değer. Benim burada telefonum bozulduğundan fotoğraf çekemedim.
4-                   Institude of oceannegraphy: Giriş 40000vnd.Gördüğüm en bakımsız akvaryumdu. Balık çeşitleri kavanozlarda saklanıyordu.
5-                   Na Trang Beach: Bu şehir, çok uzun kumsalı ile ünlü. Şehir dışında ki kumsallar güzel ve çok kalabalık. Antalya gibi Ruslar burayı da doldurmuş.
Sahil ile yol arasında kokanat ağaçları ayrı bir güllik katmış. Sahil yolu üzerinde çok şık oteller, mağazalar, restoranlar vb. sıralanmış. Ayrıca Yersin müzesi ve gece marketi de bu sahil yolu üstünde.
Kesinlikle bu bölgenin gecesini de görünüz. Her taraf ışıl ışıl ve çok hareketli. Yol boyu Showlar da izleyebilirsiniz.
Dalış: Eğer Vietnem’da tüplü dalış yapmak istiyorsanız, Na Trang en tercih edileni. Botlarla sahilden de görülebilen adalara götürüp daldırıyorlar.

Na TrangDalat(4saat, 120.000vnd .)

DALAT

En az iki gün gerekli.
Bu şehire girer girmez seralar hemen dikkatinizı çekecektir. Genellikle çiçek, çilek ve farklı sebzeler üretiyorlar. Bu şehir, kahve yetiştiriciliği ile de ünlü.
Fıstık, çilek ve diğer meyvalar da üretiliyor.
Tırmanarak çıktığımız yemyeşil dağ yolu çok güzel.
Dalat yüksekte olduğu için havası serin. Ben ordayken de ara ara yağdı. Aslında harika doğası olan bir yerleşim ama rengarenk objeler gibi çok  sunni eklemeler yapmışlar. Şehri kendi haline bıraksalarmış çok daha iyi olacakmış.
Bu şehirde ki evler iki katlı villa şeklinde. Bazıları, çok farklı eklemelerle iyice abartılmış.
ANI: Ben burada merkezde  hostelde couchsurfin olarak iki gün kaldım.
 Enim gibi kalan birçok turistte vardı. Avrupalıları hep gözümüzde büyütürüz. Takdir ettiğim yanları çok ama  Avrupalıya verdiğin sürece alır. Bu da bir gerçek.Bu iyi niyetli gencin hostelinde bir hafta, bir ay ve daha fazla kalmaya devam edenler vardı.Nasıl olsa ücretsiz diye yan yatıp keyf ediyorlar.Akşama kadar film izliyorlar.Hiçbiri şehri tam olarak gezmemiş. İnanın erken kalkarak ve motor taksi kullanarak  iki günde şehrin heryerini çok rahat gezdim. Demiyorlar ki başka gezginlerinde kalmaya ihtıyacı vardır.
Şehrin ortasında çevresi yemyeşil olan göl var.
1-                   Xuan Houng Lake: Çevresini yürüyerek dolnabilirsiniz. Ben aralarda motortaksi kullandım. Gölün çevresinde çok güzel bakımlı binalar var.
A-                  Çiçek bahçesi: Giriş 40.000vnd.Aslında konumu çok güzel. İçinde ki çiçeklerrin hepsini Türkiye de görebilirsiniz. Burada da o kadar fazla yapay objeler kullanmışlar ki ben beğenemeeim. Ama yine de görmeye değer.
Haritaya göre gölün çevresinde ki diğer eski binaları gördükten sonra
B-Sofitel Dalat Sarayı: Şimdi otel olarak kullanılıyor.
Buradan yürüyerek
C-                 Katedral
D-                 Crazy House: Giriş 50.000vnd. Bir akıllı turist çekebilmek için rengarenk abuk subuk eklemelerle farklı yapılar yapmış. Genellikle deniz hayvanları ile süslenmiş. Tepelerden geçişler var. Bana göre anlamsız ama meraktan gittim yine de.
İlerisinde
E-                  Bao Dai Summer Palace: Giriş 50.000vnd.17’de kapanıyor. Bakımsız ve küçük sarayda kral ve ailesine ait eşya vej fotoğraflar var. Yatak örtüleri kırışıktı. Bahçesi fena değildi.
I-Merkezin batısı:
1-                   Cam Ly Şelalesi: Giriş 20.000vnd.Merkezden çok uzak değil.Çok güzel ama şelalenin oluşturduğu göletin dibine diktikleri kocaman  sanırım fincan heykelleri tüm güzelliği bozmuştu.
2-                   Kahve yetiştiriciliği
3-                   Di Thac Voi=Fil Şelalesi: Merkezden 25km uzaklıkta.Giriş 20.000vnd.Çok görkemli ama çok da bakımsız. Merdivenlerle şelalenin alt tarafına inebiliyorsunuz. Şelalenin oluşturduğu gölette ki yeşillenmiş kayalar  ve gökkuşağı çok güzel görünüyordu.
II-Merkezin Güneyi:
1-                   Truc Lam Zen Monastery:Datania şelalesinin girişinden 100metre önce sola giden yola giriniz.3-4km sonra  sağda manastır hafif tepelik alanda. Bahçesini çiçeklerle bezemişler. Dinlenmek için çok güzel.
A-                  Robin Hill: Hemen manastırın karşısından bu tepeye teleferik kalkıyor.ücreti 60000vnd.Yağmur ciseledığinden çıkmaktan vazgeçtim.
2-Datania Şelalesi:


*Şelalenin girışinden önce orman içinde tel üzerinden kayma aktivitesi de var.
Datania Şelalesi, Merkezden 3km uzaklıkta. Giriş 30.000vnd. Bana göre en güzel şelale bu . Şelalenin olduğu yere yürüyerek veya ormanın içinden dolanarak ray üzerinde giden tek veya iki kişilik Roller coaste adlı arabalarla gidebiliyorsunuz. Bu araçların hızını kendiniz ayarlıyorsunuz. Tek yön biniş50.000vnd.Çok
zevkli. İsterseniz yürüyerek inip, çıkarken bu araçları kullanabilirsiniz.
Şelalenin içinden diğer şelaleye  on dakika yürüyerek veya tek binişi 20000vnd olan ve ırmağın üstünden giden  teleferikle gidebilirsiniz.
Şelalenin oraya vardığınızda şelalenin yanına aşağı inmek için bilet alıp asansörü kullanabilirsiniz. Ben gittiğimde bozulmuştu. Veya ücret ödeyerek şelalenin oluşturduğu gölete tırmanma ipi ile inebiliyorsunuz.
Datania  şelalenin çıkışından 4km ana yoldan ilerlediğinizde;
2-                   Thac Prenn Şelalesi:Giriş 40.000vnd.Bir gece önce yoğun yağmur yağdığından şelalenin suyu çamur rengindeydi ama çok yoğun akıyordu. Bu şelalaenin olduğu parkı altın rengine boyadakları  zevksiz birçok heykelle süslemişler.Aslında bu objeleri olmassa geniş alana yayılmış parkın kendisi çok güzel.
Burada kano yapabilir, teleferiğe binebilir, ata binebilir ve  asma köprüden geçebilirsiniz.
III-Merkezin kuzeyi: Gölün bitiminden kuzeye doğru 4-5km çıktığınızda
1-Mong Mo Hill: Giriş 500000vnd.Diğer parka göre Taş merdivenleri ve ahşap objeleri ile daha natüreldi ama burada ki havan heykelleri de çok basitti. Burada daha çok ahşap heykeller, bambudan yapılmış rüzgar gülleri ve  benzer heykeller vardı. Burada ki çok güzel ahşap binalarda dinlenebilir ve birşeyler yiyebilirsiniz.
Hemen karşısında
2-Xq Silk Hand Embroidery: Genç kızlar,Saf ipek üzerine ipek iplerden harika ötesi tablolar işliyorlar. Ben önce yağlı boya tabloları sandım. Tüm tablolar çok zevkliydi. Sanırım ücretleri de çok yüksektir. Hemen ilerisinde, diğer parkın bitişiğinde
3-                   Valley of Love=Thung lungtinh yeu:7:30’da açılıyor.Giriş 100000vnd. Bu geniş alana yayılmış parkın aslında çok güzel doğası var. Yine re kli saçma sapan heykellerle gözü yoran hale getirmişler.
Bu parkın önünde Sapa’da gördüğünüz farklı etnik grubda ki yerel kıyafetli kadınları göreceksiniz.tv
Bu parktı ücretsiz yandan açık gezi araçları ile geziyorsunuz. Gölün bitiminde dünyanın ünlü eserlerinin maketleri var.Fransa ve İngilterenin gereksiz eserlerini yapmışlar ama dünyada tek olan  bir kapodokya’nın maketi olmaması canımı sıktı.
Biraz yürüyüp soldan yokuşu tırmandığınızda
4-                   Rung Hoa Showroom: Özel bir yer diye gittim.Hakiki ve yapma çiçek satılıyor. Turlar, alışveriş yapılsın diye götürüyorlar.Gitmeye asla değmez.
DalatMui Ne(180km, 4 saat, 100000-120000vnd, dolmuştan biraz büyük otobüs ile dağ yolundan gidildiğinden uzun sürüyor.)

MUI NE



Bir gün yeterli.
Vietnam’da çöl olduğu kimsenin aklına gelmez ama bu sahil kasabası, kırmızı ve beyaz kum tepecikleri ile ünlü. Buranın denizi rüzgârlı olduğundan rüzgâr sörfü yapılıyor. Ben gittiğimde deniz, hem dalgalı hem de temiz olmadığından yüzemedim.
Muı Ne küçük bir yerleşim. Devamında 8 km ilerlediğinizde ise deniz kıyısında ki  turist bölgesine ulaşıyorsunuz. Ana cadde üzerinde acenteler, oteller, kafeler, restoranlar vb. sıralanmış. Yerleşimin daha dışında çok lüks oteller de var.
Turist bölgesi→Fair stream(5km) →Muı Ne Cıty→(3km) →Red Sanddune(5km) →white Sanddune(14km)
1-                   Fair Stream: Giriş ücretsiz. Kırmızı, sarı, beyaz dağlardan gelen kırmızı suda yalınayak vadi boyunca yürüyorsunuz. Sonunda küçük bir şelaleye varıyorsunuz. Bu renkli dağların görüntüsü çok güzeldi.
2-                   Red Sanddune:Giriş ücretsiz.Hemen yolun kenarında ki bu kırmızı kum tepelerine tırmanabilirsiniz. Tepeden denizde ki renkli kayıkların görüntüsü de çok güzel.
3-                   White Sanddune: Giriş 15000vnd. Bu beyaz kum tepelerine dört teker motor veya jep ile tırmanabilirsiniz. Hemen kum tepelerinin yanında ki gölde kayık sefası yapabilirsiniz. Kum tepelerinden naylon ile kayabilirsiniz. Hatta deve kuşuna binebilirsiniz.
Heriki kum tepeciğinde güneşin batışını veya doğuşunu izleyebilirsiniz.
Mui Ne→Ho Chi Minh(200km, 4 saat, 120000vnd.Gece 0am, 1am ve 3am’de yatmalı otobüs var. Gerçi benim  16’da bindiğim otobüs de yatmalıydı.)

HO CHI MINH CİTY
En az üçgünde çevresi ile birlikte gezebilirsiniz.
8 milyon nüfusu ile ülkenin en büyük şehridir. Eski ismi Saigon olan şehrin ismi 1975’de komünistlerin zaferi sonucu eski Kuzey Vietnem lideri’nin ismi HCMC olarak değişmiş.
Şehir  Paris gibi bölgelere ayrılmış. Gezilecek yerler dıstrıct 1’da ve birbirine yürüme mesafesinde. Gezilmesi çok kolay şehir.
Şehir merkezi: Bir gün yeterli.Dıstrıct 1, Avrupa şehirlerinden hiçbir farkı yok. Fransızlardan kalma görkemli binalar, lüks mağazalar, şık insanlar…Ama diğer bölgelere doğru gittiğinizde herşey değişiyor.
Ben rastlamadım ama Türk restoranları da varmış.
Şehir içinde iki tane camii gördüm. Ayrıca üç günlük mekong turu alırsanız   daha büyük bir cammi de görebiliyorsunuz.
Nehir kenarından yukarıya doğru çıkıp bir yuvarlak çizerek gezebilirsiniz.

1-Nehir kenarından hızlı boat ile “Vung Tau” kumsalına iki saatte gidiliyor.Ücreti 200000 vnd. Nehirde gezmek için bir motorcu,  bir saatlik tur için de200000vnd istedi ama çok daha az ücretle gezebilirsiniz.
2-Ho Chi Minh Museum
3-Ton Duc Thang Museum
4-Opera: Fransız yapısı olduğu belli.
5-Revulitinary Museum: Hergün 8-18 arası açık.Giriş 30000vnd.Özellikle binası çok güzel.Daha çok etnografya müzesine benziyor.
6-People Committee Hall: Harika bir bina ama içi gezilmiyor. Karşısında ki trafiğe kapalı alanda Ho Chi Minh’in heykeli var.
7-Notre Dame Katedrali: Herşeyi Fransadan getirilmiş.Ben gittığimde onarımdaydı.
8-Postahane:Eyfel İmzalı. İçi de güzel. Yan tarafında kı kitapçılar sokağını atlamayınız.
9-Savaş Müzesi:7:30-18 arası açık. Giriş 40000vnd. Savaşın ne kadar acımasız olduğu çok etkileyici olarak anlatılmış.Özellikle savaş sonrası sakat kalanlar ve sakat doğanlardan çok etkileneceksiniz.
10-Pagoda
11-Independence Palaca: 7-11 ve 13-17arası açık.Giriş ücreti 40000$.Sergi ücreti ise 25000$.1868-1966 arası kullanılan çok sade bir saray.
12-Ben Thanh Market: Herşeyin satıldığı kapalı Pazar. Hediyelıklerinizi buradan alabilirsiniz.
Yakınında ki”Ham Nghı” caddesinin yan sokağında Malezya ve Endenozya’ya ait camii var.
13-Fine Arts Museum: Pazartesi hariç  8-18 arası açık.Giriş 30000vnd. Pazartesi gittiğimden göremedim.Bu müzenin binası da çok görkemli.
14:Çin Town: 6. Bölgede olduğundan araçla gitmelisiniz.Ben benzerlerini çok gördüğümden gitmedim.

Uzaklar:

Şehir dışında ki yerlere kendi kendinize veya tur ile gidebilirsiniz. Özellikle lüks otelde ki turlar çok pahalı oluyor.

 Bu şehirde de birçok turist acentesi var ama gerçek turizm ofisi bulmak zor. Turist info, operadan nehre doğru indiğinizde, nehir kıyısında hemen sağ tarafta. İstediğiniz bilgi ve haritayı alabilirsiniz. Burada “Tnk Travel” ın satış temsilcisi var. Yine en uygun tur fiyatlarını buradan alabildim.

Tnk Travel’ın şehirde ki ofis adresi:220 De Tham Street,Dist1, HCM.
Bu turdan memnun kaldım sayılır.

Yine “Ben Thanh Market”in karşısında ki Malezyalıların yoğun olduğu Müslüman sokağında
“51.Nguyen An Nınh D1 adresinde ki “Bismillah Tour” veya “Sta Tour” da iyi fiyat verdiler.


I-                      Mekong Delta Turu: Merkezden güneye doğru 70km uzaklıkta. Buraya kesin tur ile gidiniz.
 Öğle yemeği de dahil 250000-920000vnd’ye kadar tur satılıyor.

Bu tur tam gün olup, öğle yemeği de dahil  en uygun 30 kişilik grup ile 250000vnd, 20 kişilik grup ile 430000vnd.

Kendiniz gitmek isterseniz:
Western bus station→ (2 saat,tek yön 80000vnd ama değildir.) → My Tho City(yarım saat)→ Ben Tre(boat,rehber dahil bir ada olmak üzere iki saat gezdiriyorlar. 5$, )
Mekeng Nehri:
Asya’nın hayat damarı olan bu  nehir, Tibet’ten, doğup Himalaya Dağlarında 5224 metre rakımdan başlayıp Yunnan (Çin), Myanmar, Laos, Tayland, Kamboçya ve Vietnam gibi  6 Güneydoğu Asya ülkelerini dolaşarak aşıp Ho Chi Minh’de  Güney Çin Denizine dökülüyor.

7 milyondan  fazla insan yaşadığı dokuz başlı ejderha olarak adlandırılan Mekong Nehri’nin denize döküldüğü bu deltanın bereketli toprakların etrafında yaşam çok  gelişmiştir. Ülkedeki tarım faaliyetlerinin yarısının yapıldığı doğal çeşitlilik bakımından zengin ve ilginç olan Mekong Deltası’na, köy ve kasabalar arası ulaşım, karayolu yerine nehir üzerinden ulaşım sağlanıyor.
Nehir üzerinde ki dört büyük ada üzerinde bir miıyon insan yaşıyor. Adalarda ki evler oldukça güzel.İnsanlar bahçelerine açtığı kanallarla nehir suyunu taşımışlar. Genelde Pummelo, kokanat ve diğer meyva yetiştiriyorlar.
Turla önce outran.  Mutlu, dikilen Budha’nın olduğu budist tapınağını gezdikten sonar nehir üzerinde ki bir adada yerel evin bahçesinde çeşitli meyvalar tatdık.Yerel müzik dinledik. Daha sonar kürekle çekilen kayıklarla dar kanallardan diğer adaya geçip kokanat ve diğer meyva, çiçek karışımları ile yapılan şekerlemeleri gördük. Yılanla foto çektirildi. Daha sonar ana nehirde motorlu büyük boat ile gezinti yapıp öğle yemeği verildi. Yemeği az veriyorlar ki ekstra sunulanlar satılsın. Diğer gezmelerimizin sonucunda da hep birşeyler satılmak istendi.




II-                   Cu Chı Tunnels: Merkezden batıya doğru 70km uzaklıkta.Buraya çok rahat kendi kendinize gidebilirsiniz.
Bu tur, yarım gün olup giriş ücreti hariç TNK travelda145000vnd, diğerlerinde en uygun giriş ücreti dahil 250000vnd.
Kendiniz gitmek isterseniz: Zaten tur almanıza gerek yok. Tünellere gitmek çok kolay. Birçok turist kendi kendine gidiyor.

City center→Cu Chı bus station(13 nolu halk otobüsü,2saat, 10.000vnd)Buradan
1-                   Ben Puoc Tunnel:79 nolu otobüs ile yarım saatte varıyorsunuz. Giriş ücreti 90000vnd.
2-                   Ben Dinh Tunnel:40 dakikada varıyorsunuz. Otobüs ücreti 8000vnd.
Tünellere giriş ücreti110000vnd.
Her iki tünelin giriş ücreti içinde yerel rehber dahil.
Ben bunu tercih ettim. Yerin altında 3-6-10metre ye kadar üç katlı labirent şeklinde tünel açmışlar.Bu tüneller yerlı halk tarafından 20 yılda 200km olarak kazılmış. En alt tünelden  nehre uluşılıyor. Bütün bu sistemin kurulması akıl işi. Ormanın içinde bu tünellerin girişlerinın nasıl kamufle edildiğini gördük. Askerlerin yaşamı heykellerle anlatılmış. Yine ücret ödeyerek mermi satın alıp karşıdaki hedeflere nişan alabiliyorsunuz. Buradaki tuzaklar çok ürkütücüydü.

Viet Cong askerlerinin saklandığı ve inşa ettikleri bu  120km’lik bu daracık yeraltı tünelleri ile birbirine bağlı  ulaşım ağı, Amerika Birleşik Devletleri’nin Vietnam’a saldırdığında kullanılmış. Tabii şişman Amerikan askerleri tünellere sığmadıklarından Vietnamlı askerler başarılı olmuşlar.


III-Phu Quoc Island:Ucak veya otobüsle yakınına gidip boat ile geçebilirsin.







Vietnam’daki en büyük adadır.
Adada yemyeşil tropik ormanlar, mercanlar ve büyük plajları bulunmaktadır. Bai Dai (Uzun Plaj) adlı plajı en ünlüsüdür.
Ho Chi Minh’den Kamboçya’ya geçmek:

-HÇMPhnom Pen(Otobüs, 6 saat,15 dolar.)
HCMSiemReap(Otobüs, 13 saat, 30 dolar.)
Eğer HCM’den Avusturalya ve Yeni Zellenda vizesi almak isterseniz :
Lavel5, Resco Tower
94-96 Nguyen Du, District 1,HCM adresine direkt gidiniz.


Ho Chi Minh’den Malezya’ya geçmek:

En uygun fiyatı veren  ‘Airasiaair’ ve ‘Vietjetair’  oldu ama ikisinde de sadece 7kiloluk el bagajı ücretsiz.
Yükünüz fazla ise 15 kiloya kadar  için 18$, 20kilo ve üstü için 25$ ekstra ücret ödüyorsunuz.Eğer fazla çantanız için ücreti internetten öderseniz daha uygun oluyor. Havaalanına gidip ödemeye kalkarsanız daha fazla istiyorlar.
Bu iki hava yolu Cuma dahil hafta sonu yoğun olduğundan fiyatlar hızla artıyor. Ne kadar erken alırsanız o kadar ucuz bilet bulabiliyorsunuz.
Ben 65$’a biletimi satın aldım ama 12kiloluk çantamı nasıl 7 kiloya düşüreceğim bilemiyorum. Aslında bir arkadaşımdan öğrendiğım yöntemi uygulayacağım.
Yedi kilonun üzerinde ki eşyalarımı başka bir çantaya koyarak sadece yedi kiloluk çantamla giriş yapacağım.Biletimi aldıktan sonra kenara bıraktığım eşyaları çantama aktaracağım.
Melezya-Kuala Lumpur’da görüşmek üzere…


.


VİETNAM VİZESİ İÇİN GEREKLİ EVRAK
Yeşıl pasaporta vıze  olmadığına daır.

*Eğer yeşıl pasaport ıle gecışte sorun olursa

 http://www.vietnamembassy-turkey.org/en/  adresıden bılateral relatıons(ıkılı ılışkıler) anlaşmasını kapıdagösterebılırsınız.


VIETNAM – TURKEY RELATIONS
1. History of relations:
Before 1975, Turkey had ties with Saigon’s administration (called the Republic of Vietnam). 
After the historical victory of April 30, 1975, the Socialist Republic of Vietnam and the Republic
 
of Turkey officially established diplomatic relations on the 7th June 1978. In February 1997, the
Turkish Government set up its Embassy in Hanoi, and then the Government of Vietnam opened
its Trade Representative Office (TRO) in Istanbul, while the Vietnamese Embassy in Sophia,
 
Republic of Bulgaria covering Turkey.  In July 2000, the Consulate General of Vietnam was
opened in Istanbul with the TRO as a section attatched.
Since October 2003, Vietnam has been represented by her Embassy in Ankara, with His
Excellency Mr. Nguyen Sy Xung as the first resident Ambassador of Vietnam to Turkey who
 
presented his credentials on April 6, 2005. The official opening ceremony of the Embassy of
Vietnam was then organized on 21st June 2005 with the attendance of, among many other
 
distinguished diplomatic guests, Foreign Minister of Vietnam Nguyen Dy Nien who was on
an official visit to Turkey, and his Turkish counterpart, H.E Abdullah Gul.
2. Milestones in the bilateral relations:
- The two countries established a Joint Economic Commission in February 1998 with the Trade Minister of Vietnam and Interior Minister of Turkey as its two Co-Chairmen. Since then, the Commission has met in three official sessions: the first in Hanoi from 28th February to 2nd March of 2000; the second in Ankara from 24th to 25th September of 2004; and the third in Hanoi from 28th to 31st August of 2006.
- Ministerial-level visits have been taken:
Vietnam to Turkey:
o Trade Minister Lê Văn Triết (August 1997);
o Vice Chairman of National Assembly H.E Nguyễn Phúc Thanh (24th May – 5th June 1998);
o Deputy Prime Minister H.E. Nguyễn Công Tạn (28th October – 1st November 1999);
o Vice Minister of Defense H.E. Nguyễn Văn Được (September 2003);
o Trade Minister H.E. Trương Đình Tuyển (22nd – 29th August 2004);
o Foreign Minister H.E. Nguyễn Dy Niên (20th – 23rd June 2005);
o Chairperson of the National Administration for Tourism Mme. Võ Thị Thắng (27/9 – 2/10/2005).
Turkey to Vietnam:
o Foreign Minister H.E. Ismail Cem (20th – 22nd February 1998);
o State Minister Mehmet Ali Irtemcelik (28/02 - 01/3/2000)
o MOFA Deputy Undersecretary Rafet Akgunay (4/2006)
o Interior Minister Abdülkadir Aksu (28th – 31st August 2006).
3. Documents that the two countries have reached so far:
o Agreement on Trade, Economic and Technological Cooperation (February 1998)
o M.O.U on Visa Exemption for Diplomatic Passports (June 1998), which was replaced by Agreement on Visa Exemption for Diplomatic, Official and Special Passports (signed in January 2007 and became effective as of June 7, 2007).
o Agreement on Cultural, Scientific and Educational Cooperation (10/1999).
o Protocol on Agricultural Cooperation (March 2000);
o  Framework Agreement on Science, Technology and Environmental Cooperation (March 2000)
o Agreement on Cooperation in Tourism (August 2004);
o M.O.U on Trade Promotion (August 2004);
o M.O.U on Development of Medium-scale and Small-scale Enterprises (August 2004);
o MOU on Consultation Mechanism between the two Foreign Ministries (June 2005);
o Turkey cleared its importation quota for the textile items of Viet Nam (11th January 2007)
4. Trade and Economic cooperation results:
 In 2000, the two-way-trade-volume reached USD 43.78 million, USD 47 million (2001), USD 70 million (2002), USD 80 million (2003) and more than USD 100 million (2004).§
     The  trade volume in 2005 reached an impressive achievement at the level of
     over USD 190 million, then grew up to USD 240 million in 2006, and is estimated to reach
      USD 300 million in 2007.
 A Turkey – Vietnam Businessman Council was established on 24th October 2005 under sponsorship of Turkey’s Foreign Economic Relation Board (DEIK). On the Vietnamese side, considering Turkey as a potential candidate for full membership of the European Union (EU), a business forum mechanism between the two countries is to be established within the cooperation framework with EU.§


















.
.