12-POLANYA

POLANYA

Izlanda'dan  wizzair ile Polanya'nin kuzeyinde ki daha once gezmedigim  Gdansk sehrine geldim.

Havalanindan sabah 6:25'da baslayan belediye otobusu ile SKM ana tren istasyonuna gelip oradan tren ile sehir merkezine gelebiliyorsunuz.Tahminen tum yolculuk yarim saat suruyor.

YASAM:Bu Turkler gibi cok cile cekmis halki herzam cok sevmisimdir.Polanya, Avrupa'nin ortasinda ama kulturu  farklui.

Polanyalilar cok yardimsever ve sicaklar.Yeme icmeleri,aile iliskileri bize cok benziyor.

Birisine bir adres sorsam,birkac kisi birden yardimci olmaya calistilar.

Kurallara cok saygililar.Yol tamamen bos olsa da yesil isigin yanmasini bekliyorlar.

polanyalilar icin otobus,metro v.b bileti cok onemli.Bir durak bile gitseler biletlerini alip,makinaya okutturup oyle yerlerine oturuyorlar."hani bize benziyorlardi?" dediginizi duyuyorum.

-Bu Slav irkini anlayamadim.Polanya da da kizlar  ,ayni Rus kizlari gibi cok guzel.Ama burada da erkekler icin aynisini soyleyemeyecegim.

-Bu ulkede cok sik goreceginiz"Kebap" dukkanlarinin tamami Polanyalilara ait.Sadece ad olarak kullaniyorlar.Bir iki Arap isletmecisine rastladim.Belki buyuk sehirlerde isletmeci Turk de vardir da ben rastlamamis olabilirim.

Hatta "Ali Baba Kabap","Anadolu kabap","Efes Kebap" adli dukkanlar bile  polanyaliularindi. 

-Ulkenin milli icecegi wodka. Dukkanlarin tabelelarinda  ayrica "Alkol" yaziyor.

-Zamaninda sadece kominist ulkeleri ziyaret edebiliyorlarmis.

Yine okullarda yabanci dil olarak sadece rus dili ogretiliyormus.

Su anda ozellikle gencler iyi derece de yabanci dil biliyorlar.

-Polonya'da genellikle evler guzel.Eski binalar harika.Ama blok apartmanlarda var.Ama Rusya'da ki gibi  cok bakimsiz ve cirkin degiller.

-Polanyalilar evlerinde hayvan beslemeyi cok seviyorlar.

TARIH:

-936 da Islav kabilelerinin kurmustur.

-1569:Krallik basladi.Cesitli hanedanliklarin idaresinde  guclu bir devlet olan olan ulke  1722'den sonra cokus donemi basladi.

1566-1632:Zymunt;Aslen Isvacli kral.

1732-1798: Son Kral Poniotowski.

   1772 tarihind ulke topraklari,Prusya, Rusya ve Avusturya-Macaristan ,  arasinda paylasildi.

 -Tekrar 1793 ve 1795 paylaşmaları ndan sonra Polonya’nın elinde sadece doğu Prusya civarı kaldı.

-Birinci Dünya Savaşı:Zorlu yillardan sonra Versay Antlaşmasıyla bağımsızlığı sağlandı.

-1939 yılında  ayni zamanda Hem NaziAlmanyasının ve hem de Rusya’nın işgaline uğradı. Alti milyon  Polonyalinin olumunden sonra Alman orduları müttefiklere teslim oldu.

 İşgal sırasında kurulan sürgündeki Polonya hükümeti işbaşına geldi.

-II.Dunya savasi'nda Almanlar  daha once onem sirasina gore isaretledikleri binalarin neredeyse tamamini  yikmislardir.

Savasin bitimi

Savasin bitiminden sonratum polonyalilar el birligi ile eski fotograflar  kullanilarak  ulkeyi eski haline getirmislerdir.

-1947 yılında yapılan seçimlerde komünistler hükümeti kurdular ve ülkeyi Rusya’nın  sozu gecer oldu.

Polonya idaresine komünistlerin gelmesiyle, büyük mülkiyetler kaldırıldı, endüstriler millileştirildi, okullardaki eğitim sistemi degidtirildi . Bütün bunların sonunda1956 yılında Poznan’da isyan çıktı. 1970 yılında  yeni ağır vergiler ve pahallilik nedeni ile  yeni isyanlar cikti.

-1980 yılında  artan  olaylardan  ve  grevler sonunda, bağımsız işçi sendikaları kurma hakkı elde edildi ama Rusya'nin da baskisi ile ulkede sikiyonetim ilan edildi.Daha sonra Amerika'nin baskisi ile kaldirildi.

1983'de tekrar siddetlenen isci olaylarinin sonunda Askeri idare ,iscilere bazi haklari vermek zorunda kaldi.

1985 seciminde  idareyi alan Jaruzelski, bati ile iyi iliskiler kurdu.Sendikalara bazi haklar verildi ama  ekonomik nedenlerden dolayi 1988'de tekrar greve gidildi.

1989: Birlesik Isci Partisi   hazimete ugradi.Koalisyon hukumeti kuruldu.

1990:Devlet baskanligini ulkemizde de zamaninda cok populer olan Lech Walesa  aldi.

2016: Andrzej Duda ,su anda baskan.

PARA:

1 eoro=4.25 Zloty

1 dolar=3.80 Z.

Etiket uzerinde gordugunuz fiyat hemen hemen Turk parasi ile ayni sayilir.

EKONOMI

Bizimle ayni sayilir.Maaslar az,hersey ona gore paalli.

Yeni ogretmenin maasi 400-500eurodan basliyor.Biraz kademeli ogretmen maasi ise 700-800euro.Ama hersey bize gore daha pahalli.Avrupanin ekenomisini ben anlayamadim.

Cogu Polonyali is bulamadigindan  Almanya,Ingiltere,Irlanda gibi ulkelere calismaya gidiyorlar.O nedenle cogu Almanca biliyor.

DIL:Resmi dili Lehce. Latin alfahabesi kullaniyorlar ama konusurlarken ayni dil grubuna bagli olan Ruslar gibi konusuyorlar.Kelimeleri uzun ve yanyana birkac sessiz harfi kullaniyorlar.

Polonya,Rusya,Cek,Slovakya,Ukranya ayni dil grubuna dahil olduklarindan cok az da olsa birbirlerini anliyabiliyorlar.polanyalilar en cok ceklerin konusmasini anliyabiliyorlar.

Ilk okuldan beri yabancidil dersi aldiklaerindan ozellikle gencler iy derecede Ingilizce biliyorlar.Eskiden okullarda yabanci dil olarak Rusca ogretilirmis.

DIN: Cok azi protestan.Geri kalani katolik.Oldukca dindarlar.

*Muze giris ucretleri normal.Her devlet muzesi,haftanin bir gunu  ucretsiz.

ogretmen ve emekli indirimi de var.

Muzelerin dizaynlari cok modern ve mukemmel.

*Polonya'da bircok "Kebap" var ama Turk degiller.Cogu Polanyali veya Arap.Belki sahipleri Turk olan vardir.Yani Polanyalilar,kebab dukkanlarina el koymuslar.

ULASIM:

Sehirlerde tren ve otobus istasyonlari birbirlerine yakinlar.Ve sehir merkezindeler.

Almanya'da ki  sehirler arasi ve sehir ici tren kullanirken tum kurallar burada da gecerli.

Bana polanyada en pahalli,  tren ve sehir ici  ulasim geldi.Genelde sehirler arasi otobus ucuz. 

Otobus ,trene  ve blabla cara gore de daha ucuz.Ama bazi rotalarda tren de daha ucuz olabiliyor.Kontrol ediniz.

Sehirler arasi uc farkli tren var.

IP: En hizlisi ve en pahallisi

IC:Biraz daha uygun.

Bu iki trene erken bilet alabilirseniz uygun alabiliyorsunuz.Iki hafta once alabilirseniz yari yariya alabiliyorsunuz.

TLK:Yavas ve uygun fiyatli tren.Fiyatlar her zaman ayni.

Otobus:bircok firma var.

En uygunu PolskiBus.com biletinizi sadece internetten alabiliyorsunuz.

Yer kalmadigindan biletinizi erken aliniz.zaten gun gectikce de fiyatlar artiyor.

*tren biletinizi internetten aldiysaniz yaniniza ciktisini almak zorundasiniz.Otobus biletinizi internetten aldiysaniz sadece numarasi yeterli oluyor.

YEMEK :

1-Pierogi:Bizim  mantimizdan daha buyuk acilan hamurlarin icine et.peynir,patates konup   ve oval seklinde kapatilip yagliu   suda haslanarask yagda kavrulmus sogan ile servis ediliyor.Cok lezzetli., 

2-Pampuchy / Kluski na parze:top seklindeki haur su buharinda pisirilerk uzerine sebze karisimi  konuiyor. 

3-Racuszki: Icine yaban mersini veya elma konarak yapilan sulu hamuru yagda kizartiliyor.Genelde pudra sekeri veya tatli ile servis ediliyor.

4-Oscypek: bircok yerde goreceksiniz.ozel bir peynirden hazirlanip oval seklinde kapatildiktan sonra,teflon sacda kizartiliyor.genelde "Zurawina"adli recel surulerek servis ediliyor.

5-Ozellikle salatalik tursusu cok yaygin.

Trio Miastro(Uc sehir-Gdansk,Sopot ve gdynia): Birbirlerine neredeyse yapisik olan bu sehirleri  gezmek cok kolay.

Gdansk---Oliva(sadece  otobus,yarim saat)---Sopot(tren veya otobus,10 dakika)---Gdynia(sadece tren,15 dakika

GDANSK:Amber tasi ile unlu sehir.Ayrica "Leh Walessa" da bu sehirli.

1000 yillik bu sehri,Almanlar surekli isgal ettiklerinden ancak  1960'larda Polanya sehri oldugunu kabul etmisler.

 sehrin icini yarim  -bir gunde gezebilirsiniz.Cevresinide gezmek isterseniz en az bir gune daha ihtiyaciniz var.

Bu kadar guzel bir sehirle karsilasacagimi hic tahmin edememistim.

Sehrin icinden gecen nehri  ve kollari,kanallar sehre cok farklilik katmis.

Sehrin evleri Almanya ve Hollanda evlerine ,sokaklari ise Rusya'ya benziyor.Kultur olarak ta zaten iki ulkenin karisimi diyebiliriz.

Nehir uzerinde her turlu ulasim oldugundan bu sehir ayrica liman kenti.

Sehrin merkezi cok buyuk degil ama cevresinde Gdans'a bagli bircok yerlesim ile cok genis bir alana yayilmis.

Ben Gdansk icinde sayilan ev sahiplerimin evine iki otobus degistirerek birbucuk saatte gidebildim.

Eski sehir icinde her yere yurume cok rahat gidebiliyorsunuz.

Ulasim:

Tek bir binis 3.20Z.

Bir sattlik 3.80Z'ye bilet alirsaniz ayni yonde otobus degistirebiliyorsunuz.

ESKI SEHIR: Hollanda evlerine benzeyen dam kismi kademeli olan bitisik nizam sirali,renkli ve resimlerle suslenmis  evleri ile cok guzel.Mumkun oldugu kadar farkli sokaklara daliniz.

tek sikinti, tum caddelerde stand kurmus cok satici var.Fotograf cekerken ve yururken zorlaniyorsunuz.

Sehirde bircok muze var.Sokaklar cok renkli oldugundan  ben muzelerdefazla  zaman gecirmek istemedim.

Belki bir kral bu sehre gelme lutfunda bulunur diye sehrin kara ve nehir tarafinda gorkemli giris kapilari  yapmislar.

1-Giris Kapisi:Arka arkaya iki tane giris kapisi var.Birtanesinin icinde turist info var.Bircok yerde de turist info goreceksiniz.Kapilarin  uzerinde ki heykellerin her biri saglik,bereket,ozgurluk,egitim, v.b 'yi simgeliyor.kapidan hemen sonra amber satisi yapilan dukkanlarin oldugu carsi var.

2-Dtugi Targ: Bu genis yaya caddesinin her iki yaninda cok nefis evler siralanmis.Cok  hareketli bir cadde.Surekli sokak sanatcilari ile cok renkli.Almanya ve Izlanda'dan sonra bana cok farkli geldi.Alisveris dukkanlari,restorantlar,cafeler,doviz burolari v.b  bu cadde de cok yogun.

A-Ratusz(The town hall) ve Saat Kulesi-Tarih Muzesi:Hergun 10-18 arasi acik.Pazartesi birinci kat haric ucretsiz.Giris 12Z.Kulesine cikmak icin ayrica 5Z odemelisiniz.Kesin cikiniz.Buradan katedralin ve sehrin manzarasi cok guzel gorunuyor.Binanin icini gormek icin bile bu muzeye girilir.tarihi mobilyalar, arac gerecler yaninda bir kati da eski fotograflara ve makinalara ayrilmis.

Yaninda ki suslu binanin onundeki arslanlar belki birgun Kral sehre gelir diye gozlerini acmislar, tetikte bekliyorlar.

Hemen sat kulesinin karsisinda ki sokaga (sagda ) girerseniz 

B-Daniel Gabriel Fahrenheit Hous: Ogarna caddesinin uzerinde ki 95 nolu bu evde  unlu fizikci yasamis.Evin onunde kocaman derece oldugu soylenmisti ama ben gormedim.Tekrar caddeye geliniz.

Bu sefer saat kulesinin  yanindan sola donerseniz

C-Mariacka Bazalikasi: 9-21 acik.Sadece katedralin icini gezmek 4Z.Kulesi ile birlikte 6Z.Ama kulesine cikmak cok yorucu ve tel ile cevrelendiginden manzarayi cok iyi goremiyorsunuz.

bu 25.000 kapasiteli kilise 150 yilda ancak tamamlanabilmis.

tekrar ana caddeye geliniz.

D-Neptun Cesmesi: benzerlerinde oldugu gibi Neptun,canavari uc disli mizragi ile oldururken betimlenmis heykelli cesme.

Buradan caddeyi gezerek nehir tarafi sehir kapisindan cikarak  nehir kiyisina geliniz.

3-Nehir kiyisi:Yine nehrin her iki kiyisinda  cok guzel binalar siralanmis.Kalabaliktan yuruyemiyorsunuz.

nehir uzerinde  cok farkli su araclari goreceksiniz.

A-Nehir turu: Ahsapneski gorunumlu,yeni bircok bot ile tur alabiliyorsunuz.Genelde her saat basi var.ucreti 40Z.Bir bucuk saat suruyor.Ozellikle liman bolgesi gorulmeye cok deger.Oldukca buyuk gemiler var.Her tarafta vincler  ,gemileri yukluyorlar.

B-Zuraf: Onu siyah ahsap ile kapli bu binayi hemen fark edeceksiniz zaten.1363 yilindan beri calisan tarihi bu vinc de ikinci dunya savasinda nasibini almis.Simdi koruma altinda.Gercekten  bu ahsap vinc gorulmeye deger.

Bu muzeye giris 8Z. 

C-Tramvaj wodny : halk botunun duragi.

 Westerplatte ile Zabi Kruk  arasinda calisiyor.Tek yon binis 10Z.

Buradan kalkan gemi ile westerplatte:Almanlarin polanya'ya girip 2.dunya savasini baslattiklari yer.Anit var.

Ben bot turu ile gezerken karsidan burayi gordugumden bir daha gitmedim ama siz bot turu yerine buraya gidebilirsiniz.

D-Nehrin karsi kiyisinda demirlenmis buyuk gemi, savas muzesi.Gitmedim.

Isterseniz nehirden sonrada yurumeye devam ederek kanal cevrelerini gezebilirsiniz.Oldukca guzel buralarda.

Gdansk---Oliva(otobus,yarim saat)

OLIWA: Ikinci dunya savasinda hic yikim almadigindan cok eski bir yerlesim .Zamaniniz varsa kesin gidiniz.

1-  Pacholex Milli Parki:Yuksek agaclarla kapli bu milli parkin ortasinda ki tepede zamaninda bulunan  eski kulenin yerine yeni metal kule yapmislar.Tepesine ucretsiz cikip sehrin manzarasini ,baltik kiyilarini seyredebiliyorsunuz.

2-Oliwski Park:Oldukca genis bir park.Bu parkta 800 yillik agaclar,goller ve dereler var.

A-Etnografya Muzesi:Pazartesi haric diger gunler  acik.Giris 8 Z.Ev sahibimin acalesi oldugundan giremedim.Aslinda  cok guzel oldugunu tahmin ediyorum.Hemen arkasinda

B- Abbey Sarayi: Simdi sergi salonu olarak kullaniliyor.Cok nefis bahcesi var.

C-Katedral: Cogu turis buraya bu harika katedrala org muzigi dinlemeye geliyor.Hafta ici 10-17 arasi; hafta sonu 10-15 arasi her saat basi org muzigi var.

Muzigin ritmine gore org uzerinde ki ensturumanlar da hareket  ediyor.

Katedralin ici de cok gorkemli.Ozellikle altarin tepesi gokyuzu seklinde dizayn edilmis.Aralarda melek kafalari yerlestirilmis.

yine katedralin ana tavanida yildizlarla suslenerek gokyuzu havasi verilmis.

E-Falowiec: 1km uzunlugunda ki  deniz dalgasi seklinde apartman blogu.Soylenene gore tekmis.

hemen ilerisinde

F-Plaj: Baltik kiyisinda beyaz kumlu cok kalabalik plaj.Bana soguk geldiginden sadece ayaklarimi sokabildim.

Not:Bu sehirde camii de varmis ama goremedim.

Gdansk---Sopot(Bus 3.20Z,tren 4Z.)

SOPOT

Cok sik otel ve binalarin oldugu tatil beldesi.Dinlenmek  ve deniz icin ideal.

18.yy'da Napolyon ile gelen uyanik bir ezzaci, sifali su buldugunu iddia ederek  bu sehri une kavusturmus.

tren istasyonundan indikten sonra biraz yurudukten sonra kilisenin yanindan saga dogru sahile yuruyunuz.

Bu caddenin her iki yaninda turistik objeler satan dukkanlar,restoranlar v.b var. Sol tarafta

1-Dworek sierakowski -Nowel Sztuki: Muzik adaminin evi simdi cok sik cafe.Saat 12 de aciliyor.Ozellikle kum serili yesil bahcesi cok guzeldi.Bazi gunler ucretsiz konserler oluyor.Gitmesenizde olur.Caddeye donup yurudugunuzde

2- Crooked House:Pencereleri  ve kendisi egri sekilde yapilmis ilginc bina.

Sahilin basinda ki binada  2.kattaTurist info var.9-19 arasi acik.tren istasyonunda ki turist info ise 9-20 arasi acik. Hemen sag tarafta 

3-Deniz feneri: tepesine cikmak 5Z.Sol tarafta

4- Zorojwi: Alis veris merkezi olan cok guzel bir bina.

Tam karsida

5-Ahsap Iskele: Giris 7.5 Z.515 metre uzunlugundaki bu Avrupanin en uzun iskelesi 1800 lu yillarda yapilmis.uc kisminda cafesi de var.

Bu iskelenin her iki yaninda hediyelik esya satilan standlarinda oldugu  cok guzel yurume yollari olan parklar ve hemen onlerinde halk plajlari var.Bikinimi giymistim ama sansima hava soguk oldugundan giremedim.

Yine iskelenin sol tarafina kalan Arkeoloji muzesi , art galeri ve sag tarafina kalan Sopot Muzesini gezebilirsiniz.Ben gezmedim.

6-Forest Opera:Yorgun oldugumdan sanirim ic kisimda kalan burayi kacirdim.Ustu acik bu opera binasinda eurovision yarismasi yapilmis.

Yine turistler icin bircok aktivite var.

Sopot---Gdynia(15 km,tren,4 Z.)

GDYNIA

2016 yili itibari ile 99 yasinda bu sehir.Trenden indikten sonra yuruyerek direkt limana ininiz.

Bu sehir de  daha cok yuksek binalar  var.daha buyuk.Sopot kadar sevimli gorunmese de gezilecek guzel yerleri var.

Almanlar bu liman sehrine gdansk'tan dogru ilerlemisler.yine bu sehirde ilk toplama kampini da kurmuslar.

Limanin  cevresi cok kalabalik.Insanlar yurumek ve zaman gecirmek icin gelmisler.Keyifli bir yer.

1-Akvaryum:9-21 arasi acik.Giris 24Z.Yine deniz ati gormek icin girdim ama hic beklemedigim kadar guzel buldum.Baliklarin disinda doldurulmus deniz hayvanlari ile cok ogretici olmus.

Cok buyuk olmamakla birlikte cok farkli baliklar gordum.Yesil deniz ati da harikaydi.Ama o kadar kalabalikti ki cok zorlandim.

Akvaryumun oldugu bu burnun bir  tarafinda

2-Marina Goynia: Eski ve yeni  gemiler demirlenmis. 

Burnun diger tarafinda

2-Askeri ve normal gemi muzeleri: Yanyanalar.Ben normal olanina girdim.Giris 8Z.Yine cok kalabalikti.Normal gemiyi  gormus oluyorsunuz.

 Limandan kara tarafina yurudugunuzde 

3-Observatory of changes  : Bu binanin  en tepesinde deniz  ve cevresinin manzarasini gorebiliyorsunuz ama bana gore degmez. buradan 

4-Gydnia  Sehir Muzesi: Cumalari ucretsiz.

5-Kamienna Gora: ucretsiz teleferikle veya yaninda ki merdivenlerle cikabiliyorsunuz.Bu yuksek olmayan tepeden yine deniz ve cevresinin manzarasini  gorebiliyorsunuz.

Buradan tekrar deniz marinanin oldugu deniz kiyisina geliniz.

6-Deniz Kiyisi Bulvari: Plajlarin ust tarafinda cafe ve restoranlarin oldugu guzel bir yuruyus yolu.Diger tarafi ormanlik.

7- Cannons on morainic hills

8-Orlowo Cliff: Bir saat  deniz kenarindan  fiyort gorecem diye zorlu bir yuruyus yaptim.topraktan bir fiyort ile karsilastim. Ama  yuruyus yolunun bir tarafi deniz, diger tarafi ormanlik olmasi guzeldi.Bitiminde

9-Orlowo: Bu  yerlesim cok sevimliydi.Buradada yuruyebileceginiz guzel bir iskele var.Cevre de guzel.Buraya deniz kiyisindan degil de  direkt karadan otobus veya tren ile gelebilirsiniz.Zaten fiyortu hemen kiyidan gorebiliyorsunuz.

10- TV kulesi: Ben ev sahibimle arac ile gittik.yemyesil ormanin icinde ki bu kuleye ucretsiz cikip cevre manzarasini gorebiliyorsunuz.Gydnia gercekten cok yesil bir yerlesim.Buraya gitmeseniz de olur.

11-Gdynia ---Hell(10.13.16'da bot var.bir saat suruyor.tek yon 35Z.

feribot,otobus ve deniz treni de var.

Pelusuna,eni 2km boyu 30 km olan yay seklinde denizin icine uzanmis ada gibi toprak parcasi.uzerinde irili ufakli bes yerlesim var.En uc kismunda da "Hell"yerlesimi var.Aslinda zamanimda vardi.Feribot ile gidecektim.Ev sahibim ,arac ile goturmek istedigini soyledi.Yola ciktigimizda tatil nedeni ile cok trafik oldugundan geri donmek zorunda kaldik.Siz burayi kacirmayiniz.Cok guzelmis.

Mechelinki  Koyu:Pelusuna yolu uzerinde kucuk ve sevimli balikci kasabasi.Pelusuna'yi ancak karsidan gorebildim.

 Gdynia---Warsaw(Hizli tren3 saat, 150Z , Gece treni ,7 saat,koltuk 72Z,yatakli 130Z civarinda.

otobus (5 saat,54Z,gece ve gunduz var.Biletler erkenden bitiyor.)

WARSAW

Sehri iki gunde de gezebilirsiniz ama hakki en az 5-4 gun.

Ulasim:Burada  da gideceginiz yerin uzunluguna gore bilet ucretleri degisiyor.Daha pahalli.Tek yon bilet ucreti 3.40Z ,75 dakika kullanabileceginiz bilet ise 4.40 Z.

 Ben ev sahibimle ilk gunu bisikletle onun evinin yakininda olan eski iki mezarlik ziyaret ettik.Ikisi de adeta park gibiydiler.

-Secim Meydani:Sirasiyla basa gecen krallar tanitiliyor.

-Eski kale: Buyuk kismi askeriyeye ayrilmis.Giriste  Almanlarin polanyalilari kestikleri  bolum  ve yakininda   kestikleri agac camekan icinde anit olarak dikilmis.

Bu kalenin icindeki muzeye giris 10Z.persembe gunu ucretsiz.

8Daha sonra ev sahibimin oglunun 'Amerikan Futbol" macina gittik.Birkac kez televizyondan izlemistim.Spordan cok dovus sporu gibi. Ama benin icin farkli bir deneyim oldu.

- Yahudi mezarligi:Giris 10Z.kirik dokuk mezarbaslari  var.yahudiler bosuna zengin olmuyorlar.Ama mezarligin agaclari cok guzeldi.

ANI:Ev sahibim ve oglu ile bu mezarligi ziyarete gittigimizde,kapida karsilastigimiz  Yahudi gencler, bizim Yahudi olup olmadigimizi sordular.Ev sahibim,annesinin iki aylik ike  ormanda bulunarak bir aile tarafindan buyutuldugunu, belki annesinin Yahudu olabilecegini ama emin olmadigini soyledi.

Yahudu genc"Umarim Yahudisinizdir.Yahudi olmak ayricaliktir" demez mi? Okul kitaplarinda  Yahudilerin ustun irk oldugunu inandiklarini okurdumda inanmazdim.Ev sahibime ayip olmasin diye kendimi cok zor tututum bu Yahudi gence karsi.Insanlarin  Irk ,mezhep,din v.b ile ovunmelerine aklim almiyor.

I-Kral yolunun batisinda kalan gezilecek yerler:

 1-Varsova Uprising Muzesi(Varsova Ayaklanma Muzesi):Sali kapali.Diger gunler 10-18 arasi acik.Giris 18Z.Pazar gunu ucretsiz.

1944'de ki Alman isgaline karsi  direnisi gorsel ve sesli anlatimlarla eski fabrika ici krtirilarak  konuya uygun duzenlenip,  2004'de acilmistir.Gorsel ve sesli anlatimlarla 

Polonya Halk Orsusunun ,2.Dunya savasi sirasinda Varsova'yi Nazi Almanyasi'ndan kurtarmak icin 63 gun suren direnisleri anlatiliyor.

Direnis, Sovyet Rusya'nın Kızıl Ordu'sunun Varşova'a 

dogudan girdigi ve Alman birliklerinin geri çekildiği dönemde

  yapilmistir.

  Yine bu direnisle ayni zamanda Varşova'yı Sovyetler'den önce kurtararak, Sovyetler'in  Polonya'da ki  geçici hükümetinin  kontrolü eline almadan önce  devreye girilmek istenmistir.

.14 Eylül 1944 tarihinde, Sovyet komutası altındaki Polonya 

birlikleri,ayaklansan isgalcilerle birlikte Vistül Nehri'nin doğu

 yakasını  ele gecirdiler.

Winston Churchill; Stalin ve Franklin D. Roosevelt  ve Amerikan Hava Birliklerinin yardim gonderdiler.

1945 yılının ocak ayında, Sovyetler Varşova'ya girmiştir.Bu

 direniste aklasik 200.000 Polonyali hayatini katbetmistir. 

 Gehtto wall: 1940-1943 yillarinda Yahudilerin ana yolun her iki tarafinda  yasamak zorunda birakildiklari bolge.Yollara  "getto wall' diye yazmislar.ana yolda ki yikilan koprunun ozellikle birakilan ayaklarinda  dugme ile cevrilerek konu ile ilgili film -resim bakabiliyorsunuz.

*Bu bolgede bir Yahudinin yaptigi,iki  tane buyuk apartmanin arasinda  eni  belki iki metre olan iki katli en kucuk apartman  dairesi var.

3-Bilim ve Kultur Sarayi(Palac Kultury):1925-1955 yillari arasinda stalin tarafindan yaptirilmistir.Moskova'da benzerleri cok.

Polanyalilar,sehrin heryerinden gorulen bu binayi,Polonyanin kominust donemini hatirlattigindan fazla sevmiyorlar.

icinde segi salonlari,sinema , ve kampanyalarin ofisleri var.ben gittigimde "Titanic" sergisinin giris ucreti 45Z idi.

A-Manzara seyretmek:20Z'ye 30.kata cikip sehrin manzarasini seyredebiliyorsunuz.gercekten guzel.

4-Sinagog:9-19 arasi acik.Giris 10Z.Iki katli bu sinagogun icinde gorulecek birsey yok.Degmez.

5-Eski Market:Binanin kendisi cok eski ve guzel.Icinde yiyecek agirlikli marketler var.

savas sirasinda silahla delinen duvarlar oylece birakilmis.Hatta bir delik  simgesel, plastik yara banti seklinde capraz  olarak kapatilmisti.

6-Paviak:Eski Hapishane:Giris 10Z.Emekli ve ogretmen icin 5Z.Persembe  ucretsiz.Savasta sadece dikenli dis kapisi kalmis. 

2-Eski Sehir(Stare Miasto)-old town: 2. dunya savasinda neredeyse tamami yikilan bu bolge 1980' yeniden yapilmistir.1983'den beri de Unesco'nun Dunya Mirasi Listesinde.

Kale Meydani:

1-Anne Kilisesi: Bu gorkemli kilisenin yaninda ki kulesine cikis 5Z.Eski sehrin goruntusu buradan cok guzel gorunuyor.kesin cikiniz.

2-III.Zygmunt sutunu:Meydanin tam ortasinda.Lehistan imparatorlugunun baskentini Krakow'dan Varsova'ya tasiyan kral.Sutunun tepesinde de kralin heykeli var.

3- Kraliyet Sarayi-Kraliyet Kalesi(Zamek Krolewski):Pazertesi  -carsambacuma-cumartesi  10-18,sali 10-20,  pazar 11-18 arasi acik.

Giris 23Z.Pazar gunu ucretsiz.

13.yy'dan kalan bu kraliyet sarayi da bombalandiktan sonra yeniden yapilmistir.Diger saraylar gibi altin varaklarla susulenmis gorkemli bir saray.

*sarayin yan tarafindan Vistul Nehri ve uzerinde ki koprulerin  goruntusu guzel gorunuyor.

4-Saint Jan Kilisesi:Krallarin tac giydigi en eski  bu kilise gotik tarzda yapilmistir.

5-rynek Starego Miasta; heykellerle suslenmis ok guzel bir meydan.Ortada seyyar restorantlar kurulmustu.Burada turlayan faytonlar goreceksiniz.

Meydanin cevresinde   harika renkli ve damlarinda cati kati pencereleri olan evler siralanmis.

A-Mermaid: Vistul nehrinde yasadigina inanilan ,Varsova'yi koruyan ve sehrin  sembolu olan deniz kizi heykeli.

6-Barbakan Kapisi:Eski sehri yeni sehre baglayan anitsal kapi.1540'da Nowenjeska caddesini korumak icin yapilan bu kapi da savasta bombalanmistir.1952'de yeniden yapilmistir.

3-New Town(Nowe Miasto):

1-Maria Sklodowska-Curie Museum:Pazartesi haric 10-19 arasi acik.Giris 11Z.Ozel muze oldugundan ucretsiz giris gunu yok.

Marie Curie(1867-1934)  : Polonya asıllı kimyager ve fizikçi. Sonradan Fransız vatandaşlığına geçmiştir. Radyoaktivite üzerine yaptığı çalışmalarla iki farklı alanda Nobel Ödülü kazanan tek kadin.

Caddenin bitiminden asagi indiginizde 

2-Fountain Park:Cuma ve cumartesi aksamlari saat  21:30'da ' buradaki havuzda muzik ve ses  gosterisi var.

Buradan tekrar ayni yoldan geri donerek  eski sehri gecip  Kraliyet yoluna giriniz.

4-Kraliyet yolu:Eski sehirde ki saraydan  baslayip Wilanow Sarayina kadar devam eden  ve buyuk bolumu  yaya yolu olan cadde.Cok kalabalik olan bu caddenin uzerinde cok gosterisli binalar,kiliseler v.b var.

bazi banklarin uzerindeki dugmeye bastiginizda Chopin muzikleri dinleyebiliyorsunuz.

Yol uzerinde ve yola yakin gezilecek yerler:

Ana yolun saginda biraz iceride 

1-Opera: Giris kapisinin ustunde bronz yesil atlar olan gorkemli bina.Ben gittigimde uluslar arasi opera gosterisi oldugundan icini gezemedim.

2-Prezydencki   Sarayi: Calisma ofislerinin bulundugu saray oldugundan sadece disardan gorebiliyorsunuz.

Yine sag tarafta ic kisimda 

3-Saskon garden: Icinde havuzu,golu olan cicek ve heykellerle suslenmis guzel bir bahce.Giris kapisinda askerler yanan atesin basinda nobet tutuyorlar.

 Kopernik anitindan sonra soldan ic kisimda

4-Chopin Muzesi:11-20 arasi hergun  acik.Giris 22Z.Pazar gunu ucretsiz.

Bu muze,17. yüzyıldan kalma  Ostrogoski Sarayı binasında , 2010 yılında açılmış müze.

Cok modern bir sekilde dizayn edilmis.Elektronik biletinizle, muzik dinleyebiliyorsunuz, gerekli bilgileri okuyabiliyorsunuz.

Ayrica unlu bestecinin yasamina ait  resimler,objeler,mask v.b  de var.

5-Charles De Gaulle Meydani:Charles De Gaulle (1800-1970) heykeli var.Ayrica meydanin ortasinda simgesel hurma agaci var. biraz asagisinda 

6-Ulusal Muze(Polonya Ordu Muzesi):Pazartesi kapali.Sali gunu ucretsiz.Giris 20Z.Ayrica parmenent galeriye de girecekseniz 15 Z odemeniz gerekiyor.

Misir da olmassa Avrupa muzeleri bos kalacakmis.Birinci katinda Misir ve Sudan'a ait antik donemden kalma  objeler var.

Diger katlarda genelde Avrupa- ronannasina ait  unlu ressamlarina ait  resimler sergilenmekte.

Aslinda guzel bir muze ama resim bakmaktan cok biktigimdan bana cok cazip gelmedi.

Savas sirasinda devlet hazineleri burada saklanmistir.

7-Polanya Askeri Muzesi: Cumartesi giris ucretsiz.

8-Uc Hac Meydani; yuvarlak kilise ve karsisinda dikilmis haclarin oldugu siradan bir meydan.

9-Lazienki Park:Cok begendim bu harika  parki.  Cinlilerin isik festivali nedeni ile cin fenerleri ile donatilmisti.Tum agustos ayi boyunca geceleri yaniyormus.

Bu parkin icinde goller ve gezilip gorulecek baska yerler de var.

A-Her pazar  12 ve 16'da ucretsiz Chopin  anitinin onunde 50 dakikalik  dinleti var.

Insanlar anitin onunde ki golun etrafinda oturarak veya uzanarak muzik dinliyorlar.Ben ilk 10 dakikadan sonra uyumusum. 3.Jan King 

B-Royal Lazienki -Muzesi:Hergun 9-18 arasi acik.Giris 18Z.Persembe gunu ucretsiz.

Golun ustunde ki  bu  iki katli sarayin ici oldukca sade ve zevkli dosenmis. Resimler  daha yogun.

Hemen sarayin onundeki golu uzerinde ki koprunun ustunde 

C-III.Jan Sobieski Aniti:Turkleri ati ile ayaklarinin altina almis ,magrur sekilde basini kaldirmis sekilde betimlenmis.Yine anitin her iki tarafinda ici bos osmanli giysileri ve kuvuklar var.

10-Belweder Sarayi: Hemen parkin bitisiginde.Baskan yasadigi icin sadece disardan gorebiliyorsunuz.

Buradan 6 km ileride  otobusle gidebileceginiz 

Wilanow Sarayi: Giris 20Z.Persembeleri ucretsiz.

 Yesil,sari ve beyaz ranklerle boyanmis bu sarayda gorkem tavan yapmis.Disardan  da cok guzel gorunuyor.saray esyalarinin yaninda  potrelerde  cok guzeldi.

 Sarayin  bahcesine sadece girmek isterseniz 5Z.Gol kenarinda cok guzel dizayn edilmis bahce.

1683'de Turkleri Viyana'da durduran ve Islamiyetin yayilmasini onleyen III. jan Sobieski adina yaptirilmistir.

Bu sarayda da Sobieski, atinin ayaklarinin altinda Turkleri ezerken kocaman heykeli vardi.

En tepede ki odada kendisi kisa sure kalmistir.

Buradan artik   geri donup ulusal muzeden asagi nehir kiyisina ininiz.

IV-Nehir Kiyisi:

1-Universite  Kutuphanesi ve bahcesi: Binanin her tarafina sarmasik dolandirilmis.Kutuphanenin icine girmek isterseniz 10Z'ye  kart almaniz gerekiyor.bahcesini cok ovduler ama ben begenemedim.Gidilebilir. Karsi caprazinda 

2-Kopernik Fizik Muzesi:Hergun 9-19 arasi acik.giris 27Z.ogrenci icin 18Z.Kolunuza bileklik takiyorlar. Ogretici ve eglendirici  bu iki katli  dev binada ,cocugunuzla rahatlikla tam bir gun gecirebilirsiniz.Cocuklar kendi kendine cok farkli deneyler yapabilir.

nehrin karsi yakasina gecmeden once nehir kiyisinda

3-Syrna  Aniti;sehrin simgesi olan deniz kizi heykeli.

nehrin karsi tarafinda 

-Ulusal Stadyum(Legia Stadyumu):hergun 9-21 arasi acik.her yarim satte bir rehberli turla gezdiriyorlar.Giris 10 Z. Aile bileti 25Z.

2012 UEFA  avrupa Futbol sampiyonasi icin yapilmis,polonya bayraginin renkleri olan kirmizi ve beyaz renkleri  hakim.Gercekten muhtesem bir yapi.

Warsaw--- Wroclaw(otobus 30-35Z,5 saat,en ucuz tren 58Z)

WROCLAW

Bir-iki gun yeterli.

Icinden Odra ve Olza nehirleri ve bircok kanalin gectigi bu sehirde 

12 ada,112 kopru ile birbirine baglanmis.Polanya'nin Venedik'i deniliyor .Su, bir yerlesime guzellik katiyor ama  bazi sehirlerde,  su da olsa Venedik'te ki o  ruhu yakalayamiyorsunuz.

Tren ve otobus istasyonlari birbirine cok yakin.Ikisinden de yukunuz yoksa eskisehire yuruyebilirsiniz.

Yine eski sehirden bir cember cizerek gezip,tekrar eski sehre varabilirsiniz.Isterseniz aralarda arac kullanabilirsiniz.

Bu sehirde her yerde  konu ile ilgili cuce heykelleri ile karsilasiyorsunuz.

Kominist yanlisi 1981 yillarinda ki "Turuncular" grubunu  girgira almak icin baslatilmis ama cok ilgi gorunce bircok mekanin onune ilgilibronzdan cuce heykeli yerlestirilmis. Tahminen su anda 200'den fazla cuce heykeli var.

Wroclaw , ayrica universite sehri oldugundan cok genc nufusu var.

2016'da  sehir kultur merkezi olarak ilan edilmis.

1-ESKI SEHIR(Stare Miasto):  Ic ice iki dikdortgen seklinde yine Hollanda va Almanya'da ki gibi rengarenk catilari kademeli yukselen  harika evler siralanmis'Ortada ki dikdortgenin kosesinde    Belediye binasi var.,

A-Rynek: Meydanin adi.Cevrasinde harika evlerin bazilarinin uzeri resimlerle suslenmis.orta kisimda seyyar restorantlar var.

B-Ratusz(City Hall-Town hall): 13.yy'dan kalma gercekten  muhtesem bir yapi.Icini de eski esyalarin oldugu bazi odalari  ucretsiz  gezebiliyorsunuz.Muze gibi cok guzellerdi.

Ama icinde ki sergiler icin ucret odemelisiniz.

a-Swidnica restorant: Belediyenin altinda  ahsap aksanli cok ozel  bir mekan.1723 den beri restorant.

b-Polonyali unlu sair ve oyun yazari Fredro'nun heykeli belediye binasinin  onune  dikilmis.Nehre dogru yurudugunuzde 

C-Universite:Avrupa'nin onemli universitelerinden biri olan ,nehir kenarinda nefis bir yapi.

Nehirden kenarindan saga devam edip kirmizi kopruyu gectiginizde 

A-Bot turu: 10-19 arasi her yarim satte bir nehir de bot turu var.Ucreti 20Z.40 dakika suruyor.Kesinlikle bu bot turuna katiliniz.Ancak boylelikle sehrin ruhunu anlayabiliyorsunuz.Bircok kanal ve kopruden geciliyor.Su kenarlari yemyesil.Balik tutanlar,piknik yapanlar, kum voleybolu oynayanlar,bisikletle gezenler...Cok keyifli.

Bu adadan sonra mavi renkli  kilitlerin demirlerine asili "Ask Koprusu"nu  gecince

3-Katedral:Cok  gorkemli.Kulesine asansor ile  10-17:30 arasi 5Z'ye cikabilirsiniz.Cevre manzarasini bir butun olarak gormek guzel. hemen katedralin arkasinda

4-Botanik Bahcesi:8-18 arasi acik.Giris 15Z.Renkli nilufer ciceklerinin actigi gol var.Zamaniniz varsa gidebilirsiniz.Ayrica icinde denizbitkilerinin yogun oldugu akvaryum da var.

Diger kopruden  nehri gecer gecmez 

3-eski sehrin kuzeydogusuna geliniz.

*Bu uc muze icin tek bilet alirsaniz cok daha ucuz oluyor.30Z.

A-Ulusal Muzeum: Yuzeyini bitkilerin sarmaladigi nehir kenarinda sahane binasi var.10-17 arasi acik.15Z.Uckatli bu binanin en ust katinda moda tasarimlari sergileniyordu.Diger iki katta  ulke ile ilgili ne ararsaniz bulabileceginiz objeler ve resimler sergileniyordu.

hemen ilerisinde 

B-Panaroma Raclawicka-Panaroma Muzesi: 9-17 arasi acik.Giris 30Z.Emekliler icin 20Z.Kisin pazartesi gunleri kapali.gruplar halinde her yarim satte bir aliniyor.Ucretsiz guide aleti de veriliyor.`ama cok yogun oldugunda bilet satisi kapatiliyor.Benden sonra da  kapandi

yuvarlak  ve farkli mimaride yapilmis bu  muzede Raclawice savasi,  tek parca tuval uzerine yagli boyad ile resim edilmis.Polanyalilarin Ruslara karsi  zaferi anlatiliyor.

On tarafta cok az obje kullanildigi halde inanilmaz derinlik duygusu verilmis.Benzerlerine gore cok daha detayliydi.

 

Daha asagida "traugutta' caddesi uzerinde 

C-Etnografya Muzesi:10-16 arasi acik.Burayi daha cok istememe ragmen zaman kalmadigindan gidemedim.

Buradan 

4-Eski sehrin guneyi:

A-Opera:Avrupa'da ki benzerleri gibi cok ihtisamli sari bina.hemen yakininda "Kazimierza Wielkiego"caddesi uzerinde 

B-Kral sarayi (Palac Krolewski)ve Tarih Muzesi:Pazartesi kapali.Salidan cumaya kadar 10-17,hafta sonu 10-18 arasi acik.Giris 15Z.

Sergi salonunu ucretsiz gezebiliyorsunuz.

 sade bir saray.saray mobilyalari da cok gosterisli degildi.bahcesi ve cafesi sevimli.

Muzesi cok kapsamli.Ulkeyi, sadece bu muzeyi gezerek ogrenebilirsiniz.Cok  begendim.Ben gittigimde bilet ucretinin icinde

a-"Marc Chagal " sergisi vardi. Ayrica ayni sergide Miro,picasso,Dali gibi Avrupali unlu sanatcilarinin da birkac eseri vardi.

Buradan yuruyerek 

C-Yahudi bolgesi ve farkli dinlerin Ibadethaneleri :

a-Sinagog:pazartesiden persembeye kadar 10-17,cuma 10-16,cumartesi 11-16 arasi acik. Nasil olduysa ucret almadilar.Ici  cok ozel degil.

b-Katalik Kilisesi

c-Ortodoks Kilisesi

d-Protestan Kilisesi

Bu kilise  zaten eski sehrin dibinde.eski sehre donunuz.

5-Arac ile gidebileceginiz eski sehrin dogusuna  kalan nehire yakin bolge:

A-Centennial-Hala Stulecia (halk Evi): Unesco'nun listesinde.1911-13 arasinda yapilmis 70 metre capinda betonarme bina.

Konser ve spor gibi kulturel etniklikler icin kullaniliyor.

Ben gittigimde  festival vardi.Bilet ucreti oldukca yuksekti.kapidan girerken kimse farketmedi.Icerde  masalarda hic gormedigim bibbircesit akil oyunu oynuyorlardi.

hemen onunde 

B-Glica: Bu sivri  metal yapi,1948-'de kominustler tarafindan yapilmis.ne ise yaradigini kimse soyleyemedi.

 C-modern Art Muzesi: Gitmedim.

D-Japon bahcesi:9-19 arasi acik.4 Z.Kucuk ama su ile cok sevimli hale getirmisler.Kucuk agaclar,geleneksek japon evi var.

E-Hayvanat bahcesi:9-18 arasi acik.giris 40Z. Girmekte cok tereddut ettim ama gercekten Akvaryumu mukemmel.Tatil olmasi nedeni ile cok kalabalikti.

Cok buyuk binanin icine mumkun oldugu kadar dogal ortam havasi verilerek su canlilarina ayrilmis.Hayvanlar cok genis havuzlarda rahat hareket edebiliyorlardi.Ozellikle akvaryumu harikaydi.Insan kendini denizaltinda saniyordu.Su heryerde cok temiz ve rengi mukemmel ayarlanmisti.

Diger hayvanlara fazla zaman ayirmadim.

Zubr: Bizon ailesinden olan bu hayvan,polanya'nin bazi bolgesinde yaban olarak yasiyor.her yerde resmini goruyordum.Burada canlisini gordum.

F-Su gosterisi: Burada ki havuzda sabah 9'da baslayan ve her saat basi olan muzik esliginde suyun dansini izleyebiliursiniz.

Aksam hava kararinca rekli isikli oluyor.21'depop,22'de klasik muzik esliginde bu gosteriyi izleyebilirsiniz.Bana benzerlerinden farkli gelmedi.Zamaniniz varsa gidebilirsiniz.

*Walbrzych:Vroclaw'a 50 km uzaklikta ki bu sehire de zamaniniz varsa gidebilirsiniz.Cok guzel saray ve evler var.

ANI:Mumkun oldugu kadar gezdigim ulkenin kirsalina da gitmek isterim. Gdynia'da ki ev sahibimin ailesi Wraclow'a 45 dakika uzaklikta "Brzezinka Sredzka "adli koyde 100 yillik evde yasiyorlardi. En son gunumu buraya ayirdim.Yemyesil bahcenin icinde tek katli evleri harikaydi.Veteriner olan ev sahibim ve esi ile cevreyi gezdik.Bana harika ev yemekleri hazirlamislardi.Yemeklerimizi bahcede cicekler arasinda yedik.Burayi gordugum icin cok mutlu oldum.Ertesi gunu tren icin sehre donerken,cok erken olmasina ragmen ve israrla kahvalti yapamayacagimi soyledigim halde zorla kahvalti yaptirdilar.Ayni bizim gelenekler.Ama tren istasyonuna geldigimde tren gitmisti.Sonra ki tren gec kaltigindan  ne yapacagimi bilemedim.

Once kudowa yolu uzerinde ki yerlesime belediye otobusu ile gittim.Oradan da sansima bir bayan beni arabasina aldi da Kudowa'ya gelebildim.

Wroclaw---Klodzko(92km)---Polonica-Zdroj(15km)---Duszniki-Zdroj(12km)---Kudowa-Zdroj(15km)

polanya'nin kuzeyine dusen bu sehirlerde  adlarinda ki "Zdroj"tan da anlasilacagi gibi minarel su var.Hepsi yemyesil ormanlarin icinde   kosk seklinde eski harika evleri var.Bu yerlesimlerde ki "Sanatoryum"adli binalara  Polanya'nin her tarafindan, genellikle yaslilar gelip kaliyorlar.cevrede yuruyus yapip,minarel sulardan yararlaniyorlar.

Klodzko: Buyukce yerlesim.Burada Avrupa'nin en buyuk tabyasi var.Bizim gittigimiz gun  araba yarislari oldugundan yollar tutulmustu.Kaldirimlardan da insan selinden dolayi gecmek mumkun olmadigindan geri donmek zorunda kaldik,Ama bu arada cilgin spor olan yarislari izledik.Bana cok urkutucu geldi.

Polonica-Zdroj: icinden nehir gecen cok sevimli bir yerlesim. burasi da satranci ile unlu.kafelerde  bile birseyler icerlerken oynuyorlar. ben gittigimde de satranc turnuvasi vardi.Katilim cok yogundu.Minarel binasinin arkasinda ki parka da unlu yahudi satranc ustasinin adi verilmis.Bu guzel parkta da saat 9:30'da su gosterisi var.Yine bu parkin girisinde insan kuyrugundanda hemen anlyacaksiniz .Cok unlu tatlici ve dondurmaci var. Taze kekin ustune krema doseyip,genellikle yaban mersini ve diger meyvalarla servis ediliyor.Cok lezzetliydi.6K.

Duszniki-Zdroj:Ben burada kaldim.Burasi da sehir merkezine 10 km uzaklikta ki kayak merkezi ile unlu.Cok guzel ahsap evler var.

Buranin meydanini da cok begendim.hele PTT binasi harikaydi.

yine bu yerlesimde 14.yuzyildan beri hala calisan kagit fabrikasi ve muzesi var.icini gezmedim ama ahsap dis yapisina bile hayran kaldim.

KUDOWA -ZDROJ

Sehrin icini yarim gunde cok rahat gezersiniz.Burada ki tum muzelerde giriste kontrol yok nedense.Sadece bilet gisesinin yerini okla gostermisler.

I-Sehir ici
1-Park:Sehrin tam merkezinde,  bir tarafinda nefis sanatoryum binasi var.

A-Minarel Muzesi:giris 5Z.Kucuk bir muze.

Parkin icinden gecip golude gectikten sonra sagdan 15 dakika yurudugunuzde

2-Kaplica Czaszek:9-17:30 arasi acik.giris 5Z.Icerde foto cekmek yok.

1176 yilinda ,Papaz "Vaclav Tomasek" savaslarda ve salgin hastaliklarda olenlerin kemiklerini  ve kafataslarini durumun vahametini anlatabilmek biriktirmis. 

Cok yogunluk oldugundan grup grup aliniyor.

Icerisi urkutucu oldugu kadar danat sahaseri gibi.kesinlikle gorunuz.

Buranin  300km  yakininda

3-Szlak Ginacych Zawodow(Acik hava Folk Muzesi):10-18 arasi acik.Giris 12Z.

Ulkeye ait evler,ciftlik evleri,degirmen,firinlar,tarim aletleri,yerel giysiler v.b tanitiliyor.Kucuk ama cok keyifli bir muze.

Hala evlerin bazilarinda ekmek,recel.tursu yapimi var.Satiliyor.Bir dilim yagli ekmek 2Z.

Buradan geldiginiz yolun zitina dogru tirmanirsaniz orman icine dogru giden merdivenler goreceksiniz.Hepsinden de cikabilirsiniz.

4-Altana Mitosa(Manzara seyretme noktasi): Sehrin manzarasini goreceginiz plartform var,

Buradan direkt asagi indiginizde parkin ust tarafina variyorsunuz.

5-Zabawek(Oyuncak Muzesi):10-18 arasi acik.Giris 12Z. 

Ana caddenin uzerinde iki katli cok sevimli bir muze.Ilkeye ait eski oyuncaklar sergileniyor.

„Antalya Oyuncak Muzesi”nden de oyuncaklar sergileniyor.

Muzesi,gordugum en ucuza kacilarak duzenlenmis  muze.Umarim yakin zamanda zenginlestirilir ve Kale Icine yakisir hale getirilir.

·        Parkin batisi Cek cumhuriyeti.Yuruyerek bile girebiliyorsunuz.Sehrin icinden de “Nachod”a sik  otobus  kalkiyor.

II-GORACH STOLOWYCN(Stolowe Mountain):

Infodan harita alarak bir gunde cok rahat iki dagi da gezebilirsiniz. Bu isim tum bolgenin adi.Dagin ustu duz oldugundan ”Masa dagi” olarak da geciyor.

Bu bolgede iki dag var.

1-Szczeliniec(919metre):

 Kudowa---Karlow(11km.8:20 ile 15:50 arasi bir saat ara ile otobus var.10Z.)Giris 3Z.

Biz gittigimizde cok yagmur vardi ama sansimiza  gezerken kesildi.Gunes acti.

Buradan 689 merdiveni cikarak tepeye cafe ve kayalarin tepesinde ki seyir noktasinin oldugu  yere tirmaniyorsunuz.

Ormanlik alanine ilerisindeki farkli renklerdeki  manzara nefis.

Buradan tekrar biletinizi gostererek  ormanin icine yurumeye basliyorsunuz.Tek bir yol ve tabelalar  var.farkli hayvanlara benzetilen kaya olusumlari,derin kaya duvarlari,yariklari var.Hepsi de cok ilginc ve guzel.Ara ara seyir teraslarindan cevre  manzarasi mukemmel.

Isterseniz  bu dagda kalabiliyorsunuz da.

*Duszniki---Karlow(Yuruyus yolu 10km.arac icin de yol var.)

2-Bledne Skaly(852 metre):8 km.Bu daga Kudowa’dan yuruyebilirsiniz.Veya  aracla“Karlow’a varmadan yol ayrimindan 3km iceri giriyorsunuz.

 Ben evsahibim ve kiz arkadasi ile gittik.Bu daga dogru yoneldigimizde araclar bilet alma kuyrugunda bekliyordular.Cok yoruldugumuzdan gitmekten vazgectik.

Bu yerlesimlerin hepsinden Krakow’a tren veya otobus bulabilirsiniz ama  Wroclaw’dan yol daha kisa ve daha cok secenek oldugundan ben geri wroclaw’a geri dondum.

Wroclaw---Kotowice(10Z

Wroclaw---Krakow(25Z.)

KOTAWICE

*The District of Nikiszowiec: sehre 7 km uzaklikta ki  madencilerin yasadigi bolge.

Bu sehre aslinda “Auschwitz”e gecmek icin geldim.Gelmisken de gezeyim dedim ama ruhum isinamadi bu sehre.

Otobusten inince yuruyerek sehir merkezinde ki turist infoya geldim.

Yakininda ki katedral ve cevresini gezdim..Guzel eski binalar var.

Tam zit  yonde ki “Nospe Cultural”  adli sehir merkezini dolandim.Zamanim oldugu halde  daha fazla kalmak istemedigimden otobus terminaline gelerek

Kotowice--- Auschwitz(40km)---Krakow(60km)

Bus terminalinden  Auschwitz kasabasina giden farkli firmalarla 5,9 ve 12 Z’ye gidebiliyorsunuz.

AUSCHWITZ

Auschwitz kasabasinda otobusten indikten sonar ilerleyip sola donup 20 dakika yurudugunuzde “Auschwitz –Birkenau” muzesine ulasabiliyorsunuz.otobus de var ama beklemeye degmez.

Bu iki kampa en az uc saat ayirmalisiniz.Iki kamp arasi 3km ve ucretsiz otobus devamli calisiyor.

Hergun 8-19 arasi acik.Cantanizi birakmak isterseniz,canta basi 3Z.Iceriye sadece kamera ve kucuk el cantasi Kabul ediyorlar.benim kucuk sirt cantam bos oldugu halde Kabul etmediler.

Muzeye giris ucretsiz.kesinlikle internetten resarvasyon yaptiriniz.inanilmaz kuyruk vardi.eger rehber isterseniz kisi basi 45Z,iki kisilik bilet ise 60Z.

Farkli dillere gore rehber esliginde geziliyor.

KRAKOW

700 yil Lehistan imparatorlugunun baskenti olmus( ve Vistul)Wisla nehrinin kenarinda kurulus  bu sehir neredeyse savaslardan hic zarar gormeden bugune kadar gelmis. 

Unesco'nun Dunya kultur mirasinda  ve 2000'deAvrupa Kultur Baskenti secilmis.

sehir icin en az bir gun gerekli.

Turistik oldugundan ahalli bir sehir.15 akika tramvay ile gdilen sehir disinda ki 1+1 normal bir evin kirasi 380euro.

Gezmesi cok kolay bu sehrin heryerini yuruyerek gezebiliyorsunuz.

ESKI SEHIR:   

1-barbican Kapisi(Gozetleme Kulesi):Florian kapisini koruyan kale olarak insa edilmis.Oldugu gibi gunumuze kadar ulasmis.Hemen onunde

2-Florian Kapisi : Türk ve Osmanlılara karsi yapilmis.Yaninda devam eden surlara cikis yok. 

·       3-Main  Market Squar(Rynek Glownye):Avrupa'nin en genis meydani.40.000 metrekare.Cok hareketli ve keyifli.

A-St. Mary’s Basilica) ( Bakire Meryem Bazilikası):13. Yüzyıl yapimli bu ilisenin farkli zamanlarda bitmis  68 ve 81 metre uzunlugunda iki fark kulesi var. 13.yy'da Tatar isgali sirasinda kapilai kirarak sehre girinlince, halki haberdar eden trompetciyi bogazindan okla vuruyorlar.

Boylece her saat basi calinan  " Henjal melodisi"ile Turkler aniliyor.  Melodi yarida kesilip tekrar devam ediyor.Boylece  trompetciyi tekrar tekrar aniliyor.

B-Cloth hall(Sukiennice- kapali Caesi):  Rönesans döneminde yapilmis bu yapi, meydanin tam ortasinda oldugundan meydani ikiye boluyor.1978 yılından beri UNESCO Dünya Mirasları Listesinde.Icinde ahsap yapili hediyelik esya satan kucuk dukkanlar var.

a-The reynek Undergraund: 10-20 arasi acik.Giris 16Z.Sali gunu giris ucretsiz ve 10-16 arasi acik.Cok yogunluk oldugundan biletinizi internetten ayirttiniz.O zaman oncelik taniyorlar.Kapali carsinin temelleri ve sehrin tarihini anlatan film,video,resimler,objeler v.b var.Girmeye de cok gerek yok.

C-Adam Mickiewicz  heykeli:  Polonyalıların milli  şairi , Osmanlılar ile Polonyalılar arasındaki bağları yumusamak  için geldiği İstanbul’da 1855’te hastalanarak ölmüş.  Dolapdere’de yasadigi ev ,su anda muze.

D-St.Adalbert’s Kilisesi:meydanda yesil kubesi ile hemen dikatinizi cekecek kucuk kilise.

Kapali carsinin hemen arka tarafinda

D-Town Hall Tower(Sehir Kulesi) : 10:30-18 arasi acik.Kuleye cikmak 12Z. Bu  kule, 1820’de yıkılan Belediye Binasından kalan tek parca.

kulenin onunde hediyelik esya satan dukkanlar,acik hava restorantlari v.b  olan pazar kuruluyor.

4-Meydanin yakin cevresinde gorulecek yerler:

A-Amber Muzesi:Gris ucretsiz.Gorulmeye deger.

B-Jagiellonian University(Collegium Mauis):. 1364 yılında insaedilmis Polonya’nın en eski, Orta Avrupa’nın en eski ikinci  universitesi.  Giris ucretliydi ama unuttum.Kesinlikle geziniz.

Meydandan ana caddeden yurudugunuzde fazla yuksek olmayan ve nehre bakan tepenin ustunde

5-wawel Kale-Sarayi ve katedrali: 9:30-17 arasi acik.Pazartesi ucretsiz.Sadece bazi bolumler gezilebiliyor.

13.yy yapimli ve yuzyillardir Kraliyet ailesinin yasadigi bu saray,ikinci dunya savasinda Naziler tarafindan karargah olarak kullanilmis.

Icinde ki bolumleri ayri ayri bietle gezebiliyorsunuz.Toptan bilet alirsaniz daha uygun oluyor.

A-Saray ici:

a-state Rooms: Giris 18Z.Ikinci kat.Tavanda ki ahsap kafalari kacirmayiniz.Yine uc ayli  Osmanli bayrakli ordulari nasil yendiklerini resm etmisler.Turk donanmasina da seytan yerlestirmisler.

b-private  Apartmens:giris 25Z.rehberle geziliyor.Bilet kalmiyabiliyor,Birinci kat.

c-crown treasury and Armoury:Giris 18Z.

d-Oriental Art:Giris 8Z.18.yy Turk halilari ve cin porselenleri sergileniyor.

e-Lost Wawel: Arkeolojik buluntular sergileniyor.Giris 10Z.

f-Leonardo da Vinci: Giris 10 Z.Ustanin ulkede olan tek resmi sergileniyor.

e-Deragon’s Den:3Z.

g-Sandomierska Tower:4Z.

h-Wawel Architecture and Gardens Walking Tour:Giris 18Z.Toplanilip sadece rehberle geziliyor.

B-Katedral:Katedralin icini ucretsiz gezebiliyorsunuz.

Royal Tombs,bell Sigismund ve Katedral muzesini gezmek icin 12Z oduyorsunuz.

5-Visul(Wisla) Nehri: Saraydan asagi inerek nehir kenarinda yuruyebilirsiniz.

-Boot Turu:Yarim satlik kucuk turla gezi 20Z.Sarayin yukarisina dogru gidiyor.

Bir saatlik buyuk bot ile gezi 35 Z.Tam zit yonde gidiyor.Ben cok bot turu yaptigimdan gitmek istemedim ama siz gidiniz.Cok keyifli olduguna eminim.

6-Kazimierz:yahudi Bolgesi.

A-Old Sinagog

B-Yuksek synagog

C-Isaac Sinagog

Nehri gectiginizde

7-Ghetto Meydani: Yahudilerin ikinci dnya savasinda yasamak zorunda kaldiklari bolge.

a-pod orlem :Eski ezzane

8-Oskar Schindler’in fabrikasi:9-20 arasi acik.En son giris  18:30.Ucret 21Z. Bodrum kati ile birlikte uc katli.

 Unlü yönetmen Steven Spielberg’in Oscar kazanmis filminin konusunun gectigi fabrika.Film, 1994 yılında 12 dalda Oscar’a aday olmuş ve 7 dalda ödül kazanmıştı.

Film.1939-1945 yillainda 2.Dunya Savasi sirasinda Oskar Schindler adlı bir Alman işadamının Krakow'da  kurduğu fabrikada Yahudi işçileri çalıştırması ve bu sayede 1100 Yahudi’nin hayatını kurtarmasını konu alıyor.

Hemen arkasinda

9-Mocak(Art Muzesi): Sali gunleri ucretsiz.Yanlislikla girdim.resimler cok urkutucuydu.

Not: Krakow'da daha bircok kilise ve muze var.Onlari yazmadim.Haritanizdan takip ederek istediginizi gorebilirsiniz.

Arac ile gidebileceginiz;

Krakow---Wieliczka(15km)

-Ana meydana yakin „Szewska” caddesinin bitiminde, 304 belediye otobusu kalkiyor.40 dakika suruyor.Biletinizi uzun yol olarak aliniz.Bu yolda kontrol var.

-Otobs terminalinden ozel firmalarin otobusleri alkiyor.

-Tren: 20 dakika suruyor. 

10-Wieliczka -tuz Madeni:7:30-19:30 arasi hergun acik.Giris 84Z.Farkli dillerde rehber esliginde geziliyor.

 15 yil once bu tuz madenini gezdigimde hayran almistim.Unutamadigimdan tekrar gittim.Inanilmaz degismis.Hersey bugun yapilmis gibi.Bes yildizli otel de gorebileceginiz restorant,hesiyelik esya satan dukkan,v.b.Heryer maun  ile dosenmis.Maden,ruhunu kaybetmis.Pisman oldum o kadar parayi verdigime.

Tarih oncesi caglardan beri kullanilan cok eski bu tuz madeninde bazi krallar evlenmis.1996'da cokme nedeni ile kapatilmis.

Madenin derinliği 327 metre, içindeki tünellerin uzunluğu 300 km civarındır.gelenler ancak 3.5 km lik kismini gezebiliyorlar.

 biz  ahsap merdivenlerle once 64 metreye,daha sonra da 135 metreye kadar indik.

Bazilari tuzdan olan  dini ve mitolojik kahramanlarin heykellerinin yaninda  zamaninda nasil  tuz cikarildigini anlatan heykeller var.Ozellile cam gibi gorunen tuzdan yapilma samdanlar cok ilginc.

Iceride yeralti golu,kadetral,dev salon ,tuneller var.

Not:Czestochowa:  Daha once ki gelisimde kizimla bu sehre de ugramistik.Insanlar o kadar didarlardi ki Budistler gibi  surunerek kiliseye ulasabiliyorlardi.Hatta sanirim yer bulamadigimizdan kiulisenin misafirhanesinde k

Krakow---Zakopane(115km,15-17Z.)

Polinski bus da var ama biletinizi onceden almaya gerek yok.

otobus istasyoundan cok sik araliklarla buyuk ve kucuk otobusler kalkiyor.

Ama tatil nedeni ile yollar o kadar kalabalikti ki biz 3 saatte ancak gidebildik.

*Ben Zakopane'den Slovakya uzerunden Ukranya'ya gececektim ama yolun kotu ve uzun oldugunu ogrendigimden krakow'a geri donup,oradan Ukranya'ya gecmeye karar verdim.

ZAKOPANE

Polanya'nin en guzel sehri.Kayalik daglarin eteklerinde ki Yemyesil  cam ormanlarinin eteklerinde bahce icinde dik catili harika mustakil evler var. Kayak merkezi oldugundan hemen hemen tum evlerin irinci kati ,kiraya erilmek uzere duzenlenmius.Ben de boyle nefis  ahsap pansiyonda kaldimDiger katlarda ev sahipleri otruyor.Evlerin dizaynlari gercekten cok guzel.Hemen hemen hepsi ahsaptan yapilmis.

Sehrin eski resimlerine bayildim.Cok aha guzelmis.Aralardaeskilerden kalma kalin kalaslardan yapilmis eski evler de goruyorsunuz.

otobus istasyonu ,sehir merkezine 15 dakika yurume mesafeside.

1-tatry dagi ve Morskie Oka   golu

otobus istasyonunun hemen yakinindan otobusler kalkiyor.

Zakopane---Morskie Oka(45 dakika,10Z.)Burasi araclarin park ettikleri  son durak  oluyor.

Buadan milli parka giris yapiyorsunuz.Giris kisi basi 5Z.

Giris kapisi----Morskie Oka golu(9km,yurume 2 saat)

Veya  at arabasi ve fayton karisimi arac ile golun cok yakinina kadar gidebiliyorsunuz.

 Yemyesil cam ormanlarinin arasinan  irmagi takip eden asfalt yoldan yurunuyor.ozellikle daglarin goruntusu cok guzel.

Girise yakin turist info da var.Harita alabilirsiniz.

Yine yolun  yarisinda ve golun yaninda restorant,cafe  var.

Su almaniza gerek yok.Satin da alabilirsiniz ama yol  uzerinde icebileceginiz oluklar da var. Yine sik sik tuvaletler de var.

At arabalarinin yolunun disinda yayalar icin  bitise dogru  kestirme yollar var.

Yine ana yoldan ayrilan farkli uruyus rotalari da var.

A-Morskie Golu: yemyesil daglarn arasinda cok guzel manzarasi var.Karsi tarafinda ki selalelere yuruyebilirsiniz.

B-Czarny Staw Pod Rysami  golu(1580metre.):Tepede ki bu kucuk golden  asaginin manzarasi mukemmel.kesin buraya cikiniz.

Daglerden gelen sular bu golu olusturmus.Bu golun sulari selale olustururak Morskie golune akiyor.Morskie golundende irmak olup milli parkin icinden yol boyu sehre dogru gidiyor.

 Morskie golunun sol kiyisindan 15 dakika yurudukten sonra yarim saat de yukari tirmaniyorsunuz.

Morskie Golu---Czarny Staw Pod Rysami(45 dakika)

* Aksama dogru bilet giseleri kapaniyor.Bircok genc, cadirlaini ve yiyeceklerini alip, kamp kurmaya gidiyorlardi.

2- Zakopane Sehir Ici:Cok guzel evlerin yaninda yine ahsaptan yapilmis bircok hediyelik esya satan dukkanlar var.Beni sadece  raklam panolarinin fazlaligi rahatsiz etti.Sehir icinde ozellikle ara sokaklara,ormanlarin icine dgru yuruyunuz.

A-Gubatowka(Kayak Merkezi): Sehir manzarasi gorebileceginiz tepe.Kcuk dukkanlarin oldugu pazara ve sehir merkezine  cok yakin.Teleferik 8-21:30 arasi calisiyor.Tek cikis 16Z.

Hemen yan tarafinda ki yoldan da 45 dakikada yuruyerek de cikabiliyorsunuz.

Tepeden sehrin ve cevre koylerin manzarasi cok guzel gorunuyor.Tepeden gecen yoldan her iki yone de yol var.Bu yol koylere gidiyor.Zamaniniz varsa koyler de cok guzelmis.

tepede, ozellikle cocuklar icin her turlu oyun araclari var.Eglence agirlikli bir tepe. Fazlasiyla turistik. Yine ediyelik esya dukkanlari da cok.Brada kalabiliyorsunuz da.

Asagi indikten sonra ana yola cikiup saga dogru yurudugunuzde

B-Krzeptowka: Bu cok yuksek ahsap kiliseyi de gormelisiniz.Kilisenin ici de ahsaptan yapilmis.

Krakow---Tarnow(85km,12Z,cok sik otobus var.)

TARNOW:

Buraya Ukranya'ya giderken  resimlerinden hayran kaldigim "Zalipie" koyune gitmek icin geldim.Sadece bir gece kaldim.

Tarnow---Zalipie Koyu(33km,bus.)

1-ZALIPIE

Bu koyun bazi evlerinin duvarlari ve kuyu,kopek kulubesi,v.b  cicek motifleri ile boyanmis.Guzel bir goruntu olusmus.Koymaslinda hayvanlari ve halki ile dogal bir koy ama eski evlerin cogu yikilip villa tipi evler de yapilmis.

Dom Malarek:Once turist infonun oldugu bu  binaya gidiniz.Harita aliniz.Cunku koy evleri daginik yerlesmis.'Bu binada kizlar boyadiklari malzemeleri satiyorlar.Binanin ici ,disi ve hersey cicek resimleri ile bezenmis.

A-Haritaya gore sol tarafta ki evleri gezmeniz yeterli.Yuruyerek

B-Zagroda Felicji Curylowej: Bu muzeye kesinlikle gidiniz.10-18 arasi acik.Giris 8Z.

Koyun eski  ve ici disi boyali evleri  muzeye cevrilmis.Evlerin ici rengarenk ve cok sevimli.Yuruyerek

C-Kilise:Koyun kilisesinin  bazi duvarlarini da boyamislar.Ilginc olmus.

2-TARNOW ici

Otobus terminaline yakin eski sehri cok guzel.

Eski Sehir:

A-Eski Tawn Hall- simdi sehir muzesi:Giris 7Z.Emeklilere 5Z.Kucuk ama guzel bir muze.Iceri de Turk ve Iran'a ait kiliclar da sergileniyor.Ozellikle geleneksel kiyafetler icin gezdim.

B-Katedral:Yuksek kuleleri ile unlu.

Yine meydanda

C-The Mikalojowski Haus: 1524 yapimli,sehrin en eski binasi.Hemen yakininda

D-Diecosan Muzesi:1888 yapimli bu muzede 1400-1550 arasi kilise resimleri ve tahta dini heykeller sergileniyor.Gezilmeye cok deger.

Bu meydanda daga bircok muze var ama muze gezmeyi sevmedigimden girmedim.

POLANYA'DAN UKRANYA'YA GECMEK

1-Tanow---Lviv(Ukranya)276km,23:16'da kalkan tren ertesi gun sabah 7'de variyor.Bilet ucreti 160Z.Degmez.

2-Tarnow---Przemysl(Sinir kasabasi,166km.)

Ama ogleden sonar otobus bulamadim.

3-tarnow---rzeszow---Przemysl de otobus kullanarak yapabilirsiniz.

Ben,otobusleri kacirinca 16:52 treni ile  18:39 Przemysl'ye gittim.Oradan hemen bekleyen arac ile 

Przemysl---Medyka(Sinir Koyu) 2Z.

Gec kaldigimdan kimsenin olmayacagini dusundum ama cok kalabalikti.Bircok arak karsi tarafa gecmek icin bekliyordu.

Sinirdan  Lviv'e en son otobus 20'de kalkiyor.Bunu yakaladim.100km yol ucreti 2 dolar.Inanilir gibi degilk.

Sinir---Lviv(100km.)

Ukranya-Lviv'de bulusmak uzere....