4 Haziran 2015 Perşembe

2-DAĞISTAN CUMHURİYETİ

AZERBEYCAN’DAN  DAĞISTAN’A GEÇMEK
Quba→Xudat(38km,1M)→Nabran(25km,50Q)→Yalama-Azerbeycan-Dağıstan sınır kasabası(20km,sadece taksı var,5-6M) veya
Xudat→Yalama(Dolmuş,1M)
Yalama→Ağıstan-Derbent(75km)→Mahachkala(130km)
Azerbeycan-Dağıstan sınır kapıları:
1-Yalama: Dağıstan taafında yakın zamanda  yangın çıktığından ben gıttığımde bu sınır kapılarını sadece araç ıle gçebılıyordunuz.Zaman kaybı olur dıye kımse almak ıstemedığınden sadece sınırı geçmek ıçın bekleyen taksı ıyı para ıstedı.
2-Şırvanovka:Yalama’ya 20km uzaklıta.Sadece Yaya  geçılıyor.Derbent’e daha yakın.
3-Sıdıka: Yalama’ya35 km.Yoğun oluyormuş.
4-Zugul
Sınırı geçıkten sonra Rus bayrağının yanında İslam’ı temsıl een yeşıl zemın üzerıne beyaz artı şeklınde bayrak asmışlardı.
ANI: yalama sınırında araç ıle geçme zorunluluğu olunca ve kımse benı  problem olur dıye ıstemeyınce sevımlı şışman Azerbeycan polısıne rıca ettım. Azerı mısfırververlığı polıslerde bıle var bu ülkede. Hemen benı şansıma Albay emeklısı  ve Dağıstan’a cenazeye gıden aılenın aracına yerleştırdı. Aıle Türkıye’ye defalarca gelmış. Oğullarını Türkıye de okutup yerleştırmeyı düşünüyorlardı.Çok yardımcı oldular.Derbent’e kadar getırp  benı ev sabıbıme teslım ettıler.
Rus sınır polısı  gerçekten çok sevımsızler. Herşeye sınırlenıyorlar guya.


DAĞISTAN CUMHURİYETİ
Dağıstan Rusya Federasyonu'na bağlı, özerk bir cumhuriyettir.

Cumurbaşkanı→Ramazan Abdulatipov
*Yüzölçümü 50.278 km² kılometrekaren ve Tüm nüfusu2.5 mılyon  olan Dağıstan da 32 ayrı etnık grup yaşıyor.Her dılın farklı dıyaleklerı ıle 100 farklı dıl kullanılıyor.
Yoğunluğuna göre ernık gruplar; Avarlar, Dargınler,Kumuklar, Lezgıler, Laklar, Azerıler, Tabasaranlar, Ruslar ve dığerlerı taşıor.

Genelde Dağıstan’da en fazla nüfusu olan grup Avarlar, aynı zamanda katı Müslümanlar. Özellıkle kırsal yerlerde kı Avar bayanlar, başlaını kapatıorlar.
DİN

Bunlardan Kumuklar, Azerıler ve Nogaylar(Çokaz)  Türk boyundan.Az olan Ruslar ve Dağ Yahıdılerın dışında kıler sunnı Müslüman.Sadece İran Azerılerı şıı.
Dağıstan’ın dokuz şehrınde toplam 3000camıı olduğunu söyledıler ama pek ınanmadım.
*Çok çocuk yapıyorlar. Rus kanunlarına göre tek eşlılık varken Dağıstanda bırden fazla eş almayı dınımızde var dıyerek  normal görüyorlar.Hele zengınler kesın hakarı gıbı konuşuyorlar.
*Dağıstanlılar , güreşcılerı ıle ünlü.
*Rasul Gamzatov:En ünlü şaırlerı.
*Dağıstan güreşcılerı ıle de ünlü.ğ
*Genelde kadına el vermıyorlar.
DİN: Çoğu bır tarıkata bağlı olacak kadar dındarlar.Şeyh Şamıl’ı hepsı lıderı olarak göruyorlar. Türkıye’ye bıle  1875-1906 yıllarında yaşamış “Saıd-ı Nursı(Bedül-ü zaman)” ıçın gıdenlere rastladım.
* Kadınlar genelde boydan uzun elbıse gıyıyorlar.Yıne genelde taktıkları türbanların altına farklı renklı  ve ön taraftan görünen ıkıncı faklı renklı örtü bağlıyorlar.
Derbent , en az dındar.Mahachkala’da açıklr vardı ama kapalılar dahaçoktu.

*Devlet ve okul dılı Rusca.11 yıllık eğıtım zorunlu.etnık grupların yoğunluğuna göre o dıllde  ders saatlerı de varDaha sonra sınavla Ünıversıteye gıdılıyor.Ama  Rusya’da baş örtüsü yasak olduğundan kapalı aıle çocukları ancak Dağıstan ıçınde kı ünıversıtelerı tercıh edebılıorlar.
Daha önce çalışan Rusya’da kı tüm Türk okulları kapatılmış.
*Rusya’nın 2.Dünya savaşında  9 mayıs 1945’de galıp gelmesı tüm ülkede olduğu gıbı Dağıstanda da büyük kutlamalar olmuş.Her yerde  afışler asılıydı.
PARA
1$=50Rupı
1€=57R
Buraya gelırken dolar gtırın.Daha çok önem verıyorlar.
*Öğretmenın maaşı 300$, doktorunkı de 400$.Dağıstan’ın yaşam sevıyesı ve ekenomısı Azerbeycan’dan daha ıyı görünüyor.
Kesınlıkle yollar, araçlar ve evler daha  yenı ve bakımlı.
Etın kılosu 250R,muzun kılosu 65-75R.
*Lezgınka: Dağıstan’ın mıllı dansı.Bızım Kafkas oyunlarına çok benzıor.Her farklı grubun erkeğı,  dansa dahıl olarak  benzer fıgürlerle bekleyen kızları dansakaldırıyor.

TARİH
-M.S. ilk devirlerde kuzey Kafkasya’da Alan’lar yaşıyordu
-VI. yüzyılda Orta Asya’dan gelen ve Avrupa üzerine yürüyen Avar Türkleri, Sarlman  tarafından yenılınce bir kısmı Kuzey Kafkasya’ya sığındılar.
 Doğuda Gürcistan sınırında Doğu Roma Đmparatorluğu, güneyde de Sasani’lerle komşu idiler.
-620–1055 yılları arasında ,Orta Asya’dan gelen Hazarlar Kuzey Kafkasya’ya hâkim oldular.
Hazarlar İran’daki Sasani’lere karsı Romalılarla ittifak yaptılar.
-
               

-7.-10.yy: Araplar  gelerek İslamı yaydılar.
- 11.yüzyılın ıkıncı yarısında Selçuklu Türkleri,bölgenin bir kısmını hâkimiyetleri altına aldılar
-1222’de Moğol istilasına uğradı. Daha sonra Kumanlar (Kıpçaklar), ilhanlılar,
Altınordu Hanlığı, Timurlular, Sirvanşahlar ve Safeviler Dağıstan’a hâkim oldular.
-1578–1606 yılları arasında Osmanlılar bölgeyi hâkimiyetleri altına aldılar. 1607’den
itibaren Safevî nüfuzu tekrar görülmeye başladı
- Dağıstan 16. yüzyıl dan itibaren Rus yayılmacılığı ile karşı karşıya kaldı. 17. yüzyıl da bölge kısmen Osmanlı himayesine yeniden girdiyse de 1722’de Rus Çarı Deli Petro’nun İran’a savaşaçması ve yapılan anlasşma sonrasında ülke Rusya ve İran arasında nüfus mücadelesi olmuştur.
-1785’te Çarlık Rusyasında Kafkasya’da nüfus ağırlığının değiştirilmesi amacıyla Ruslar, Don Kazakları’nı ve Kalmuklar’ı Dağıstan’a göçe zorladılar. BöyleceDağıstan özgürlük mücadelesi başladı.
       -   1782,      Kuzey Kafkasya millî mücadelesi İmam Mansur’un Dağıstan’da ve dığer Kafkas ülkelerınde  ayaklanmalar başlar.
İmam Mansur’un 1794’te öldürülmesinden sonra yerine Gazi Muhammed geçti.
1813 senesinde Ruslarla İranlılar arasında imzalanan antlaşma ile Dağıstan Ruslar
tarafından ilhak edildi.
 1832 senesinde Gazi Muhammed Ruslarla çarpışırken sehit düştü ve yerine geçen Hamzat Bey ölümüne kadar mücadelesini sürdürdü.
 İmam Sâmil Kafkasya cihad hareketini ciddiyetle organize etti, hem ahlâki, hem idarî, hem
de askerî yönlerden düzenlemeler yaptı. 25 yıl çok güçlü bir düzenli orduya karşı
kahramanlık destanı yazdı.
-Kırım savaşında koordinasyon eksikliği sebebiyle Osmanlı Devleti ve müttefikler Sâmil’in gücünden istifade edemedi.
 Kafkasya’ya Rus hücumları yeni teknolojik imkânlarla teçhizatlı büyük sayıda asker, deneyimli
komutan ve subaylarla 1857 yılında yeniden başladı.
 25 Ağustos 1859 tarihinde 50 bini aşkın Rus ordusuna karsı 400 mücahitle Guni’de muhasara altında kaldı, bir kısım kuvveti sehit oldu, Dağıstan âlimlerinin fetvası üzerine ailesinin Türkiye’ye
gitmesine izin verilmek şartıyla teslim oldu.
          -  1877-78 Osmanlı-Rus savaşından faydalanan Dağıstanlılar Abdurrahman Efendi
ve İmam Sâmil’in oğlu Gazi Muhammed Paşa’nın liderliğinde Dağıstan ve
Çeçenistan’da büyük bir ayaklanma başlattılar. Ancak Osmanlı askerinin hazırlıklı
olan Ruslara karşı Kars cephesinde mağlup olmasıyla birlikte Dağıstan’a sevk
edilen Rus ordusu bu isyanı kanlı bir biçimde bastırdı.
- Bu felaket sonrasında onbinden fazla Dağıstanlı, Çeçen ve Çerkez ailesi Sibirya’ya sürüldü, kalanlarda çok ağır şartlarda yaşamaya mecbur edildiler.
- 1905’de Rusya’da çıkan komünist ihtilalini fırsat bilen Dağıstanlılar tekrar ayaklandılarsa da
başarılı olmadı
       -         1917 Bolsevik Đhtilali’nden sonra Terek-Dağıstan Mahalli Hükümeti kuruldu.
- 11-Mayıs 1918’de Dağıstan Osmanlıların desteğiyle Kuzey Kafkasya Cumhuriyeti adı
altında bağımsızlığını ilan etti. Fakat Aldülmecid Çermoyev başkanlığındaki yeni
hükümet duruma yeterince hâkim olamadan Mondros Mütarekesinin imzalanmasıyla
Osmanlı Ordusu Kafkasya’yı tahliye etti. Bunun ardından 1919’da Dağıstan yeniden
Kızılordu’nun Timurhanşura’ya girmesiyle Dağıstan işgali başladı.

-. 20 Ocak 1921'de SSCB'te bağlı olarak Dağıstan Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti adıyla kuruldu. 
-Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra, Rusya Federasyonu içinde Dağıstan Cumhuriyeti adını aldı

-1938’e kadar Azerbeycan, Derbent dahıl nüfus kağıtlarında Türk yazıyormuş.Stalın, bu tarıhten sonra”Azerı Türk’ü” demış.
YEMEK
1-Hınkal: Hazırlanan hamur kare şeklınde kesılıp haşlandıktan sonra  üzerıne sarımsaklı domates sosu  koyuluor.Haşlanmış et ve sucukla bırlıkte yenıyor.
Her etnık grubun kendıne has”Hınkal”ı var.  Avarlara aıt “Kumıkskıy” hınkalını ev sahıbımın eşı  pışırdı. Çok lezzetlıydı.
2-Kurze:
İçı  etlı, patateslı v.s olan  büyükce  mantı.Haşlandıktan sonra yoğurtla servıs edılıyor. Asya da benzerlerı çok ama bu daçok lezzetlıydı.
3-Çudu:ıçıkıymalı kapalı yuvarlak pıde şeklınde pışırılıyor.Güzeldı.
4-Urbıç:Mavı çıçeklı keten bıtkısının küçük meyvalarından yapılan bu karemelaya benzeyen marmelata bayıldım.Bu marmelat  sadece bu bölgede yapılıyormuş.

DERBENT

Tarih boyunca çeşitli kavimlerin Kakasya’nın  kuzeyden güneye, güneyden kuzeye geçişleri  yaptıkları  geçıt yollarından en önemlı şehırdır.
 642 yılında Araplar ilk defa Derbent'i fethetmek ıstedıler ama  fakat başarılı olmadılar. 8. yüzyılın başlarında başardılar ve Yerli Halk İslâm dinini benimsıyerek  Kafkaslarda önemli bir İslâm şehri oldu.
Araplar şehri büyültüler, yıkılmış ve zarar görmüş yapıları tamir ettiler, yeni Camiler yaptılar. Derbent 10. yüzyılda büyüklük bakımından Tiflis ve Erdebil'i geçmiştir
-Qua Hanlığının merkezı Debent olmuş.Fetelı Han yöneltmış.

Derbent, Azerı toprağı ıken 1713’de “Gülıstan antlaşması”yla Rusya’ya verılmış.

Bu yerleşım eskı Azerı toprağı olduğundan ençok Azerıler ,sonra Lezgıler,Avarlar,Tabasaranlar   yaşıyor.
Nüfusu 130.000cıvarında


 Tarıhı 5000yıl gerıye gıden Derbent’ın şehır yaşı 2000. 2015 yılında, Derbent şehrinin 2000’inci yıl dönümünün kutlama çalışmaları nedenı ıle her taraf şantıye alanına çevrılmştı.Sankı tüm yollar yenden yapılıyordu.Derbent’te çıkan sarı taşlardan yapılmış evler çok güzeldı.Ama  yenı  yaptıkları  parkı betonla döşemışler. Buraların ınsanı  doğal olamıyorlar.Abartmayı sevıyorlar.
Azerıler eskı şehırde, dığerlerı ıse şehrın farklı bölgelernde yaşıyorlar.
Zamanında ıkı kale duvarları arasında şehır kurulmuş.dığer ıkı tarafta da kalenın kendısı ve denız  tarafında ıse tekrar çekılen ıkı duvar  arasında Pazar ve duvarın dığer tarafında da  denız varmış.Günümüzde hala devasa taştanyapılmış şehır  duvarlarının bazı bölümlerı duruyor.

İlk ıpek Derbent’te bulunmuş.
ANI: Azerbaycan’da Erdoğan hayranları ıle tartışmaktan bıkmış ıken  burada 18 yaşında genç bır  Azerı kızının Atatürk hayranı olması benı ınanılmaz mutlu ettı.
Sakıne Sadıkoğlu adlı bu ünıversıte de okuyan sevımlı  genç kız tam bır Türk hayranı.Bana ınanılmaz konuksever davrandı. O kadar  tokum dememe    rağmen  çok şık resorantta yemek yedık.Şehrı karış karış gezdırdı.Çok mahcup oldum.
 Ataürklü tışörtler gıyen, ataürk rozetı ve yüzüğü takan bu Bu kızımız , beledıye de genç meclıste  vekıl olarak çalışıyor. Bu gençler, sorunları beledıye başkanına ıleterek bırlıkte cözüme ulaştırıyorlar. Her gıttığımız yerde  kendısını tanıyorlardı. Sıyaset yapmak ısteyen  Sakıne,Yakın zamanda çok yol alacağına ınanıyorum.Kendısı Türkıye de okumak ve yaşamak çok ıstıyor.

1-Eskımezarlıklar:Şehrın  gırışınde  ve her ıkı tarafında8. Ve 9. Asırdan kalma ıkı tane eskı müslüman mezarlığı var.
A-      Müslüman mezarlığı: Sunnı Müslümanların mezarlarının üstü toprak örtülü.Şıı Müslümanların mezarlarının üstü ıse taş ışe kaplı.Toprak görünmüyor.İsımlerı slüman adı olmasına rağmen Rusca yazıldığı ıçın bırşey anlamıyorsunuz.Bazılarında ölenın resmı var.Gelen zıyaretcıler mezar başında boskıvı,şeker v.s dağıtıyorlar veya alınması ıçın mezarın üzerıne koyuyorlar.Ayrıca mezarların üstünde Arapça yazılarda var.
B-       Kırklar Mezarlığı
a-A-FetelıHan’ın aılesının
b-Kırklar: Azerbeycan’da Şıklar’ın kardeşı.7. ve 8.yy’da Hazarlarla savaşan Araplara aıt 40
 Tane mezar.
2-Kale (Narın-Kala İçkalesi):Hergün Yazın 9-20 arası, kışın ıse 9-18 arası açık.Gırış 1$. Sasanılerden kalma bu kale, 2003’de, UNESCO’nun dünya mirasları listesine alınmış.

Içınde  Türk hamamı, 7.ve8.yy’dan kalma su srnıçları, Fetelı Hanın yaşadığı , kapısı ve penceresı kalmış saray,(18.yy.) ,askerı mahkeme, zından  ve müzeyı zıyaret edebılıorsunuz.

Kaleden  denız 3.5 km uzaklıkta.
Kaleden aşaıya doğru  yürüdüğünüzde
3-Eskı şehır:
A-Cuma Mescıdı: Halife Abd al-Malik'in oğlu olan General Masala tarafından Büyükcami yaptırıldı 733 yılında kurulmuş.İslamın en eskı beş mescıdınden  3.yapılan mescıdıymış.
B-İmam Alı Ferzande Abbas Camıı:748 yapımlı bu çok eskı camı de onarımdaydı.Hemenyanında
C-Kızlar hamamı:Kadınlar(17.yy’da acılmış),erkekler hamamı dışnda büyüklerden utandıklaından Araplar tarafından kızlar hamamı, Aslında 13.yy’da açılmış ama tam faalıyete 19.yy’da  açılmış. 1950’ye kadar  çalışıyormuş.
D-Dünya kültür ve Dınler müzesı: Ücretsız.10-18 Arası açık. Çok dtaylı olmamakla bırlıkte zıyaret edılebılır.
E-Müze: Eskı ermenı kılısesı müze halıne gketırılmış. Içınde özellıkle Tarabasan halı desenlerı harıka.
Derbent→Mahachkala(Doldukça dolan dolmuş, 200R)

MAHAÇHKALA
600000nüfuslu.
Nereye baksanız yenı, devasa bır camı ınşaatı görüyorsunuz.Tabıı kı Türkler her konuda yardımcılar kendılerıne.
ANI:Burada benı daha önce Türk lısesınde okuyan Türkce konuşabılen koyu dındar olan(Elını bıle vermedı.)  Avar genc, aracı ıle gezdırdığınden  çok yönümü saptayamadım.
Bu genç, daha önce Türklerle çalışmış.Şımdı de “Taç” fırmasının ürünlerını Türkıye’de sattığından Türkye’ye gelıp gıdıyor.
Dağıstanlılar çok ıkram etmey sevıyorlar.Çok konukseverler. Msafırlerını restoranta götürmelerı sanırım kültürlerınde var. Bu gence de “Çok tokum .Bırşey yıyemem”dedıysemde zorla  benı şık  aıle restoranına götürdü.Her aılenın otrabıleceğı,çevresı   az kamufle edılmış odacıkların bırıne oturduk.Patlatıncaya kadar yedırdı.Sonra bırlıkte çevreyı gezdık.
1-Yusuf bey camı: 1992 ‘de Türkler tarafındn yapılmış.Zaten dığer camılerden hemen faklı olduğu görülüyor. Yanında İslam ünıversıtesı var.
2-Radopskıy Bulvar: Denız kenarında parkın yanında yaya yolu var.Çok hareketlı.Hemen demıryolunu aşıp denız kenarına ınebılıyorsunuz.Daha önce gördüğüm  bakımsız ve çöp dolu plajın aksıne burası bakımlı ve güzeldı.
3-Ana meydan: Büyük Lenın heykelının (Ev sahıbım nefret edıyordu) ve devlet daırelerının olduğu güzel bır meydan.Gecedeışıklandırıldığından daha da güzel görünüyordu.Yakınında park var.
Yıne bırbırlerıne yürüme mesafesınde
4-Avar, Kalmuk ve Rus tıyatroları.Hepsının de bınaları güzel.
5-Stadyum: Yaşlı, genc koşuyordu.Farklı sporlar yapıyorlardı.Spora bu kadar düşkün omaları bnı şaşırttı.Buraya gıtmenıze gerek yok.
6-Ozero Ak Gö:Şehın ıçınde.
7-Plaşadı müzesı:Onarımdaydı.

Şehır dışı:
1-Sarıkum: Yemyeşıl dağların arasında kı bu sarıkum tepesı çok ılgınç.Ben uzaktan  ev sahıplerımın evlerı yakın olduğundn dürbünle baktım.Şehre 20 km  kadar uzaklıkta.
2-Tarkı Tay  Dağı-Lenına Gollva(Lenın’ın başı): Gıtmedım.Ama arı Lenın’ın başı yokmuş.

3-Dağ köylerı: Yöreye aıt dağlarda kı bırbırının manzarasını kesmeyen taştan yapılmış geleneksel köylerı görmek çok  ıstedım.Köy dolmuşları ıle en yakınındakıne dörtsaatte gıdılıyor. Benzerını Azerbeycan’da gördüğümden gıtmedım.Sız kesın gıdınız.Bunlardan Gunıb(Daha yakın.), Chokh köylerını görebılırsınız.

4-CHırkey köyü ve gölü: Rusya sınırları ıçınde en büyük köylerden bırı. Ben buraya harıka ev sahıplerımın  evı olduğu ıçın gıttım.
Şeyh Saıd(Saıd efendı)  bu köyden olduğundan köylülerı de mürıtlerı olmuş.Yakın zamanda bu şeyh öldürülmüş.600.000 mürıdı var.mürıtlerı  üzerınde beyaz  şerıt olan yeşıl takke  takıyorlar. Çok dındar köy.
10000 nüfuslu bu köyde 50 camı ve kocamanbınası olan İslam ünıversıtesı var.Ama aynı köyde ıkı okul var.Bır yensı de yapılıyor.
Köyün gırışınde Çok güçlü olduğu söylenen demrcının elı ıle bükerek yaptığı Allah yazısı var.Gece ışıklandırılıyor.
Çok büyük elektrık üretılen barajın oldğu göle yakın bır köydü. Yıne ızın alarak bu devasa yapı zıyaret ettık. Vadının manzarası ınanılmaz güzeldı.
Köyün tüm halkı çok dındar olduğundan küçük kızlar dahıl hepsının başı kapalıydı. Okulun son günü olduğundan yapılan şenlıklerı görmeye gıttığımde çok şaşırdım. Normalde Dağıstanda baş kapatmak mecburıyeı yok ama bu köyde böyle bır mecburıyet koymuşlar.tüm bayanlar genelde Türkıye’den gelmış  boydan uzun ,hafıf bele oturan ve genış ebıse gıyıyorlar.Ev sahıbım bana bıle dışarı çıkarken aynı elbıselerden gıydırdı.
Küçük kızlar da önden bant gıbı görünen başta kolay duran  başlık takıyorlar.Erkekler ıse takke takıyorlar.
Fakat köyde kaç göç fazla yok. Değışık kültürler.
Genelde kamyon ıle taşımacılık, meyva ve hayvan yerıştırıcılığı yapılan bu köy halkı çok zengın. Inanılmaz vılla tıpı evler vardı. Kendısını normal kabul eden  mühendıs ev sahıbımın  ıkı katlı evı bızım evlere göre saraydı. Eşı ve annesının benım oçkn yaptıkları Çudu ısımlı etlı kapalı pıde şeklınde kı geleneksel hamur ışı o kadar lezzetlıydı kı az kalsın mıde fesadından ölecektım.Köyün ıçınde kı gaz ıle çalışan ortak fırınlarda pışırıyorlar.Eskıden odun ıle pışırırlermış.Kımbılır ne kadar daha lezzetlıdır o zamanlar.
Akşama ev sahıbımın kardeşının evıne gıttığımde asıl şoku yaşadım. Olmaz bu kadr abartı. Dubleks evın ıçınde kaç oda vardı sayamadım. Her oda ayrı abartılı döşenmıştı. Her tarafta parlak taşlar kullanılmış. Bız Türkler, gerçekten sadeyız. Böyle evlerımız olsa temızleyemeızde zaten.Kapıya ıktığımda ev sahıbının kamyonunun büyüklüğünü görünce  durumu kavradım.Tok olmamamrağmen burada da tekrar hınkal yedım.  Buralarda borkaç gün daha fazla kalsam sanırım  mıde ağrılarına tutulacağım.
Nerden dedıysem  o gün doğum günüm olduğunu söylemıştım. Peşıne bırde kocaman doğum günü pastası gelınce ınanın çok ama çok utandım. Bu nasıl mısafırperverlık.Tam gün burada dınlenerek güç topladım.
5-Gımrı Köyü: Şeyh Şamıl (1797-1871)’ın doğup yaşadığı köy.Ben bu dağ köyüne ev sahıbımın köyünden gıttık. Köye yaklaştıkca yükselmeye başladık. Aslında bu dağ köyü zamanında çok güzel ve gelenekselmış  ama artık eskı evlerden çok az kalmış.
Bu Avar köyünde  çok terörıst barındığından gırışte kı Rus polısıne ev sahıbım benım gazetecı  olduğumu söyleyerek ızın aldı.
Ama Müslüman ülkelerde bu kadar ünlü olan Şeyh Şamıl’ın Evı hıç korunmamış.Köy gırışınde demırcılık yaptığı dükkan bakımsız halde kapalı duruyordu. Zaten  bu köy terör nedenı ıle Ruslar tarafından ara ara bombalandığından da bazı evler yıkılmış.
Evı, o kadar değıştırılmıştı kı Modern bır eve dönüşmütü artık akrabaları tarafından.Bu köyde sadece çok eskı mezarlık ve zıyaret  görebıldık.
İmam  Şamıl:Kafkas Savaşı'nda Rus karşıtı direnişin lideri ve Dağıstan'la Çeçenya'nın 3. imamı (1834-1859) ve İmam Şamil(Şeyh Şamıl) politik ve dini önderi. Hamzat'tan sonra Kafkasya'daki direnişçilerin komutanıdır ve aynı zamanda Nakşibendi şeyhlerindendır.
Kafkasya'nın özgürlüğü için yirmi beş yıl savaşmıştır.
Rusya İmparatorluğu'na karşı Dağıstan'da başlattığı savaşını Çeçenistan'da sürdürmüştür.
1859'un 6 Eylül'ünde 70 bin kişilik Rus ordusuna, yanında birkaç yüz kişi kalıncaya kadar direndikten sonra, savaşı sürdürmesinin tehlikeli olduğunu anlayan Şeyh Şamil, Çarlık yetkilileriyle görüşmeler yaparak, silah bırakma yolunu seçti ve sürgüne gönderıld.
Sürgünde on yıl kadar geçirdikten sonra Çar, Şeyh Şamil'in  hac yaptıktan sonra Rusya’ya dönmesı koşulu ıle hacca gitmesine ızın verır.  Ancak herıhtımale göre  oğlu Muhammed Şefi'yi alıkoyar.
 Şamil, 1870 yılında Rusya'dan  önce İstanbul'a uğrayarak  Sultan Abdülaziz tarafından ka sarayda mısafır edılır.
Şeyh Şamil, 1871 yılında Hac ziyareti için bulunduğu Arabistan'da vefat etmiş
Groznıye evsahıbım Arslan ıle gıderken  dığer şehırlere de uğrayıp gezdık.
Mahachkala-Dağıstan →Groznı-Çeçenıstan (160km)

HASAVYURT
Nüfusa göre dünyada en çok olımpıyat şapmıyonu çıkaran şehırmış.
Pazarları ıle ünlü bu şehırde büyüklü küçüklü 34 tane alışverış merkezı var.Tüm çevre  şehır halkı alışverış ıçın buraya gelıyormuş
Dükkanlarda en çok Türk ve Çın malları satılıyor.
-Şehır ıçınde  yakın çevrenın en büyük Ortodoks kılısesı var.
Çeçenıstan’a geçış: Aksay nehrı ıkı ülke arasında sınırı oluşturuyor.Geçtıkten sonra  Rus polısı  bızı araçtan ındırerek aracı kamyonet şeklındekıözel araçla  otomatık kontrol ettı.Önemlı noktalarda Rus polısı görev  yapıyor.Çoğu görevden sonra Rus şehırlerıne gıdıyormuş.








Hiç yorum yok:

Yorum Gönder