1-ARABİSTAN

 

1-ARABİSTAN

 ELEKTRONİK VİZE

Umuma mahsus ve resmi pasaport hamili vatandaşlarımız vizeye tabi olup, turistik amaçlı e-vizelerini “https://visa.visitsaudi.com” internet adresinden, Suudi Arabistan'a varışlarında havalimanlarında bulunan e-vize kabinlerinden veya anılan ülkenin Türkiye'de mukim temsilciliklerinden “365 günde 90 gün” kalış süreli “tek girişli” veya “çok girişli” olarak alabileceklerdir. Bahse konu e-vizeler Hac ziyaretlerini kapsamamaktadır (menfi). Hac döneminde, e-vizeyle yalnızca kutsal bölgeler haricindeki şehirlere turistik ziyaret mümkün olabilecektir.

 ÖNEMLİ: Hac yolculukları yalnızca Kurban Bayramı zamanında kura ile yapılırken, Umre yılın her vakti gerçekleştirilebilir.

ANI: Dış işlerinin Arabistan vizesi için, gelmeden  veya havaalanında e-vize alabileceği yazılıyordu. Ben de zamandan kazanmak için E vizeye başvurdum. Paramı ödedim. Ret vermişler. Farkında değilim. Arabistan'da Hava alanına geldiğimde vizemin olmadığını öğrendim. Mecbur yeniden vize aldım.

Sigorta dahil vize ücreti 100 dolar karşılığında Riyal alıyorlar.

e- vizeden ret aldığım vizeyi havaalanında hemen kısa sürede aldım. Bu bir hırsızlık. Kendilerine itiraz ettim.

Kesinlikle vizenizi Arabistan'a girişte  ki makinalardan kolayca alınız.

Not: Benim biletim için sadece 3 kiloluk çanta kabul ediyorlardı ama Pegasus sormadı. Zaten Araplar, o kadar fazla çantalarını uçağın içine doldurdular ki benim küçük çantama yer kalmadı.

İLİM

En iyi gezilecek mevsim kasım, arılık( yağmur yağabilir.)tır.

Taif'ten  Yemen'e doğru giderken şehirlerde  gitgide yükselen dağlar olduğundan  ve sürekli yağmur yağdığından yeşil ve serin iklime sahipler.

Suudi Arabistan’da ülkenin geneli çöl ikliminin etkisi altında olduğundan gece de sıcaklıklar düşebilmektedir.

Yıl boyunca kıyı şehirlerinde ılıman bir hava hâkimken iç bölgelerde sıcaklıklar daha fazladır.

Yaz:Ülkede sıcaklıklar yaz mevsiminde 50 dereceye kadar çıkabilmektedir. Özellikle temmuz ve ağustos, 39 derece ortalama ile ülkede en yüksek sıcaklıklar görülür. Ülkenin en sıcak ayı ise ortalama 45 derece ile temmuzdur.

 Sonbahar mevsiminin gelmesiyle birlikte bir nebze düşen sıcaklıklar ortalama 35 civarında seyretmektedir.

 Kış mevsiminin başladığı aralık ayında ise sıcaklıklar 30 dereceye kadar düşmektedir.

Suudi Arabistan’ın en soğuk ayı ise ortalama 20 derece ile ocaktır.

 Kış mevsiminde dahi ülkeye düşen yağış miktarı oldukça azdır.

Ülkede özellikle kar yağışı hiç görülmemektedir. Buna rağmen kış mevsiminde hava geceleri bir hayli soğuk olabilmektedir.

İlkbaharı nisan ayının gelmesiyle birlikte sıcaklıklar da tekrar yükselmeye başlamaktadır. Bu dönemde ortalama sıcaklık 37 dereceye kadar çıkmaktadır. Özellikle nisan ve mayıs ayında Kızıldeniz’e kıyısı olan şehirlerin sıcaklıkları ortalama 35 derece civarında seyretmektedir. 

Mart ve nisanda ülkede bölgesel yağışlar görülebileceğinden bu iki ayda Suudi Arabistan’ın ziyaret edilmesi pek fazla önerilmemektedir. Mart ve nisan da  yağışlar görülebilir. Ama  Özellikle ilkbahar ve sonbahar aylarında çöl de çiçekler açar.

SUUDİ ARABİSTAN’A NASIL GİDİLİR?

İstanbul, Ankara , Antalya ve diğer büyük şehirlerden Riyad, Cidde, Medine ve Dammam şehirlerine direkt  Türk , Saudia ve Pegasus hava yolları ile uçabilirsiniz. 

Pegasus Hava Yolları, İstanbul’dan, Dammam ve Cidde şehirlerine direkt uçuş seferleri var.

İstanbul’dan Cidde Kral Abdulaziz Uluslararası Havalimanı’na ve Dammam Kral Fahd Uluslararası Havalimanı’na ulaşım ortalama 4 saat sürmektedir. 

Not: bahreyn’den kral Fhad köprüsü ile 1 saatte karayolundan Arabistan- El huber’ e geçebilirsiniz. Oradan kısa bir sürüde  dammam’ a ulaşabiliyorsunuz.

SUUDİ ARABİSTAN’DA NEREDE KALINIR?

Çok lüks otel zincirlerinin yanında  uygun fiyatlı şehir otelleri de bulabilirsiniz.

Cidde’nin Ash Shati bölgesinde Hira Caddesi’nde ve As Salamah bölgesinin Quraysh caddesinde oteller yoğunlaşmaktadır. Dammam’da ise oteller kıyı şeridi ve şehir merkezinde yoğunlaşır. 

 ÜLKE BİLGİLERİ

Resmî adıyla Suudi Arabistan Krallığı, Arap Yarımadası'nda bulunan en büyük ülke.

Şeriat kanunlarına dayanan krallıkla yönetilen  Suudi Arabistan, dünyada ki Amerika'dan sonra en büyük ikinci petrol rezervine sahiptir.

İslam'ın doğum yeri olan Arap Yarımadası'nda hem Kızıldeniz'e hem de Arap Körfezi'ne  komşu olan tek ülkedir.

Sudi Arabistan, İslam'ın en kutsal iki yeri olan Mescit-i Haram (Mekke'de) ve Mescit-i Nebevî'ye (Medine'de) bulunduğundan "İki Kutsal Caminin Ülkesi" olarak adlandırılır

Orta Doğu’daki körfez ülkeleri gibi Suudi Arabistan da hızla gelişmekte olan ülkeler arasındadır. Yabancılarla birlikte 2025'te Arabistan'ın nüfusu 30 milyondur. Sadece Riyadh'ın nüfusu 10 milyon.

-Suudi nüfusunun %30'undan fazlasını göçmenler oluşturmaktadır. Ayrıca Suudi Arabistan Güneydoğu Asya ve Afrika'dan gelen işgücüne büyük ölçüde bağımlıdır. Ülkedeki işgücünün yaklaşık %80’i yabancıdır.

-Yemen, Bangladeş, Hindistan, Mısır, Ürdün , Suriye, Endonezya (Afrika ve Körfez )Müslüman ülkelerin fakir insanları Arabistan'da genelde düşük işleri yapmak için gelmişler. Ama Riyadh'a geldiğimde Filipinlileri görünce çok şaşırdım.

-Dünyanın her yerine çalışmaya giden Filipinli erkekler burada da İnşaatlarda çalışmak için gelmişler. Ayrıca Filipinli kadınlar da  sağlık sektörü olan hasta , çocuk bakımı ve hemşire olarak çalışmak için gelmişler.

Müslüman ülkelerin dışında Filipinlilerden başka Nepal ve Sri Lanka' dan çalışmak için gelenler var..

Akıllı Rus kadınları burası zengin olduğu halde gelmemişler.Ama serbestlik olan  Dubai' in Rus kadınlarla dolduğu olduğu söyleniyor.

Suudi Arabistan bayrağı

Suudi Arabistan’ın bayrağında Arapça olarak kelime-i şehadet bulunur. Bayrağın yeşil rengi İslam’ı  altında ise Suudi ailesini ve ülkenin ordularını temsil    yatay kılıç  vardır.  , kılıç ise eder. 

Suudi Arabistan arması

1950 yılında Suudi Arabistan tarafından kabul edilen armada bulunan palmiye ağacı krallığın doğal kaynaklarını simgelerken, ağacı koruyan kılıçlar ise Suudi Arabistan ordularını temsil eder.

komşuları:

Kuzeybatı ‘da Ürdün, kuzey ve kuzeydoğu ‘da Irak, doğuda Kuveyt, Katar, Bahreyn ve Birleşik Arap Emirlikleri, güneydoğuda Umman, güneyde Yemen, kuzeydoğusunda Basra Körfezi ve batısında Kızıldeniz ile çevrilidir.

Suudi Arabistan’da kaç adet bölge bulunuyor?

Suudi Arabistan’da 13 ana bölge bulunur. Bunlar Cizan,  Asir,  Necran, Doğu Bölgesi, Tebuk, Medine, Hail, Cevf, El Kasım, Kuzey Sınır Bölgesi, Riyad, Mekke ve El Baha’dır. En çok turist çeken bölgeler ise Mekke ve Medine’dir. 

Suudi Arabistan’ın başkenti Riyad’dır. Ülkedeki nüfusun büyük bir bölümü Riyad’da yaşamaktadır. 

Yerel Saati

Suudi Arabistan’ın yerel saati Türkiye ile aynıdır. 

Bitki Örtüsü

Çöl iklimine sahip olan ülkede hurma ağaçları yetişmektedir.

 ULAŞIM

Genelde küçük yerleşimlerde aileler avlu içinde çok  geniş evlerde yaşadığından şehirler iyice genişlemiş. Toplu taşıma da yetersiz olduğundan gezmek sıkıntılı.

1  litre benzin 2024'de 2.18 Riyal.20 TL den az. 

Petrol ucuz olunca hemen hemen her ferdin gösterişli jeep tarzı araçları var. Özellikle

iş çıkışı  trafik kitleniyor. Riyadh, sanırım bu sorunu metro ile çözer.

İki seneye kadar toplu taşıma hiç yokmuş. O nedenle belediye otobüsleri ve metro pırıl pırıl.

- araçta sadece şoförün emniyet kemeri kullanması yeterli.

Kemer takmamanın cezası 500 Riyal .Yeşil ışıkta geçmenin cezası 5000Riyal.Kurallar sıkı.

-17 yaşında ehliyet alabiliyorlar.

 

1-Havaalanlarından şehre ulaşım:

Cidde Kral Abdulaziz Uluslararası Havalimanı’ndan Şehir İçine havalimanının yolcu terminali dışında bekleyen lisanslı havalimanı taksileriyle şehir merkezine 1 saatte ulaşırsınız.

Dammam Kral Fahd Uluslararası Havalimanı’ndan Şehir içine taksi ile  45 dakika da ulaşırsınız.

2-Şehirler arası

A-Tren: Hızlı tren ekonomik bileti önceden al. Kalmıyormuş.

 B-Otobüsler: Trene göre daha ucuz. Bakımlı ve temiz. Otobüsün içinden dijital ekrandan nereye ne zamanda varacağınızı görüyorsunuz. Kadınlar ön tarafta, erkekler arka tarafta oturuyorlar. Koltuk numarası yok. Zaten az yolcu oluyor. Otobüslerde internet var.

İran'da olduğu gibi otobüs terminalinin hemen yakınlarında taksilerde istediğiniz şehre kalkıyor.

NOT: Aden---cıbuti deniz yolu yok. Uçak ta çok pahalı.

Arabistan’dan sadece Ürdün ve Mısır'a  feribot var.

Önemli: Mısır yönetimi, Suudi Arabistan’ın Cidde Limanı ile Mısır’ın Kahire  Port Tevfik Limanı arasındaki vapur seferlerinin yeniden başlamış olabilir. Kontrol ediniz.(araba  ile 28 saat.)

3-Şehir içi

A -otobüsler:

 Otobüs durakları Dubai'de olduğu gibi kapalı ve klimalı. 

Erkek ve bayan bölümlerinin arasında namaz kılınan kapalı bölüm var. Ama artık kadın ve erkekler aynı yerde de oturabiliyor.

Bazıları da açıkta sütun şeklinde. Her durakta, durak ismi ve numarası yazılı.

Otobüsün içinde dijital ekrandan nerede ineceğinizi takip edebiliyorsunuz.

Üç kapıdan da girip kartınızı veya kredi kartınızı okutuyordunuz. Sürekli sesli "Biletinizi nasıl alacağınız" söyleniyor. Sanırım ara ara kontrol oluyor.

B-Taksi: Yeşil taksiler pahalı. Taksimetre acıyorlar.

-karem(Daha ucuz) ve uber taksi uygulaması

indirirseniz daha ucuz.

TARİHİ

Bölgede antik dönemlerden bu yana Araplar hüküm sürmüş. Hz. Muhammed’in 570 yılında Mekke dünyaya gelmesiyle  ve kutsal kitap Kur’an-ı Kerim’in indirilmeye başlandığı yer olan  Suudi Arabistan’da  dünyanın en yaygın ikinci dini olan İslam bu topraklarda doğdu.  Müslümanlar tarafından  oldukça önemli bir ülke haline geldi.  Akıllı Araplar da bunu kara çevirdiler.

1-İslam öncesi Arabistan : zamanın Arabistan topraklarında  farklı  antik kültür ve medeniyetleri yaşamaktaydı. göçebe kabileler yaşamaktaydı

 2-islamım doğuşu:

Hz. Muhammed’in 622 yılında Mekke'den Medine’ye göçü ülke tarihinde oldukça büyük bir öneme sahiptir. Bu yıllarda Suudi Arabistan, gayrimüslimler tarafından istilaya uğramıştır

Hazreti  Muhammed, 7. yüzyılda Arabistan halkını birleştirerek   Arabistan'ı tek bir İslam devleti haline getirdi.  Böylece İslamiyet ,Arabistan'da doğdu.

3- Hazreti Muhammet'ten sonra Hilafet dönemi :Muhammed'in 632 yılında vefatından sonra ardılları, on yıl içinde  Arabistan topraklarını  Batı'da İber Yarımadası'ndan doğuda Orta Asya ve Güney Asya'nın bir bölümünü hızla ele geçirerek İslam devletinin sınırlarını genişlettiler.

bu  Arap hanedanları:

Raşidun (632-661),

Emevi (661-750),

Abbasi (750-1517) ve

 Fatımi (909-1171) halifelikleri ile devam ettirdiler.
Günümüz Suudi Arabistan'ı eskiden esas olarak dört ayrı tarihi bölgeden oluşuyordu: 

4- Osmanlı Dönemi:

1517 yılında ise Osmanlı’nın bölgeye hâkim olması ile  ülkenin sanat tarihi zenginleşmiştir.

Vahhabilik:

Muhammed ibn, 1745 yılında Suudi Arabistan’da İslam'ın arındırılması ve reformu için çağrıda bulunmaya başlamıştır. Abd al-Wahhab olarak adlandırılan bu hareket bir anda tüm Arabistan'ı sarmış ve ülkede Vahhabi liderler İslam'ın diğer biçimlerine karşı savaş açmışlardır. Bu hareket başarısız olmuş ve 1818 yılında Vahhabiler, Osmanlılar tarafından iktidardan uzaklaştırılmıştır.

18. yüzyılda Osmanlı İmparatorluğu’nun bölgedeki etkinliğini kaybetmesiyle ülke prensliklere bölünmüştür

5-Suudi Arabistan Krallığı dönemi: Daha sonra Vahhabi soyundan gelen Kral İbn Suud, 1901'de Riyad'ı ele geçirerek Arap milliyetçi hareketinin lideri  olmuştur.

Kral İbn Suud ((Batı'da İbn Suud olarak bilinir)’un 1932 yılında Hicaz ve Nejd bölgelerini şeriatla yönetilen krallığını oluşturmak için birleştirerek bugünkü Suudi Arabistan’ı kurmuştur.

1 yıl sonra Suudi Arabistan’a Asir bölgesinin de dâhil edilmesi Kral İbn Suud'un iktidarını perçinlemesini sağlamıştır.

1932'de Suud Hanedanı,  atalarının klanı olan dört bölge olan Hicaz, Necd ve Doğu Arabistan'ın (El-Ahsa) ve Güney Arabistan'ın (Asir) bölgelerini  ele geçirmesiyle başlayan bir dizi fetihle dört bölgeyi , şeriatla yönetilen krallığını oluşturmak için tek bir devlet çatısında birleştirerek bugünkü Suudi Arabistan’ı kurmuştur

 Sünni İslam içindeki aşırı muhafazakar bir dinî hareket olan Vehhabilik ile yönetilen ülke,2010'larda  eski gücünü yitirmiştir.

Günümüzde , Krallık büyük bir kültürel dönüşüm geçirerek asırlık geleneklerin esneterek yoluna devam ediyor..

-King Abdul Aziz(Baba)

Sırasıyla  kral oğulları

1-Saud

2-Faisal 

3-Khalid

 4-Fahd

5-Abdullah

6-Sultan

 7-Nayef

 8-Salman

 

Ülkede ki yabancı vatandaşlar kontrollü olarak sadece hizmet sektöründe kullanılmak amacı ile alınmış. Bizdeki gibi  geri kalmış ülke vatandaşları ile  gelişi güzel doldurulmamış.

King Salman sayesinde yakın zamanda modern bir ülke olma yolunda. Biz de yakın zamanda eski Arabistan'a doğru geri gitme yolundayız.

çağın içine çanta aldılar ki kabinleri doldurdular.

 

DİN

 Suudi Arabistan’da halkın yüzde 99’u Müslüman’dır. Geri kalan %1’lik kısım ise doğu dinlerine mensuptur. Müslümanlar da kendi aralarında Sünni(Çoğunluk), Hanbeli ve Şii (Azınlıkta) olarak ayrılmaktadır. Ülkede hukuk sistemi olarak şeriat esas alınmaktadır ve ülke buna göre yönetilmektedir.

DİL

Suudi Arabistan’ın resmî dili Arapçadır.  Farklı yerleşimlerde Arapçanın lehçelerini konuşulur. 

Şukran / Teşekkür ederim

Afven/ Bir şey değil

 Sabahul hayr/ Günaydın

Mesaul hayr/ İyi akşamlar,

Keyfe haluk?/ Nasılsın

PARA

Riyal(Sar)

1dolar:3.76 riyal(2025 ‘de)

10 Riyal: 93.70 Türk lirası. Yani alacağınız şeyin riyal fitinin yaklaşık 10 kati Türk lirası değerinde oluyor.

- Öğretmen maaşı 8000 Riyal'

den başlıyor. Diğer çalışanların maaşları çok daha yüksek.

SAĞLIK

-Bizdeki gibi hastaneler ücretsiz. Özel hastanenler ücretli

-Kadın isterse bir kadına erkek doktor doğum yaptırabilir

EĞİTİM

Bu kadar kapalı yaşamalarına göre kesinlikle iyi eğitim alıyorlar. lise öğrencileri bile İngilizce konuşabiliyorlar.

Riyad Türk okulu(Aziziye metrosunda inip sorunuz.), milli eğitime bağlıymış. Eğitim, Türkçe, Arapça ve İngilizce . Maaşlarını Milli eğitiminden alıyorlar. Öğretmenler, zor sınav ve mülakatı geçip geliyorlarmış. Ama Afrika'da ki okullar  ise Milli Eğitime bağlı Maarif denilen bir oluşuma bağlıymış.

Uluslar arası okullarda karışık okuyabiliyorlarmış. Türk okulunda ilk, orta ve lise bir aradaydı. Bir iki kızın dışında tüm kızların başı açıktı. Öğretmenlerden kapalı olanların yanında tayt giyen de ve ardı. Öğretmen odasında birlikte oturuyorlardı.

Ama Türk okulunun hemen yanında ki Mısır uluslar arası okulda sabah sadece erkekler, öğleden sonra sadece kızlar eğitim alıyorlardı.

-Okul: Kız ve erkek okulları ayrı. Erkek okullarında tüm çalışanlar erkek, kız okullarında ise kadın oluyor.

-Üniversite de  de erkek ve kızlar aynı üniversite de  farklı binalarda  eğitim alıyorlar.

Burada da  üniversiteye girmek için zor bir sınavı geçmelisiniz.

KADIN 

Arap kızları çok güzeller. Özellikle simsiyah gözleri nefis. Biraz abartılı makyaj yapıyorlar. Çoğunun da tırnakları uzun.

Ama yabancılar istedikleri gibi giyinebiliyorlar. Kısa kol, tayt, Şort giyen görmedim.

-Evde kadınlar, yabancılar gelemediği için saçlarını açıp kısa açık elbiselerle dolaşıyorlar.

-Simsiyah abaya ve sadece gözleri görünen siyah peçeleri ile kadınlar her yerde çok rahat çalışıyorlar. Geç saatlere kadar bir şeyler satıyorlar. Kimse onları rahatsız etmiyor.

 

GİYİM

Erkek giyimleri:

-Thoob: Erkeklerin dışarıda giydiği beyaz, yakası, uzun kollu elbise.

-Shmal: Erkeklerin başlarına koydukları genelde kırmızı ve beyaz küçük kareli eşarp.

-Aegal: Erkeklerin eşarplarının üstüne yerleştirdikleri siyah çift halka.

- Deshdasha: Erkeklerin evde giydiği Pijama gibi  rahat uzun elbise.

-Wezar: Kareli etek. Genelde çiftçi, balıkçı erkekler kullanıyor.

Kadın giysileri:

-Abaya:Uzun kollu, uzun pardösü 

Hicap:Kadınların taktıkları genelde siyah eşarp 

-Negab:Peçe

Kadınların  neredeyse tamamı, spor pabuç ve içlerine pantolon ve gömlek şeklinde modern giyiyorlar. Ama üzerlerine pardösü şeklinde genelde siyah, uzun bazılarının kolları ve yakaları süslü "Abaya" giyiyorlar.

Yüzleri açık, saçları tam veya yarım açık kızlarda bu abaya'yI giyiyorlar.

Abaya yetmiyormuş gibi siyah baş örtüleri ile takım olan siyah  peçe takıyorlar. Sadece gözleri görünüyor. İnsanlar, yakınlarını nasıl tanıyabiliyor anlamış değilim. Yemek yerken bile bu peçeyi çıkarmıyorlar. Peçeleri kaldırıp altından yiyip içiyorlar.

Bu peçe beni çok rahatsız etti. Kadına yapılan haksızlık. Kültür deniliyor ama resmen din baskısı.

Dışardan simsiyah kümeler halinde geziyorlar.

EVLER 

-Evler: tüm, evler , genelde çöl renginde ki  duvarlar içinde yapıldığından birbirinden ayırt etmek zor. Adres zor bulunuyor. Çünkü sokak adları ve ev numaraları yok. Sadece cps ile adres bulunuyor. O nedenle taksiciler sizden gideceğiniz yerin konumunu istiyorlar.

Evler ,çok çocuk olunca çok büyük. Geniş odalar. Sade ama karışık desenli koltuklar ile döşenmiş. Dış görünüşü kadar içlerinde  kaliteli malzeme kullanılmamış. 

-Yer bol olduğundan her aile kendine  çölde iki katlı bir ev yaptıklarından mesafeler  birbirinden uzak. O nedenle neredeyse her ferdin kocaman araçları var. Toplu taşıma gelişmemiş.

  Ülkedeki  abartıdan zenginliği fark ediyorsunuz. Özellikle başkente devasa ve çok modern binalar sıralanmış. Zengin ailelerin çoğu yabancı hizmetçilerin çalıştığı villalarda oturuyorlar. Böyle bir villada kaldım. Evin hanımı bana "Benim evim modern" dedi ama bize göre klasikti .Yerler, duvarlar, tavanlar ...o kadar ayrıntı insani yoruyor.

YAŞAM

-Arabistan'da kadınların sadece gözleri görünen kıyafetleri ve incecik yer yatakları ile Afganistan'a benziyor. Kadınların serbestliği, iyi eğitim alabilmeleri  ise  İran'ı andırıyor.

Temizlik: Müze, otel, terminaller, restoran vb. bakımlı ve çok temiz. Ama sapa kalan yerlere, yol kenarlarına ellerinde ne varsa atmışlar. Diğer ülke çalışanları habire temizliyorlar.

-Orta Asya'da olduğu misafirlere gibi ince tek kişilik yataklarda kullanılmış battaniye veriyorlar .

 

Alış veriş

Alışveriş merkezlerinin büyük bir kısmı gece 23.00’e kadar açıktır.

 Bazı süpermarketler ise 24 saat hizmet vermektedir.

Saatler değişkenlik gösterse de 12.00-14.00 saatleri arasında her yer öğle izni sebebiyle kapalıdır.

 Cuma günleri ise alışveriş merkezlerindeki mağazalar dahil olmak üzere her yer kapalıdır.

Ayrıca Namaz vakitlerinde tüm restoran ve kafeler kapalıdır. 

-erkeklere her türlü serbestlik varken kadınlara son zamanlarda bazı haklar verilmeye başlanmış.

Dügünler:

Düğünleri aynı Afganlılar gibi. Hafta sonu düğünlerini düğün binalarında yapıyorlar. Bu binaların içi de dışı da çok abartılı. Ben bir düğüne gittiğimde özel diye izin vermediler. İkinci gün zorla 10 dakikalık izin aldım. Anlatsam inanmazsınız. Hanım ve erkek bölümü ayrı. Hanımların bölümünde hep kontrol var. vitrinlerde ki abiye kıyafetleri kim giyer diye hep merak ederdim. Kadınlar kapıya kadar abiyeleri üzerinde ,peçeli veya yüzleri tamamen tül ile kapalı geliyorlar. İçindeki giydikleri kıyafetler inanılır gibi değil. En açık, en abartılı kıyafetler ve takılar. Özellikle kadınlar, nedense göğüslerini yarı yarıya açıkta bırakan kıyafet seçmeleri beni şaşırttı.

Makyajları da bir o kadar abartılıydı. Tüm kapalı toplumlarda Özgürlük olmayınca bunlar normal. Tek kendilerini hemcinsleri de olsa teşhir edecekleri bu mekanlar. Kadın olarak çok üzüldüm. Atama  tekrar teşekkür ediyorum.

  

FESTİVALLER

1-  Dakar Rallisi: ocak ayında düzenlenen festivalde yarışmacılar kum tepelerini aşarak çeşitli şov  yaparlar.

2-Janadriyah (Cenadriye ) Festivali : Riyad: Şubat veya Mart ayında 10 gün süreyle devam eder. Bu festivalinde Suudi Arabistan’a ait farklı lezzetleri yerinde  deneyebilirsiniz. Riyad yakınlarında  düzenlenen Al-Jenadriyah’da yöresel lezzetler festivalidir. Ayrıca tarihi ve kültürel zenginliğini yansıtan çeşitli el sanatları eserlerinin sergilendiği, yerel dans gösterilerinin yapıldığı, çeşitli konularda sempozyum ve seminerlerin düzenlendiği geleneksel kültür ve miras festivali yıl farklı ülkelerin katılımıyla gerçekleştirilir

3-Cidde’de Kızıldeniz Festivali: film festivali.

4- Riyad İlkbahar Festivali (Nisan): rengarenk çiçeklergörülmeye değer.

Souq Okaz - Taif

Jeddah Yaz Festivali

Suudi Arabistan'ın Resmi Tatilleri ve Milli Bayramları

Haftasonu Tatili  Cuma  ve Cumartesi günüdür.

Suudi Arabistan’da ülkenin dini ve milli tatil günleri :

Kuruluş Günü(22 Şubat)

Bağımsızlık Günü (23 Haziran)

Arafat Günü (9 Temmuz )

Suudi Ulusal Günü (22 Eylül )

Eid Al-Fitr (Ramazan Bayramı)

  Eid Al-Adha (Kurban Bayramı)

  Milad Al-Nabi (Mevlid Kandili)

Suudi Arabistan’ın en önemli resmi tatilleri  olan  ramazan ve kurban bayramı, ise Hicri takvime göre  belirlendiği için tarihleri her yıl değişmektedir.

EKONOMİ

Suudi Arabistan hem bölgesel hem de orta güç olarak kabul ediliyor. Suudi Arabistan ekonomisi Orta Doğu'nun en büyük ve dünyanın on sekizinci en büyük ekonomisidir 

 Krallık, Dünya Bankası tarafından yüksek gelirli bir ekonomi ve G20'nin büyük ekonomileri arasında yer alan tek Arap ülkesidir.

Suudi Arabistan ayrıca 34,2 milyonluk nüfusunun yaklaşık yarısı 25 yaşın altında olan dünyanın en genç nüfuslarından birine sahiptir. Suudi Arabistan, Körfez İşbirliği Konseyi üyesi olmasının yanı sıra Birleşmiş Milletler, İslam İşbirliği Teşkilatı, Arap Birliği, Arap Hava Taşıyıcıları Örgütü ve OPEC'in aktif ve kurucu üyesidir.

Yine Krallık, BICC'ye göre,  ABD ve Çin'den sonra dünyanın en büyük üçüncü askeri harcama yapan ülkesi ve dünyanın en büyük silah ithalatçısı konumundadır.  2015'ten 2019 yılına değin ABD'nin Orta Doğu'ya yaptığı tüm silah ihracatının yarısı Suudi Arabistan tarafından satın alınmıştır.

2010'ların sonlarına doğru, esas olarak Yemen'deki savaş suçları iddiaları nedeniyle ve özellikle Cemal Kaşıkçı suikastının ardından Suudi Arabistan'a silah satışının durdurulması için sürekli çağrılar yapıldı.

1-petrol

Suudi Arabistan'da petrol ilk olarak 3 Mart 1938'de keşfedildi. Ülke Venezuela'dan sonra en büyük ikinci petrol rezervine sahiptir.

Suudi Arabistan’ın en büyük geçim kaynaklarından biri petroldür. Bugün elinde tuttuğu rezervler ile en az 90 yıl daha bu petrol gelirini sürdüreceği tahmin edilmektedir. Ham petrol ve petrol ürünleri, devlet gelirlerinin yüzde 90'dan çoğunu oluşturmaktadır.

Suudi Arabistan o zamandan beri dünyanın ABD' den (Venezuela'dan )sonra dünyanın en büyük petrol üreticisi ve altıncı en büyük gaz üreticisidir.

Ülkede Basra körfezi ve çevresinde petrol var 

2- Hac ve Umre turizmidir: Her yıl milyonlarca kişi, dini amaçla ülkeyi ziyaret ediyor.

 

YEMEK

Suudi Arabistan, zengin ve çeşitli  baharatlı ve yağlı yemek kültürüyle biliniyor. Geleneksel Arap mutfağının yanı sıra, Hint, Pakistan, Arap mutfağı Lübnan ve Afgan mutfağından  da etkilenmiştir.  Yemekler genellikle bol baharatlı, aromatik ve doyurucu.

 Etin başrolde olduğu Arap mutfağında, biryan ve benzeri pilav türleri de tamamlayıcı lezzet olarak sunulur.

Kabsa: Suudi Arabistan’ın ulusal yemeği sayılan Kabsa, baharatlarla marine edilmiş kuzu veya tavuk eti, pirinç ve çeşitli sebzelerle hazırlanan baharatlı bir pilav. Bu lezzetli ve doyurucu yemek, Mekke’deki birçok restoranda bulunabilir.

Mandi: Yemen kökenli olan bu yemek, odun ateşinde tandırda yavaş pişirilen   kuzu veya tavuk eti ve pirinçten oluşan  baharatlı yemek.

Nedi Kabsa(et-kajulu(fıstıklı)pilav),

Daghabees (yöresel çig börek),

Sayadiya(balık-pilav)

gursan :Ülkede en fazla beyaz et ve pirinç tüketiliyor. Ayrıca Suudi Arabistan’da yemekler genellikle büyük tepsilerde ve elle yeniliyor. Et ve sebzelerin üzerine kuru ekmek parçaları eklenmesi ile hazırlana, ülkenin en geleneksel yemeklerinden biri.

Tharid: Kırmızı etle yapılan ve lavaşla servis  edilir.

Saleed: Ülkenin en ünlü yemeklerinden bir diğeri ise Yulaf lapası, pirinç ve kavrulmuş etle hazırlanan.

Shikamba : deneyebileceğiniz geleneksel bir Suudi Arabistan çorbası. Kuzu etinden yapılan köfteler ve krema ile hazırlanan çorba oldukça lezzetli seçeneklerden.\

Saleeg: Saleeg, kremalı bir pirinç yemeğidir ve genellikle tavuk eti ile servis edilir. Bu hafif yemek, özellikle öğle yemeği için tercih edilen popüler bir seçenektir.

Samboosa: Ramazan ayının vazgeçilmezlerinden olan samboosa, içi çeşitli malzemelerle doldurulmuş, kızartılmış veya fırınlanmış bir tür börektir.

Al-Harees: Buğday, et ve baharatların uzun süre pişirilmesiyle hazırlanan al-Harees, özellikle Hac döneminde yaygın olarak tüketilen besleyici bir yemektir.

Falafel ve Shawarma: Orta Doğu mutfağının en bilinen yemeklerinden olan falafel ve shawarma, Mekke’de de sıkça bulunur. Falafel, nohut veya bakla bazlı köfteler iken, shawarma ise ince kesilmiş etin lavaş veya pide ekmek ile servis edildiği bir yemektir.

Tatlılar:Tatlılarda ise Ma’amoul ve Basbousa , Künefe, baklava ve Umm Ali gibi tatlılar.

Hurmalı Çay ve Kahve: Mekke’de, yemeklerin yanı sıra sunulan hurmalı çay ve geleneksel Arap kahvesi de deneyimlenmesi gereken lezzetler arasındadır.

Ayrıca, Suudi Arabistan’da ızgara balık ve kabuklu deniz ürünlerine de sıkça rastlayabilirsiniz.

-Kat : yağlı boş gözleme. 

-Kubus:Afganistanda ki gibi tandırda pişen özel ekmek.

Genelde kahvaltıda çay ve kahvenin yanında  mercimek ezmesi,falafel,yumurtadan omlet yiyorlar.

-Yeşil limon küçük ve çok önemli.Sari limon buyuk oluyor .Krutulmuş küçük limonlar her yerde satılıyor

  

SUUDİ ARABİSTAN’DAN NE HEDİYE ALINIR?

 

 İstediğiniz en lüks her eyin yanında    geleneksel hediyelik eşyalardır .   Her şehirde her tarafta hediyelik dükkanları göreceksiniz.

 1-Suudi Arabistan Hurmaları:

Suudi Arabistan’dan satın alınabilecek en güzel hediyeliklerden biri hiç kuşkusuz ülkenin verimli topraklarında üretilen  birçok farklı çeşitte hurmalardır. Özellikle Mekke ve Medine şehirlerinin yerel halk pazarlarında bu hurma çeşitlerini ufak kese kâğıtlarında paketlenmiş şekilde satın alabilmek mümkündür. Ülkede hurma reçeli ve püresi de oldukça meşhurdur..

2-Seccadeler: Her türünü bulabilirsiniz.

3-Deve Sütü Sabunları:

Suudi Arabistan’da bazı cilt enfeksiyonlarını tedavi etmek için kullanılır.

4-Deve Sütü Aromalı Çikolata:

Bu çikolatalar doğal deve sütünden yapılan lezzetli çikolatalardır.

5-Dallah:

Suudi Arabistan’da oldukça meşhur olan geleneksel genelde bakırdan yapılan  Arap cezvesidir

6-Suudi Baharatları:

aharatlı yemekler yapılan ülkede farklı baharatlar satın alabilirsiniz.

7-Kilim:

Kendine has motifleri olan bu kikimler genelden yünden yapılır.

8-ud Parfümleri:

Mantar agar ağacından elde edilen pahalı ve keskin kokulu  oud ,doğal bir parfümdür.

Eşarp ve Şemağ :

Suudi Arabistan’a özgü olan  ve genellikle kırmızı ve beyaz  şemağlar ise erkeklerin güneşten korunmak  için başlarında kullanırlar

9-ltın Bilezik ve Kolyeler:

Ülkede üretilen takıların 22 ayar olmasının yanında %92 gibi çok yüksek oranda altın  takılar cok abartılıdır.

 Suudi Arabistan Gece Hayatı

 Akşam serinliğinde alışveriş yapmak veya bir kafede oturmaktan ilerisi yok.

Alkol tüketiminin yasak olduğu şehirdelüks otellerin barlarında sadece alkolsüz meyve kokteylleri satılıyor.    Akşam saatlerinde hareketlenen şehirde kadınlar, genellikle evde bir arada toplanırken  erkekler ise lüks nargile kafelerde çay, kahve ve meyve suyu eşliğinde vakit geçiriyor. 

Yaramazlık yapmak isteyenler erkekler ise  lüks jeepleri ile diğer Körfez ülkelerine gidiyorlar.

 ÜLKENİN ÜNLÜLERİ

1-çöller ve develer.:

Ülkenin büyük bir bölümünü kaplayan çöllerde , develeri hep göreceksiniz. Çölde develer ,kısa bitkileri yedikten sonra bulundukları çiftliğe geri dönüyorlar.

3-2-Arap Atı: Arabistan denilince ilk akla gelenlerdir. Arap atları küçük süratli, güçlü ayakları var. Çok hızlı koşabiliyorlar..

Ülkenin efsanesi

Alaaddin'in sihirli lambası, cinler, canavarlar en bilinen saçma  Arap efsanelerinin yanında

.Bahamut efsanesi ise: Bahamut, derin okyanusta yatan dev ve canavar bir balık. Eski Araplar tarafından bu balığın dünyayı ayakta tuttuğuna inanılıyor. Bahamut'u hiçbir insan gözü göremezmiş ve o kadar büyükmüş ki, sadece görüntüsü bile insanı aklını başından alırmış. Bu efsanede dev balık, su ve sisle çevrili bir yerde dünyayı sırtında taşıyormuş. Balığın üzerinde Kujata adında dev bir boğa varmış ve boğanın sırtında yakuttan yapılmış bir dağ bulunuyormuş. Yakut dağının tepesinde olan bir melek dünyanın yedi katını tutuyormuş. Eğer Bahamut olmasaydı dünyayı taşıyacak olan tüm sistem çökermiş

KISA KISA

-Arapların en belirgin özelliği ; Çok kolay yapamayacaklarını bildikleri konuda bile söz veriyorlar.  Hemen de sanki hiç söz vermemiş gibi sözlerinde dönüyorlar. Bu konuda çok sıkıntı çektim, Net yüzlerine de söyledim. 

- Gideceğiniz adresi en az üç kişiye sorup gidiniz. Bilmedikleri halde sizi yanıltıyorlar. Kaç kere yanlış otobüse bindirilip, yanlış ve adrese yönlendirilip çok zaman kaybettim.

-Burada adres sorduğunuzda özellikle taksiler,  hemen sizde gideceğinizi yerinin haritada indirilmiş halini istiyorlar(Konumunu).

 -Zaman mefhumları yok. Hep bahane uyduruyorlar

-Uyuşuklar. Çok yavaş hareket ediyorlar. Türk milleti çok sinirliyiz. Bunlar sanırım yasalarında etkisiyle sakinler.

-Arabistan'ın en büyük sorunu Trafik ve park yeri. Öyle bizdeki gibi her yere park edemiyorsunuz. Gideceğiniz yere dur kalk gidebiliyorsunuz.

- Çok plastik kullanıyorlar. Sanırım poşetler ücretsiz olduğundan fazladan alıyorlar. Su pet şişeler bir içimlik olanlar var. Hepsi çöpe gidiyor.

-Gezilecek yerlerin ,müze  ve  mall gibi kapalı olanların dışındakiler öğleden sonra genelde 13-16'arasında açılıp gece yarısına kadar devam ediyor. Öğrenmeden gitmeyiniz.

-Bazı camiler hep açık. Ama çoğunlukla namaz vakti açık oluyorlar.

-Saudi Arabistan’da alkol kullanımı, satışı ve alımı kesinlikle yasak. Ama Müslümanlıkta her şeyi gizli yaparsan serbest oluyor. İçki içmek isteyenler vb.  hemen Bahreyn e gidiyorlar.

-40 000 TL  maaşı olan birisinin oturduğu bir yatak odalı geniş evin kirası 12.500 TL idi. Aynı fiyatı çok daha güzel ve kaliteli üç yatak odalı ev de gördüm. Kiralar bize göre çok ucuz.

-  Yanlışlıkla ölüme sebep olanlar hariç birini  öldüreni öldürerek cezalandırıyorlar. Eskiden insan öldüreni idam ediyorlarmış. Simdi ise başını kesiyorlarmış. Sanırım yakın zamanda bu uygulama da kalkmış.

 -dövüştüklerinde 6 ay hapis cezası var. Ama ağız kavgası yapabiliyorlarmış.   

-Kral Salman'dan önce  eşarp ile başını yeterli örtmeyen   kadını din polisi yakalayıp cezalandırıyormuş. Şimdi serbest ama uzun yılların alışkanlıklarından vazgeçmeleri zaman alacak.

-Kadınların  araba bile sürmesi yasakmış.

-Kral Salman'dan önce kadın şarkıcılar diğer Müslüman ülkelere gidip şarkı söylerlermiş. Şimdi bu Saudi şarkıcıları TV'den bile izleyebiliyorsunuz.

-Hiç Saudi artist yok.

 

-Eskiden elleri sopalı adamlar ezan okuyunca herkesi namaza davet ediyorlarmış. Simdi serbest.

-Elektrik ucuz olduğundan evlerde elektrik kapatma adetleri yok.

-İçme ve kullanma suyu kuyulardan veya deniz suyu temizlenerek elde ediliyor

-Keçi ve İnekler Somali, Sudan'dan geliyor

-Meyve ve sebze en çok  Mısır, Ürdün ve Türkiye’den geldiği için pahalı .Ama   Et ve süt ürünleri ucuz.

Ama her mevsimde her şeyi bulabiliyorsunuz.

-Dişlerini temizlemek amacı ile ağızlarında misvak ile  gezenleri görebilirsiniz! 

-Nisvar: Tütün gibi. Ağızlarının içine yanaklarının bir tarafına yerleştiriyorlar.

-Çocuklar eve geldiklerinde babalarının başını ve ellerinin üzerini öperek selam veriyorlar.

-Hemen hemen tüm binalar ve tabelalar renkli ışıklarla ışıklandırılmıştı. Ama ana direklerden gelen isik yetersiz.

- Bu ülkede geylerin fazla olmasına hiç şaşırmadım. Bizzat iki  Saudi'den   duydum. Eskiden ayıplanırmış. Şimdi normal karşılanıyormuş.

-Gaz istasyonlarında ödemeyi ekranlı ATM 'den de  yapabiliyorsunuz.

-Osmanlı kalesi Jaxan(Yemen e yakin), Yanbu da kalmış.

-Başka  ülkelerde  beni hep yabancı sanırlardı. Ama sanırım giyim seklimden burada her yerde Türk olduğumu hemen bildiler.

-Ülkenin sistemi bizden çok daha iyi. Her tarafta Kontrol var. Ülke kuralları net ve yaptırım gücü fazla.

Ama bu söylediklerim Medine ve Mekke dışındakiler için . Para böyle bir şey. Buranın  dindar insanları paranın tadını almışlar. Yardımcı olmuyorlar. Hemen sizi bir yalan ile başka bir yere yönlendiriyorlar

.-Burada kutsal mekanlar  ve oteller sürekli temizlendiği den temiz ama sokaklar, kıyıda kalmış bölgeler hele şehirler arası otobüsler pisti. Otobüslerde ellerine geçeni koridora attılar.

-Riyadh' da 60.000 Hataylı vatandaş var .Riyadh'da ki çoğunun çocuğu Türk okuluna gidiyor.

-Whatsapp'tan  sadece internete girebilir , sesli ve normal mesaj gönderebiliyorsunuz. Arama yapamıyorsunuz. Ama bunu dışında ki tüm uygulamaları kullanıp  arama yapabiliyorsunuz. O nedenle daha çok  telegram kullandıkları için hemen indiriniz.

-Burada da Türk dizileri çok izlendiğinden ve Trabzon'a çok şık gittiklerinden özellikle gençler Türkçe konuşabiliyor. Dizileri genelde youtbe gibi Şehit adlı bir uygulamadan izliyormuş.

-Her yerde kafeler var. Araplar kahveyi çok seviyor.

-Eskiden değilmiş ama şimdi oldukça güvenli bir ülke.

-Otellerde, evlerde  gider gitmez size hemen plastik şişe de su  ve hurma ikram ediyorlar.

-Evli değillerse kadın ve erkek değil el ele yanyana bile  gezemiyorlar. Yani dışarıda yakınınız olmayan bir kadınla birlikte yürüyemezsiniz.

Ama yakın iki erkek el ele yürüyebilir. Sadece onların arkadaş olduğunu anlarsınız.

-Evli olmayan kadın ve erkek aynı evi paylaşamaz. Polis yakalarsa ceza veriyormuş.

-sadece genç deve eti yiyorlar

 -Erkekler için kıyafet kısıtlaması şort giyilmemesi ile sınırlıdır.     

- Suudi Arabistan’da hırsızlık olayları yok denecek kadar az yaşanmaktadır.

-  Hac mevsiminde fiyatların yükseliyor.

- Ülke hakkındaki ilgi çekici ilk bilgi, gayrimüslimlere Suudi vatandaşlığı verilmemesidir.

-Ayrıca Suudi Arabistan, dünyada herhangi bir nehre sahip olmayan en büyük ülke konumundadır.

 -Ülkedeki tatlı suyun çoğu tuz arındırma tesislerinden elde edilmektedir. Çöl ve benzeri alanlar ülkenin %95’ini oluşturmaktadır.

-Suudi Arabistan’da talebin karşılanmaması sebebiyle her yıl Avustralya'dan binlerce deve ithal ettiği de ülke hakkındaki ilgi

- Prens Sultan bin Salman, uzayda seyahat eden ilk Suudi, ilk Arap ve ilk Müslümandır.

 

SUUDİ ARABİSTAN’DA GEZİLECEK YERLER

 Not: -Müslüman olmayan yabancılar, Medine’ye gidebilir ama Mekke'ye gidemez. Polis yakalarsa geri gönderiyor.

Suudi Arabistan’ın büyük bir kısmının çöl olması rağmen ülkede görülmeye değer birçok farklı yapı bulunmaktadır .Bunlar;

Elephant Rock’tır: Altın kumlu çölün ortasında bir fili andıran şekliyle Elephant Rock, dünyanın en etkileyici jeolojik harikalarından ve UNESCO tarafından da Dünya Mirası Alanı ilan edilmiş. 

At-Turaif: Suudi Arabistan’da UNESCO Dünya Mirası olan bölgesi,

Rub Al-Khali’nin: Suudi Arabistan’ın güneyindeki dünyanın en büyük kum çölü

 

World Sights Park:Taç Mahal, Eyfel Kulesi, Petronas, Mescid-i Haram ve Mescid-i Aksa gibi dünyaca ünlü mimari yapıların ölçeklenerek küçültülmüş kopyalarının bulunduğu

Yanbu Gölü: temiz havası ve bol oksijeni alan.

Wahbah Krateri:fotoğrafını çekmek isteyen misafirlerin 

Rijal Almaa köyü:Arabistan'ın   Asir bölgesinde yer alan  ahşap, kil ve taş kullanılarak inşa edilmiş binaları ve tarih kokan sokakları ile turistleri kendisine hayran bırakacak bir güzelliğe sahiptir.

Abha

 Al lith:Suudi Arabistan’da yer alan büyüleyici sahil kasabası , muhteşem dağ manzaraları ve Kızıldeniz kenarında ki

Ümlüj; Suudi Arabistan’ın Kızıldeniz kıyısında bulunan  ve Şnorkelle dalış yapabileceğiniz  küçük bir kasaba.

Al Ula

Suudi Arabistan’ın kuzeybatısında bulunan Al Ula, UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alan Madain Saleh antik bir yerleşim alanı.

 Bu antik kent, Nabatean dönemine ait muazzam kaya mezarları ve tarihi yapıları, kumtaşı oluşumları, eski İslam dönemine ait yapılar ve çöl manzaralarıyla ve tarihi ve doğal güzellikleri ile ünlü.

tahmini rota:

Bahreyn-kral Fahd köprüsü  ile Dammam---Riyad(410km)----Medine(827km) ---Cidde(408 km)

Mekke(84 km)--- ---taif(92 km)----(Abha(578km)----Yemen-Sana( 492km)----Aden(378km)---Socotra adası

Benim gezdiğim Rota ise: I-DAMMAM (Bölgenin ismi)    Bu bölge, bitişik olan Dammam, Al Khobar ve  Dhahran  dan olusuyor, Basra Körfezi kıyısında bulunan  ve ülkenin en eski yerleşim yerlerinden olan Dammam, petrol rezervleriyle biliniyor.    1- AL KHOBAR    Buradaki gezi yazılarımı kaybetmişim, A-    Dammam Kornij B-ithra-king Abdulaziz  müzesi  içindeki  Petrol Müzesi ve bazı bölümler ücretsiz geziliyor. Geleneksel Arap yaşamını anlatan muze  giris 45 Riyal. C-Deve ve at ciftlikleri: her ıkısı de çok ilgiçti.   2- DHAHRA  A-Half Moon Bay: Şehre  yakın   bu koy, yarı ay şeklindeki kumsalından adını almış Burada, kamping, piknik  ve su sporları yapabilirsiniz. 3-DAMMAM Kalma: Dammam Palas kişi başı  otel fiyatı:295 Riyal. içinde vergi ve  kahvaltı var. Kahvaltı ve vergi hariç271Riyal. Bulunduğunuz yerde ki otobüs durağından belediye otobüsü ile (3 R) Marina Mall da ininiz. A-Kornij: Bu sahil yolunun bir tarafında bol renkli yeşil ağaçlar güzellik vermiş. Yine çayırlarda piknik yapanlar vardı. Kornij boyunca yerel tuvaletler ücretsizdi. Bakım normaldi. Buradan taksi ile 10 km denizin içine doğru doldurulmuş yoldan 10 dakikada gidebileceğiniz köprü ile bağlanan B-Al-Marjan : Adanın ortasında ki kule kapalıydı. Bu adaya gitmeye değmez. Ama gece hareketleniyormuş. Ben buradan geri anayola gelip önce özel bir Hasta haneyi ziyaret ettim. Bizdekilerden hiç bir fark yoktu. Peçesi olmayan bayan doktor gezdirdi. Son derece modern ve temizdi. Daha sonra erkek lisesine gezdim. Ögrenciler benimle çok ilgilendiler. Bir öğretmen, okulu gezdirdi. İlk girişte Endenozya'da olduğu gibi namaz kılınan bölüm vardı. Yine okul 3-4 katlı, temiz ve düzenliydi. Öğrenciler serbest kıyafet giymişlerdi. Yakınında ki  kız okuluna gittim. Burada tüm çalışanlar kadın olduğu için  genelde saçları açıktı. Ama okulu gezmeme izin vermediler. Kız okulunda sanırım ana okulu erkek çocukları da vardı. C-heritage village (Tarut Kalesi): Tarihi MÖ 5000 yıllarına dayanan  Şehrin en eski yapılarından biri. Ana yoldan 12 km denize doğru içeride. Belediye otobüsü  ile (5R) gidebiliyorsunuz. Öğlen 12 den gece 12'ye kadar açık. Giris 20 R. Deniz kıyısında kil ve taştan yapılmış bu kalenin dışı da çok güzel .İçinde  ki müzede kullanılmış eski her türlü araç ve gereçleri görebilirsiniz. Her ilçenin yaşamını anlatan maketler güzeldi. Ayrıca araba müzesi, market,  kafe var. Balkondan Körfez manzara seyredebilirsiniz. Yeni yapılmış restoran çok güzeldi. Eskiye sadık kalınarak dizayn edilmişti. Yine girişte ki  çay evinde dinlenebilirsiniz. Kalenin içinde ki eski kısmı gezmeye kapalıydı. Not:  1- heritage village'e giderken yakınlarda Şehrin en büyük Kral Fahd Camisini görebilirsiniz. 2- Sahil boyu 20 km daha giderseniz Şii Hüseyinelerin yaşadığı Kadif'e varıyorsunuz. Ama gezilecek bir şey yokmuş. Gitmedim.  D-Kral Fahd Park: Genelde çocuklar için bu eğlence parkı Dammam ile Khobar arasındaymış. Beni yanlış bilgilendirdikleri için Dammam -Marina Mall civarında arayıp durdum. Dammam-Al Hassa(150km,tren, otobüs ve taksi var. Otobüs(14 R,2.5saat ,taksi en fazla 50 R. Ama şehir içinden otobüs terminaline taksi ile gitmek daha pahalı Otobüs terminalleri kontrollü  ve tertemizdi. Yol boyu modern yerleşimler arası develerin gezdiği iki tarafta da çöller uzanıyor.Yol kenarları ağaclandirilmişti ama yine çöpler, özellikle naylon poşet ve plastik su şişeleri ile dolmuştu.    II-AL HASA( Bölgenin ismi.) Al Hofuf ise bölgenin başkenti ve orta kısmında. Gezilecek yerlerin çoğu Hofuf'ta. Bu eski yerleşimin çevresinde yüksek duvarlar içinde ki bahçelerde palm dedikleri ağaçlarda hurma yetiştiriyorlar. O nedenle oldukça yeşil yerleşim. Bunları  sulamak için su,  büyük beton kanallardan geliyor. Ama her aile, genelde çölde kendilerine bir ev yaptığından gezilecek yerlerin mesafesi çok fazlaydı. Halk ulaşımı da yoktu. Taksiler de çok pahalı olduğundan burayı gezmek zor oldu. Ben en çok görmek istediklerime gidebildim. En iyisi araç kiralamak.   NOT: Gezilecek yerlerin merkezi souq kabul edilebilir .Otobüsten iner inmez taksi ile buraya gittim. Erken olunca her yer kapalı olunca bozuldum. Souq'a yakın turist Info gibi bir yer var. Çalışan kız çok yardımcı oldu Şehir içi: 1-Qaisariah Souq ve Çevresi: A-Souq: 8-12 ve 16-23:30 arası açık. Gündüz gittiğimde ancak birkaç dükkan açıktı. Üstü kapalı, yüksek tavanlı bu eski pazarın İçindeki  İki kişinin yürüyemeyeceği kadar dar yolların iki tarafında ki dükkanlarda genelde geleneksel giysiler satılıyordu. Pazarın ön tarafında ise genelde baharat satılıyordu. Hemen karşı tarafında B-Eski kafe: Binası ve içi güzel.Bu cafenin arkasında  C-Ibrahim palace: Cuma kapalı. Diger günler 8-5 arası açık.Giris ücretsiz. Yakınlarda D-Khuzam palace: Giriş koşulları aynı. Ben Cuma olduğundan içlerini göremedim. buradan 15 dakika yürüme mesafesinde E-Craftsmen Kalesi: Eskiye sadık kalınarak yapılmış bu kale içinde el emeği olan her türlü hediyelik alabilirsiniz. Özellikle ahşap hediyelikler güzeldi. Buradan araç ile  F-King Abdullah Environmental Park: Gitmeye değmez. Özellikle geceleri su gösterileri oluyormuş. Araç ile daha uzak yerler: 1-al qara Mountain ve köyü:  Araç ile al Gara köyüne gidiniz. Bilet gişesine gelmeden  önce Sarı renkli su deposunun yanından ücretsiz içeri  giriniz. Zaten yaya yolu sizi manzarayı görebileceğiniz tepeye 7-8 dakikada yürüyerek çıkartıyor. Burası biraz bizim Kapadokya, ya benziyor. Sular altında kalmaktan şekillenmiş. Çok yıllar  önce sular altında kalan bu oluşumun üzerindeki katmanlar yavaş yavaş dökülüyor. Eğer ilerde ki kapıdan girerseniz  8-17 arası acık.50 Riyal giriş ücreti.  Çok yakınında 2-Al Ahsa National Park:  Ücretsiz.Güneşin doğumundan güneşin batımına kadar açık. Çölden gelen kumu engellemek için farklı cins ağaçları ile yeşillendirilmiş. Buradan Araç ile 3- Javatha Park: Hafta sonu, 3am-3pm.Hafta içi 3pm-24 gece yarısı. Giriş 10 Riyal. Büyük doldurma gölü olan sıradan bir park. Kafeler, eğlence  oyuncakları, dönme dolap vb. var. Kadınların çocuklar için yaptığı aktivite parkı ilginçti. Çocuklar ve büyükler için park içinde gezi araçları var. kadın kadına, erkek erkeğe  çimenlerde  piknik yapıyorlardı. Bol ışıklandırılmıştı. Hemen yan tarafında  4-javatha Mousque: İslam'ın başlangıcında yapılmış eski cami. İçi kapalıydı. Ben geç gidebildim.Belki gündüz açıktır .Sonradan öğrendim. Hep kapalıymış. Yine araç ile Körfez kıyısında  -Ugair Beach(69 km) -Ugair Fort(69 km) -Roman Theatre -Cenomi.Mall(Körfez kıyısında)  Yine araç ile farklı yönde -JudahThomb: Burası da oldukça uzaktı. Yalnız  burası Al qara dağların farklı oluşumun aynısı. Bu dağları görmeye gittiyseniz gerek yok. Araç ile Katar yolu üzerinde  1-Sarı  göl (Afşar lake): Katar yolu üzerinde 45 km ileride. Not: Birçok kişi cumaları buraya piknik yapmaya geldiğinden otostop yapabilirsiniz Çölün ortasında ki bu göle  giderken çölün başında dört çeker aracın lastiklerini indirdik. Zaten normal araç ile gidemezsiniz. Dönüşte de tekrar  otomatik makina ile şişirdik. Çölün ortasında ki bu kocaman göle inanmadım. Gölün çevresinde su bitkileri büyümüştü .Resmen büyülendim. Araçta piknik için her şey vardı. Ev sahibim yoldan sıcak tandır ekmeği aldı. Çay demledik. Göl manzarasında  Arap kilimi üzerinde geleneksel yiyeceklerle nefis bir kahvaltı yaptık. Benim için harika bir deneyim oldu. Diger gelenler  yanlarında getirdikleri bisikletle ile   yollardan sürerek çevreyi geziyorlardı. Göl üstünde uçan kuşları vurmak yasakmış. Ama çölde çok plastik şişe bırakmışlar. Bir torba çöp topladım. Yine Arap atları ile gezen turist  grubu  vardı. Al ahsa-Riyadh(350 km ,tren ,otobüs ve taksi var.)    Al ahsa - Riyad (Otobüs 65  Riyal.Otobüs,1 am,8am,11 am,15 pm,8pmde var.  Ekonomik tren 80 Riyal(21 dolar) Normal tren koltuk ücreti ise   l00Riyal. Otaban çıkışında ki ilk gaz istasyonundan çok rahat otostop yapabilirsiniz. Özel araç ile 4 saat sürüyor. III-RİYAD Arap Yarımadasının en büyük yüzölçümüne sahip olan ülkesi Riyad, Suudi Arabistan’ın başkenti olup 15 belediyeye ayrılmıştır. Ayrıca, Riyad, Suudi Kraliyet Ailesi’nin de merkezi üssüdür.  Etrafı uçsuz bucaksız çöllerle çevrili olan şehrin içi devasa, lüks  gökdelenleri ile şaşırtıcı.  Riyad’ın dış kısımlarında kısmen  çöl yaşantısı ve buralarda kurulan deve pazarlarını,düzenlenen deve yarışlarını ve özel günlerde yapılan Arap eğlenceleri ve dansları görebilirsiniz. Yine .  Riyad’da alışveriş yapmak için tercih edilebilecek mekanların başında 22 bin metre karelik bir alana kurulu olan Al-Jazeera’da alışveriş yapabilirsiniz.  Ulaşım: Riyad’da genellikle herkesin aracı olduğu için toplu ulaşım ağı yeteri kadar gelişmemiştir. Sokak ve cadde isimlerinin de olmadığı için adres bulmak sıkıntılı. Metro: 6 metro istasyonundan sadece 3 tanesi çalışıyor. Otobüs: Daha fazla otobüs kullanılıyor. Tek biniş  metro ve otobüs 4 R. Metrebüs:  hızlı ve konforlu. Belli hatlarda var. Taksi:  RİYADH’I GEZMEK:  Önemli:Riyadh'ı gezmek sıkıntılı. Riyadh ,diğer yerleşimler gibi çok geniş alana yayıldığından mesafeler  çok fazla. Uçtan uca 100 km. Yakın denilen yer 10-15 km uzaklıkta. O nedenle  birbirlerine yakın gezilecek yerleri gruplandırarak  yazıyorum. Ayrıca birbirine yakın olan yerlerin açılış saatleri aynı olmadığından plan yapmak zor. Zaten otobus 1 yıldır faaliyette. Yeni yeni oturuyor. Metro'nun bazı durakları ise gittiğim hafta açılmıştı. Hatta bir saatlik otobüs terminaline gidilen metro benim gittiğim gün açılmıştı. I-ESKİ MERKEZ(BATH BÖLGESİ VE MASMAK):  Özel araçla geldiğim eski Riyad’ın merkezi olan  Batha'da denilen bu bölgede indim. Şok geçirdim. o kadar kalabalıktı ki yürümek bile mümkün değildi. Hindistanlılar ve Bangladeşliler, pisliklerini buraya da taşımışlar. Her taraf çöple dolmuştu. Yine her tarafta Hindistan'da ki sokak yiyecekleri satılıyordu. Yürüyerek gittiğim masla meydanı, Nispeten temiz ve bakımlıydı. İnsanlar dizayn olarak konulmuş taşlarda uzanmışlardı.  1-Masmak Kalesi: Bu kale, şehrin eski bölgesiniz merkezi oluyor. Bu kale  kil ve kerpiçten yapılmış. Suudi Krallığı  döneminde gözetleme kulesi ve savunma duvarı olarak kullanılmış. Kral Abdülaziz’in Riyad’ı ele geçirdiği savaş ile özdeşleştirilmektedir. Daha sonra onarımlardan geçmiş. Ben gittiğimde onarımdaydı. Aslında içerisini ücretsiz gezdiriyorlarmış ama yetkili bulamadım. İçinde  ülke tarihini ve  savaşların anlatan müzeyi de görebilirsiniz  Hemen karşısında  2-İmam Turki bin(1249H1834AD) Camii. Şehrin en eski camisi. Sadece namaz zamanı açık olduğundan bu eski caminin içini göremedim. Diger tarafta 3-Soug zel(kilim çarşısı ):Büyük bir binanın altında ki bu eski çarşıda da istediğiniz her türlü hediyelik eşyayı bulabilirsiniz.  Buhardandık dükkanları  çoktu. 4-Salem Park: 170 nolu.otobüs ile önünde inebilirsin.13-22 arası açık. Giriş 5.75 Riyal. Gece gittiğim için burası daha bir hareketliydi. Yine büyük bir yapay göl vardı. Çimenlerde piknik yapan aileler, ve birçok kafe vardı. 5- Riyad TV Kulesi 1978 yılında inşaatına başlanan ve 1981 yılında tamamlanan bu bina, 170 metre boyundadır ve Riyad’ın önemli sembollerinden birisidir. Yakınlarda araç ile gidebilirsiniz. Artık taksi parası vermek istemediğinden gitmedim.   II-YENİ MERKEZ(Alış veriş mekanları) "king fahad2" metro istasyonun da ininiz. 1-Kingdom Centre (Mall): Burası da yeni Riyadh'ın merkezi sayılıyor. 94.230 metre karelik bir alan üzerine kurulu olan300 metre yüksekliğinde ki bu yapı, Suudi Arabistan’ın en büyük ve en görkemli yapısıdır. Kingdom Centre, dünya çapında pek çok ödüle layık görülmüştür. İçinde çok lüks mağazalar, en iyi marka zincirleri, restoran ve kafelerin olduğu bölüm dört katlı. Ayrı girişi var. Restoran bölümü o kadar kalabalıktı ki sıra bekleyenler kuyruk oluşturmuştu. Buraya gelen bayanların bir kısmı makyajlı ve bakımlıydılar. Başını örtmeyende çoktu. Manzara seyretmek 70R.  Bu bölüm saat 4 'de açılıyor. 2-Taibah (eski çarşı) Otobüs ile ilerde ki Metro veya otobüs ile(Daha iyi) Aslında20 dakika  yürüyebilirsiniz de. 3-Al faısallah(faysaliye Kulesi) Suudi Arabistan’ın en yüksek ikinci binası konumunda olan bu bina  Faysaliye Kulesi, 44 katlı olup tam 264 metre uzunluğunda.  Tükenmez kalem ucundan esinlenilerek yapılan bu altın topun içinde bir restoran ve bir alışveriş merkezi bulunmaktadır. Riyad manzarasını izleyebilirsiniz.  4- Kral Fahad Ulusal Kütüphane Müzesi Kral Fahad Milli Kütüphane: 8am-10 pm arası açık. Cumartesi kapalı. Dış dizaynı çok farklı bu dev kütüphanenin girişindeki eski kitapların da sergilendiği  müzeyi  önce geziniz. Sonra müzenin 3. katını geziniz.  İçerisinde yaklaşık 10.000 parça bulunan müze, nadide el yazmaları ve farklı madeni paralardan oluşan zengin bir koleksiyon var. Kral Abdülaziz’i anma salonu da bulunuyor. Not: isterseniz kütüphaneden 10-15 dakika taksi ile çevrede gidebileceğiniz yerler: A-Tuwaig palace B-Old Square C-King Khalid Camii(Eski)  Dogubtarafinda D-Al Rajhi Camii(Yeni ve şehrin en büyük camisi)   kütüphaneden araç ile 20 dakika da (veya 150 numaralı belediye otobüsü önünde duruyor.) III-MURABBA SEMTİ 1-King Abdulaziz Historical Center: Buraya otobüs veya metro ile gidebilirsiniz .Ben gittiğimde bu metro hattı , henüz açılmamıştı. Burası  bakımlı ve temiz  bir kompleks. Gezilecek yerler; A-Haram(Piramit) Hemen müzenin önünde ki yeşil büyük plastik kasalardan yapılmış bu dev pramitte akşam 6 da ışık gösterisi oluyormuş. B-Yaşam kuyusu: Bu eski kuyudan su her tarafa dağılıyor. C-Abdul Aciz Camii D- Suudi Arabistan Ulusal Müzesi Yaklaşık olarak 28 bin metre karelik bir alana kurulmuş olan Riyad Ulusal Müzesi; antika eserler, el yazmaları, belgeler, savaş araçları ve geleneksel eğitim malzemelerinin sergilendiği bir merkezdir.    Müze,Pazar kapalı.9-19  arası açık. Perşembe ve cuma günleri ise 9-22 arası açık. Ücretsiz. Arabistan hakkında her şeyi görebilirsiniz  Yalnız geleneksel kıyafetler yoktu .İçindeki sergi salonu ücretliydi. Hemen yakınında (Aynı bahçe içinde) E-Murabba Sarayı Giriş ücretsiz. 20. yüzyılda şehrin en büyük yapısı konumunda olan saray, bugün müze olarak kullanılıyor.  Bu eski binada Baba Kral Abdul Aziz yaşamış. Pek fazla içinde  görülecek eşya kalmamıştı. Karışík desenli halılar hoşuma gitmedi. F-Abdül Aziz  sergi G- Royal cars: eskiden kullanılan araçlar güzeldi. Buradan yolun karşı tarafından 10 numaralı otobüs ile bir durak gidip İniniz.150 numaralı otobüs ile   IV- MURABBA ÇEVRESİ 1-King Abdullah Parkı 13-23 arası açık.Giriş 5.75 R .Beş kapılı bu sevimsiz  parkın ortasındaki büyük yapay gölde saat 18 'de başlayan  lazer gösterileri  gecenin geç saatlerine kadar devam ediyormuş. En sonra su gösterileri oluyormuş. Ben gittiğimde kimse yoktu. Daha sonra sevimsiz Sudan ailesi geldi. Parklar Cuma günleri çok kalabalık oluyormuş. 10 dakika yürüme mesafesinde(Aynı otobüs buradan da geçiyor.) 2-Zoo(Almalaz) Temiz ve bakımlıydı .Her çeşit hayvan vardı. Artık tüm hayvanları yerinde gördüğümden bana çok zevk vermedi. Saat 13'de dans , sportif hareket ve sihirbazlık gösterisi vardı. V-SEHRİN BATI TARAFINDA 1-Diriyah  10an-11pm arası Ücretsiz. Önce internetten ücretsiz kod indiriniz. Bana sormadılar ama  sorabilirlermiş. Buraya toplu taşma yok. Yakınında ki metro istasyonuna gidip oradan taksi ile geçebilirsiniz. 8 kapısı var. Siz kodun üzerinde de olduğu gibi "Bujari "kapısından gireceksiniz. 1-Albujari: Burada restoran, cafe ve park  var. Siz yürüyerek 2-Turaif'e geçiniz. Burası 300 yıllık eski yerleşim. Girişte harita veriyorlar. Yürüyerek yukarı tırmandığınızda sırasıyla  Su kuyusu ,  Camii, Addiriyah müzesi,  iki cafe, seyir terası, Abdullah sarayı,  museum ,  Arabian Horse Museum, Military Museum, Thu no ayan Bin Saud Palace göreceksiniz. Her yerde ücretsiz şişe suyu ,peçete vardı. İnterneti de kullanabilirsiniz.Çok Asyalı ve diğer ülke turistleri vardı. Buraya 11 km uzaklıkta. 2-Boulevard Bu Disneyland benzeri eğlence parkı 6 ay açık olup Mayıs'a kadar devam ediyor. Sıcaklar başlayınca kapanıyormuş. Buraya da toplu taşıma yok. Ama Bir şekilde "Bank Alenma" metro istasyonuna gidip oradan taksi ile ulaşabilirsiniz. Otobüs de var. Geri dönerken   Yine hemen "Boulevard World"un önünden kalkan otobüslerle aktarma yaparak istediğiniz yere de ulaşabilirsiniz.  Boulevard World" 16pm-1am arası açık. Giris biletiniz önceden internetten almanız gerekiyor. Özellikle hafta sonu çok kalabalık olduğu için bitiyor.  Not: burayı yolun diğer tarafında ki "Boulevard city" ile karıştırmayınız. Burada , dünyada ki birçok ülkeyi tanıtan bölümler var. Buralarda o ülkenin en unlu görülecek yerlerin paketlerini görebilirsiniz. Ayrıca o ülkenin yemeklerinden, giysilerinden vb. satın alabilirsiniz. Mısır bölümü en güzeliydi. Ama devasa piramitlere girmek için ayrıca ücret ödemeniz gerekiyor. İtalya'nın eski evler ve Venedik ye benim çok hoşuma gitti. Tabii ki Türkiye en ilginciydi. Parkın içinde ki neredeyse tüm dondurmacılar Kahraman Maraş dondurması satıyorlardı. Yaptıkları show ile iyi kalabalık topluyorlardı. Galata kulesi bire bir yapmışlar. Kapali çarşıda  lokum, mısır, kestane gibi tüm yiyeceklerimiz satılıyordu. Ayrıca büyük kebap salonu  dolmuştu. Bu organizasyon, büyük bir şirket tarafından 6 ay için açılıyormuş. Aslında benzerlerini çok gördüm. Ama burası için çok para harcanmış. Kesinlikle gitmeye değer. 6-TUWAİG MOUNTAİNS(Jabel Fihrayn) Şehre iki saat uzaklıkta çölde. Dört çeker gibi yüksek  araç ile gidebilirsiniz . Not: Mercan fosilleriyle dolu eski bir deniz yatağı olan Jebel Fihrayn’ın aynı oluşumu Riyadh'a 600 km uzaklıkta ki "Hail" yerleşiminde de varmış. Buraya ancak hafta sonu tur olduğundan gidemedim. Fotoğraflardan anladığım kadarı ile qara mountai 'e benziyordu. Ayrıca dünyanın kenarı olarak bilinen Riyad yakınlarındaki Jebel Fihrayn’ de çöl yürüyüşleri yapabilir, tepe noktasından çevre manzarasını seyredebilirsiniz. GIDEBILECEGINIZ DIGER MUZELER 1-Riyad Tarih ve Arkeoloji Müzesi 9-19:30 arası açık.Ülkenin dini ve kültürel unsurlarından sanat eserlerine kadar oldukça geniş bir arşivin sergilendiği müze, çeşitli kıyafet, mücevher, silah ve müzik aleti gibi parçalara ev sahipliği yapıyor. 2-Royal Suudi Hava Kuvvetleri Müzesi Havacılık alanına ilgi duyanlar için Riyad’daki en önemli nokta, Royal Suudi Hava Kuvvetleri Müzesi. 1920 yılında kurulan bu müzede, açık ve kapalı olmak üzere iki ayrı alanda uçaklar, silahlar, üniformalar ve ülke havacılık tarihine ait eşya ve amblemleri yakından incelemek mümkün 3-  Kraliyet Havacılık Müzesi 1999’da kurulan bu havacılık müzesi, Suudi Hava Kuvvetlerinin kuruluşundan günümüze kadar kullanılan uçakların tanıtıldığı ve Hava Kuvvetleri hakkında bilgilendirmelerin yapıldığı bir müzedir.   4-Kral Abdülaziz Askeri Müzesi Bu müzede çeşitli askeri araç ve gereçler sergilenmektedir. Bunun yanında Suudi ordusunun tarihi gelişimi ve kullandığı silahlar müzede gösterilmektedir.   5-King Abdülaziz Military Museum: Hergun 8-11 ve 16-21 arası açık.   6-  Jeoloji Müzesi Bu müzede Krallık sınırları içerisinde yapılan kazılarda elde edilmiş taşlar, fosiller, metaller ve çeşitli jeolojik buluntular (Bunları internette bile bulamadım.) 7- Tebük Kalesi:  Osmanlı İmparatorluğu tarafından inşa edilmiş . 8 Al Hokair Tema  Parkı: Çocuklar için eğlenceli  park. Riyadh- Medina (Tren yok. Metro ile gidilen Aziziye durağında inimiz. Taksi ile Aziziye otobüs terminaline gidiniz. Bu terminalde Sadece Medina'ya giden otobüs fiyatı 250 Riyaldi. Ama Umre için Medina ve Mekke'yi gezdiren ,otelde yatıran turlar 400 Riyal. Otobüs   13 saatten az sürüyor. Tüm umre otobüsleri" Mescid Nebevi" ye 10 dakikalık yürüme mesafesinde indiriyorlar .Gelenler Mescid Nebewi'yi gezip tekrar ister aynı gün ister diğer günler aynı yerden binip Mekke'ye geçiyorlar.(Tur aldılarsa  mekanları otobüs gezdiriyor.) Ben Medina'da bir  gün kalmak istediğimden  100 Riyal'a bilet aldım. Medina'da inip bir gün sonra tekrar aynı bilet ile Mekke'ye gideceğim. Umre'ye giden turlar eski şehir merkezi olan Batha'dan da kalkıyormuş ama sanırım bunlar direkt Mekke'ye gidiyorlarmış. Not: Giderken Otobüs dedikleri saatten 2 saat geç çıktı. Otobüs koltukları rahatsız ediciydi. Otobüste pisti. Medine'den Mekke’ye giderken kriz geçirdim. Tam ikibucuk saatte otobüsün yerini bulamadım. Firma, bin bir söz verdiği halde tutmadı. Telefonlara cevap vermediler. Dedikleri saatten yine iki buçuk saat sonra kalktı. "Cuba firmasını adla tercih etmeyiniz. QASİM: Medine 'ye iki saat uzaklıkta  en çok hurma ağaçları ve kaliteli hurma pazarının olduğu yer. Burada çok farklı hurmalar denedim. IV-MEDİNE Ülkenin Hicaz bölgesinde olan medine’nin eski adı yesrib’dir. İslam’ın yeryüzüne yayıldığı yer olarak kabul edilen şehir  ayrıca ‘Peygamber Şehri’ olarak anılıyor İslamiyet’te en kutsal yerlerden biri olarak kabul edilen bu şehir peygamber Hz. Muhammed’in hayatının bir kısmını da geçirdiği Hicret  şehiridir. Medine aynı zamanda İslami hükümet yapısı ve ekonomisinin de doğduğu şehirdir. Medine’nin gezilecek yerleri: Burayı Riyadh'dan sonra  hiç sevemedim. Yardımcı olmuyorlar. zaten size verdikleri cevapların çoğu başlarını atmak için uydurdukları yalanlar. Sadece bildikleri "taksi veya otel istiyor musunuz?" sorusunu sormak. 1-Mescid-i Nebevi(Peygamber Camii): Hz. Muhammed’in hicretten sonra inşa ettiği ve namaz kıldığı yer olan Peygamber Camiidir. Otobüsten indikten sonra hemen etrafımı Fındık(otel) diyenler sardı. 10 dakika yürüdüm. Pırıl pırıl yanan devasa camiye vardım. Dış kapılar ,kadın ve erkeklerin namaz kılacağı bölümler, tuvaletler hep numaralarla belirlenmiş. Yoksa kaybolmak çok kolay. Bilerek erkek tarafına geçtim. Kadın olduğumu anlaşılana  kadar gezdim Çok sık mermer sütunlar ve sarı  altın renginde metalden aksanlar ile  çok gösterişliydi. Görevliler gelip pasaport kontrolünden sonra içerde çekilen fotoları sildiler.25 nolu kadınlar bölümü de aynı güzellikle. Zaten caminin içi yüksek kadın ve erkek olarak ahsap bölmelere ayrılmış. Kadınlar tuvaletine girdiğimde görevli beni erkek sandığından bağırarak kovdu. Kadın olduğumu anlayınca da çok güldü. Neredeyse kadınların çoğu simsiyah abayalı ve peçeli olduğundan ben hemen dikkati çekiyordum. Sürekli "Müslüman mısın? "sorusu soruldu. ikinci mescide girerken kadın görevli kapanmamı yeterli bulmadığından beni içeri almadı. Üçüncü girmek istediğimde de Çantamda giysi ve yiyecek olduğunu bahane ederek almadı. Namaz vakti içeriler çok dolduğundan tüm girişler bariyerlerle kapatılıyor. İçeri almıyorlar. Geç kalanlar dışarılarda seccadedini serip veya sermeden namaz kılıyorlar. Bu mescitteki devasa şemsiyelere hayran kaldım. Otomatik olarak çiçek gibi birlikte açılmaları hoş bir görüntü oluşturuyor. Gece kapatıldıklarında ise ışık direklerine dönüşüyor. Gün ve gece boyu  gelenler huşu içinde namazlarını kıldılar .Bir damla yer yoktu. Dışarida ki halıların üzeri de dolmuştu. Zaten geceyi bazilari, dışarıda ki halılar üzerinde geçiriyorlar.. Sürekli namaz kılıp dua ediyorlar. Çevre de mescide yürüme mesafesinde birçok lüks otel var. Sadece açık kahvaltı 1500 TL idi. Şirketlerle gelen Türkler 18 gün Mekke ve çevresini gezmişler. Iki gün de Medina'ya ayırmışlar.Toplam 60 000TL ödemişler. A-ravza-i Mutahhara -Al Baqi(Cennet bahçesi-Baki mezarlığı):Peygamber  ve diğerlerinin basit mezarları var. Buraya kadınların girmesi yasakmış. Zaten Vahabilik mezhebinde kadınlar mezarlığa giremiyormuş. Ama randevu alıp giren kadın gruplar vardı. B-City sightseeing (Mazaray Gezisi):  6:45 ile 21:15 arası her yarım saatte bir tür var. Ama değmez. Yürüyerek gideceğiniz yerlerden başka sadece Küba Mescidine gitmeniz yeterli olacaktır. Gerekirse uzak yerlere belediye otobüsü ile de gidebilirsiniz. Üstü açık kırmızı gezi otobüsü ile her yerde beş dakika duruyor. İsterseniz arkadan yarım saat sonra gelen otobüse binebilirsiniz. kişi başı 80 R. Çocuk 40 R. Aile (2 büyük 2 küçük 200 R.)Harita ve kulaklık veriyorlar. Gezdirdikleri yerler  sırasıyla: 1.As Safiyyah Museum 2.Al Salem Gate 3. Uhud Dağı ( Uhud Battlefield )Bu dağ Haram  Mescidinden 4 km uzaklıkta. Yürüyebilesinizde.):  Ben, Medine'den Mekke'ye Umre otobüsü ile giderken uğradık. Dağ taş turist doluydu. En çok Türk gruplar vardı. Zaten esnafın çoğu çat pat Türkçe konuşabiliyor. Burada a-Tepeye çıkıp dağ manzarasına bakınız. b- Hazreti Hamza Mescidi hemen yanında c-Şuheda(Şehitlik): Mezarların tamamı Briket ile çevrilmiş alanın içinde.   4-Al Noor Mall 5-Abu Baker Al Saddik Sultanah 6-Al Qiblatain Mosgue 7-Tha Trench buttlefıeld 8-Quba Mosque:(Kuba Mescidi): Cemaatle namaz kılmak için inşa edilen ilk mescit . 9-Hicaz Railway Museum:Giriş 45 R.Saat 17'de kapanıyor. Not:Al Anbaria Camisi :Tren istasyonunun yaninda ki  eski Osmanlı camisi.(Bu ikisi de Mescid haram'a 10 dakika yürüme mesafesinde. 10-Quba Square.  İsterseniz Kıbleteyn Mescidi, Yedi Mescidlerini de  gezebilirsiniz.  Mazra: Ucuz hurma pazarı:Mekke'ye giderken  otobüs uğradı. Gerçekten çarşıdaki hurmalar, burada üçte bir daha ucuz ve çok çeşit vardı. Not: medina ile Mekke aradı hızlı tren de var. Daha sonra da "Mekatul zulkulefa" da durarak erkekler duş alıp ihram'a girdiler    V-MEKKE Mekke, Müslümanların Hac görevini yerine getirdikleri şehirdir. Coğrafi olarak, Mekke, Hicaz bölgesinin dağlık bir alanında bulunur ve deniz seviyesinden yaklaşık 277 metre yükseklikte yer alır Mekke, dünyanın dört bir yanından milyonlarca Müslüman’ın her yıl ziyaret ettiği, İslam dininin en kutsal şehri olarak bilinir Bu kutsal topraklar, yalnızca İslam tarihi ve medeniyeti açısından değil, aynı zamanda kültürel ve sosyal yönleriyle de zengin bir geçmişe sahiptir. Şehir, tarihi boyunca birçok değişim ve dönüşüm geçirmiş olup, bugün modern dünyanın gereklerine uyum sağlayarak geleneksel özelliklerini korumayı başarmıştır. Mekke’ye Nasıl Gidilir? Mekke’ye ulaşım, çoğunlukla Suudi Arabistan’ın Cidde şehrinde bulunan Kral Abdulaziz Uluslararası Havalimanına  Türkiye ve dünyanın birçok yerinden Cidde’ye düzenli uçuşlar bulunmaktadır. Cidde’den Mekke’ye ise kara yolu ile en ekonomik otobüs ile  yaklaşık bir saatte varıyorsunuz. kısa kısa -Medina, Mekke'ye göre daha temiz ve modern. -Medine'de beni, yeterli kapalı olmadığından  sürekli uyardılar veya almadılar. Mekke, daha esnnekler.Burada da’’Haram Hanum Haram’’ diye beni uyardılar. Sadece burada farklı gördüklerim: -ilk kez değil peçe tamamen yüzünü siyah tül ile kapatanları gördüm. -Haram mescidinin etrafında birçok eczane var. Hacılar yaşlı olunca normal. - çöpçüler namaz çıkışı yol kenarında on metrede bir peş peşe bekleyerek resmen gelenlerden bahşis bekliyorlar .Göz göze geldiklerine hemen sözlü selam vererek hatırlatıyorlar. -Dilenciler var. Elinizdeki yemeği bile istiyorlar. - Sık sık ücretsiz  yemek dağıtılıyor . Ama bu nedenle çevre kirli. Her şeyi yere atıyorlar. -Burada erkeklerin çoğu ihrama girdiğinden, kadınlarında bir kısmı tamamen beyaz giydiğinden yoğun siyah  manzarası yok. -Dükkânlar tutturabildiklerine satış yapıyorlar .Orta boy bir muz 10 TL veya 20 TL diyen oldu. -Hacılar, otellerine götürecek otellere yürürken yol boyu seyyar satıcılar vardı. Zabıta gelirken aynı bizde ki gibi  hemen toplanıp kaçıyorlardı. -Cuma günü oradaydım. Genelde tura çıkan yok. Cuma günü gün boyu hacılar ibadet ediyorlar. Bu nedenle birçok büyük alışveriş merkezleri ,yollar kapalı oluyor.   Mekke'd şehir içi ulaşım:   Otobüsler: Mekke’de, şehir içi ve çevresindeki kutsal mekanlara ulaşım sağlayan birçok otobüs hattı bulunmaktadır. Özellikle Hac ve Umre dönemlerinde otobüs seferleri arttırılır. Taksiler:  Konforlu ve pahalı.  Özel Araç Kiralama: Kalabalık iseniz daha uygun olabilir. Yürüyüş: Mescid-i Haram ve çevresindeki birçok önemli yer, birbirine yürüme mesafesindedir. Hac ve Umre Dönemleri: Bu özel dönemlerde, Mekke’nin nüfusu önemli ölçüde arttığından,şehir içi ulaşım daha yoğun olacağından dikkatli olmalısınız. Ama bu dönemde özel olarak düzenlenen servisler, kutsal mekanlar arasında ulaşımı genellikle seyahat acentaları veya dini organizasyonlarsağlarlar. Tren: Mekke ve Medine arasında hızlı tren hizmeti de bulunmaktadır. Bu tren, özellikle hac ve umre ziyaretçileri için alternatif bir ulaşım yöntemi sunar. MEKKE GEZİ -antik Madain Saleh kentini - çöl safarisi yaparak Suudi Arabistan’ın büyüleyici çöl manzaralarının tadını çıkarabilirsiniz. Mekke Müzesi: İslam tarihi ve Mekke’nin kültürel mirası hakkında bilgi veren bu müze, şehrin tarihini daha iyi anlamak isteyen ziyaretçiler için idealdir. Mekke, sadece bu önemli dini mekanlarıyla değil, aynı zamanda zengin tarihi ve kültürel mirasıyla da ziyaretçilere unutulmaz bir deneyim sunar. Ziyaretiniz sırasında bu yerleri keşfetmek, Mekke’nin manevi atmosferini daha derinden hissetmenizi sağlayacaktır.  Sefa ve Merve Tepesi Sefa ve Merve Tepesi, Mekke’de yer alan ve Müslümanlar için son derece önemli tepelerdir. Bu iki tepe arasında yapılan ibadetler sonrasında günahlardan kurtulandığına inanılır.. Bunun yanı sıra Umre sırasında da Mescid-i Haram içindeki bu iki tepeyi yakından görmek mümkündür. 1-Kabe ve Mescid-i Haram(Mescid-i Haram Camii) 634-644 yılları arasında Halife Ömer İbn el-Hattab tarafından inşa ettirilmiştir. Cami, 88,2 dönüm alanı ve 1,2 milyon kapasitesi ile dünyanın en büyük ve kutsal camisi olarak anılmaktadır Önceleri ibadethane olarak kullanılan ve putlarla dolu yapı, Hz. İbrahim ve oğlu İsmail tarafından yeniden inşa edilmiştir. Sürgünden sonra Mekke’ye geri dönen Hz. Muhammed ise Kâbe’deki putları temizlemiştir. Kâbe, Müslümanlar tarafından hac sırasında büyük önem taşımakta ve mecazi anlamda Allah’ın evi kabul edilmekte  ve İslam dininin en kutsal mekânı olarak kabul edilir . Müslümanların kıblegahı olan. Kâbe’nin çevresini saran Mescid-i Haram, Hac sırasında Müslümanların toplandığı ana mekandır.    Medina'da ki haram ile kurallar aynı sayılır. Ama Mekke'deki haram mescidi biraz karışık .Ama iç dizayn sadece beyaz mermer ve farklı  dizaynlar kullanıldığı için benim daha çok hoşuma gitti. Bu mescidin Türkler tarafından dizayn edildiği söylendi. A-Kabe: Mescidi haramın tam ortasında yer alıyor.  Kabeyi tavaf etmek: Kabe'nin çevresini 7 kez dönünce bir tavaf oluyor. Her zaman tavaf yapabilirsiniz. Genelde Namazdan sonra  ve  79 nolu kapıdan  başlanıyor. Perşembe ve Cuma çok kalabalık oluyor.  Kabe'ye  yaklaşıldığında artık izdiham başlıyor. Resmen yarı çıplak ihramlı kıllı kılçık adamlar , ağızlarını bile peçe ile örten kadınlarla yapışık yürüyorlar. Bu mantığı anlamak mümkün değil. Bir çok kişi eşarplarını, ayağındaki terlik ve ayakkabılarını düşürmüşlerdi. Resmen  Kabe'ye yakın olabilmek için insanları eziyorlar. Yıllar önceki  tünel faciası gibi öleceğimi düşündüm. Kebeyi bir kez döndükten sonra canımı kurtardım. Din böyle bir şey .Hangi dine bağlı olduğunuzun bir önemi yok. Alışa gelmişi yaparsınız. Ellerini Kâbe’ye değdirebilenler huşu içinde yüksek sesle dua ediyorlardı. Yahudilerinde de  Ağlama duvarının  dibinde sallanarak dua etmesi beni şaşırtmıştı. Ama Hinduların tanrılarına meyveler vb. koyması iyi oluyordu. Tanrılar yiyemeyeceğine göre ben yiyordum. Daha benzer örnekler çok B-Makam-ı İbrahim . İlk zamanlar Kâbe’ye bağlı olan taş ilerleyen vakitlerde Kâbe’nin 46 metre uzağına taşınmıştır. Anlatıya göre Kabe’yi inşa eden Hz. İbrahim, Allah’ın taşı yumuşatması ile birlikte ayak izlerini bu taş üzerine bırakmıştır. Aynı zamanda Allah’ın emri ile bu taş üzerinde tüm insanlığa hac ibadetini duyurmuştur. Hz. İbrahim’in halkı hacca davet ederken üzerine çıktığı taş olan Makam-ı İbrahim ve Zemzem Kuyusu şehirde ziyaret edebileceğiniz yerlerden. Bina kompleksi  C-Makam-ı İbrahim: Kabeyi tavaf ederken hemen yakınında ki sarı metalden kupa seklinde göreceksiniz.Eskiden Kabe belirlensin diye Mekan-ı İbrahim kabe'ye bitişikmiş. D-Selam Kapısı (Babür kapısı):  Selam Kapısı, Müslümanlar ve İslam dini için son derece önemli bir kapıdır. Mekke’ye giriş esnasında Hz. Muhammed tarafından kullanıldığı bilinmektedir. Dolayısıyla da Hac veya Umre ziyareti için Mekke’ye giden hacıların bu kapıyı kullanarak içeriye girmeleri gelenek ve sünnettir. E- Zemzem kuyusu: artık kapatılmış. Hemen Haram mescidininden gecilen 2- Abraj Al Bait Towers(Ebrac El Beyt Kuleleri): Abraj Al-Bait Towers:  7 gökdelen otelden oluşan Ebrac El Beyt Kuleleri, dünyanın en büyükleri arasında olan bir otel kompleksidir. Mimarlık firması Dar Al-Handasah tarafından tasarlanmış ve Kral Abdülaziz tarafından yaptırılmıştır. İslami İşler Bakanlığı’na aittir.  2012 yılında hizmete açılan kompleks, Hacı adaylarının konakladığı bir mekan olmuştur. 8:30'da açılıyor. Cuma günü orada olduğum için uzun uzun namaz kılındı. O nedenle buralarda ki alışveriş merkezleri hep kapalıydı. Bu kulelerin içinde alış veriş yapabilir, yemek yiyebilirsiniz. Yine burada da kadın ve erkeklerin namaz kılacağı yerlerde bile yer kalmamıştı. İçinin dizaynı denildiği kadar değil. Abartılmış.     Hemen yanında  3-Saat Kulesi:  Yapıların ortasında yer alan Mekke Saat Kulesi, en ünlü yapılardan biridir. 601 metre yüksekliği sayesinde dünyanın en yüksek üçüncü yapısıdır. Aslında burada bir Türk kalesi varmış. Kral salman jaleyi yıktırıp  yerine bu dev kuleyi inşa ettirince Tayyip Erdoğan sinirlenmiş. Mecbur Kral Salman para ödemiş. Burada bana böyle anlatıldı. Doğruluk  derecesini bilmiyorum. Burada da alışveriş dükkanları, restoran ve kafeler var. Daha zarif dizaynı var. Burada  3.  katta Türk restoranı da var. İnsanlar genelde pilav üstü soslu tavuğu masanın üzerine yaydıkları ince naylonun üzerine döküp elleri ile iyice mıncıklayıp yine elleri ile döke saça yiyorlar.  İçinde farklı müzelerde var. Bunlardan   A-The intl museum of the Prophet's Biography. Pazartesi 13-22 Cuma 16- 12 (Gece yarışı) Hafta sonu 9-12 B- yangın müzesi :3. Katta var.hic birine görmedim. C- Clock Tower Museum: 6 Mayıs 2019 yılında Veliaht Muhammed Bin Salman tarafından kurulan ve kâr amacı gütmeyen Misk Vakfı tarafından yönetilmektedir. Müze, Mekke Saat Kulesi’nin en üst dört katında yer almaktadır. 4- Cin Mescidi  Haram Mesjidine yürüme mesafesinde. . Yapı, Mimar İbrahim Ağa tarafından tasarlanmış ve 1700’lü yıllarda inşa edilmiştir. Cami, 2000’li yıllarda  onarılmıştır. Cin Mescidi’nin inşa edildiği yer, Hz. Muhammed’in cinlere Kur’an okuduğu ve cinlerin İslam’a kabul edildiği yer olmasından dolayı önem taşımaktadır.   5-Aisha(Ayşe) Al Rajhi Grand Mosque(Ayşe Ana Mescidi ): Haram Mescidinden yürüme mesafesindeki Jabal Kaabh  belediye otobüslerinin kaldığı terminalden 12 numaralı belediye otobüsü ile 4 Riyale gidebiliyorsunuz. Son derece modern  olan bu camii de Müslümanlar için oldukça önemlidir. Çünkü Hz Ayşe’nin burada ihrama girmiştir. İsteyen hacılar burada ihrama girerler. 6- Kisva Fabrikası: : Haramdan taksi ile 15 dakika Cuma, cumartesi ve pazar kapalı. Diger günler 8-11 am arası açık. Kâbe’nin örtüsü olan Kisva,  her yıl yenisi yapılarak Kabe’ye giydirilir. Bu fabrikada Kâbe’nin örtüsünün nasıl hazırlandığıni gorebilirsiniz. 7- Cennet’ül Mualla Mezarlığı: Mekke’nin en eski bu mezarlıkta , Hz. Muhammed’in eşi Hz. Hatice, Hz. Muhammed ve Hz. Peygamberin dedesi, amcası ve amcasının eşi ile çocuklarının ve diğer önemli İslami kişilerin mezarları bulunmaktadır. DAHA UZAKLAR: 1- Cebel Nur ve Hira Mağarası: (Nur Dağı ): Peygamber’in bu mağaraya sık sık yalnız kalmak ve ibadet etmek için geldiği bilinmektedir. 610 yılında ramazan ayında Peygamber 40 yaşındayken, Allah tarafından Cebrail aracılığı ile Hz. Muhammed’e Kuran-ı Kerim’in ilk ayeti  vahiy gelmiştir. Bundan dolayı mağara İslam dünyası için büyük önem taşımaktadır. 1-Nur Dağı ve  Hira mağarası(Haram mescidine 5.5 km kuzeyinde) Tepedeki mağaraya en az 3 saatte tırmanıp geri inebiliyorsunuz.  2-Sevr Mağarası (Jabal Al Thor ): Mescid-i Haram’ın 3 km güneyinde ve760 metre yüksekliğindedir. Tepeden şehrin manzarasını seyredebilirsiniz.Mekke’den Medine’ye göç eden(Hz. Muhammed hicreti sırasında) ve Kureyşlilerden kaçan Hz. Muhammed ve Ebu Bekir, üç gün ve üç gece mağarada saklanmıştır. Mağarada birçok mucize gerçekleşmiştir. Bundan dolayı Müslümanlar arasında kutsal kabul edilmektedir. İnanışa göre; Peygamber, halka açık vaazlar vermeye başladıktan sonra Kureyş ve halk  Hz. Muhammed’e karşı düşmanlık yapınca peygamber, bu zorbalıklardan kaçmak için Medine şehrine sığınmak istemiştir. Peygamberle birlikte yaklaşık yüze yakın aile de Medine’ye göç etmiştir. Ama Ebu Cehil, Hz. Muhammed’in öldürülmesini tuzak tasarlamış.. Hz. Muhammed yatağında uyurken, Allah’ın kendisini uyarması ile kurtulmuştur. Daha sonra da Kureyşlilerden kaçmak için sadık dostu Ebu Bekir ile Sevr Mağarası’na sığınmışlar. Mağaraya girmeden önce burayı temizlemiş ve yılan çukurlarını elbise bezleri ile kapatmıştır. Fakat bir yılan çukuru gözden kaçmış ve açık bırakılmıştır. Yorgun olan Hz. Muhammed, Ebu Bekir’e yaslanarak uyuduğu sırada çukuru fark eden Ebu Bekir ayağıyla çukuru kapamıştır. Fakat o sırada Ebu Bekir’in ayağını bir yılan ısırsada  belli etmemiş. Daha sonra Hz. Muhammed yılanın Ebu Bekir’i ısırdığı yere tükürüğünü sürünce , tüm acıları geçmiş. Başka bir inanışa göre  ise Hz. Muhammed ve Ebu Bekir mağarada saklanırken, Kureyşliler yerlerini tespit edince  örümcekler mağaranın girişine ağ örmüş ve güvercinler de girişlere yuva yapmıştır. Mağaraya gelen Kuveyşli adamlardan biri mağaranın içini aramak istese de örümcek ağının çok eski zamandan kaldığına ve mağaranın içinde kimsenin olamayacağını düşünerek geri dönmüşler. Hz. Muhammed ve Ebu Bekir, üç gün sonra Kureyşlilerin aramalarının azalmasından sonra mağaradan çıkarak Medine’ye yönelmişlerdir. 22 Eylül 622 yılında, Hz. Muhammed ve Ebu Bekir Medine’ye ulaşmışlardır. Not:Haram Mescid-Mina(11 km)-Muzdalifa(5.5 km)-Arafat(13 km) bu güzergahı hac zamanı yapabiliyorsunuz. umreye gelenler ise araclarla sadece buraları da görebilir. Aslında Nur dagindan başlayıp  mina'dan devam edip Arafattan sonra en son Sevr dağına doğru bir yuvarlak çizerek hepsini aynı anda görebilirsiniz. Ben özel araç ile öyle yaptım. 3-Mina(Çadır Kent):En son2024 yılında  2 milyon  Müslüman hacı olmaya gelmiş. Burada bu hacıları konaklatmak için çadırlar kurulmuş.  4-Cemarat(Seytan) Köprüsü: Mina’da ki  bu köprüden , Hac sırasında hacilar,şeytan’ı taşlarlar. Not:Arafat 'tan Maina'ya  300 metre uzunluğunda olan sadece bu arada metro hattı var. Not: Bu arada tepede Hz İsmail'in sağda kurban edildiği tepeyi görünüz.     5- Muzdalifah:   :Şeytanı taşlanan taşların bulunduğu bu bölge ,Mina ile Arafat arasındadır. Hacılar burada geceyi geçirir ve taş toplarlar.  6-Arafat Dağı  Hac ziyaretinde bulunan Müslümanların dokuzuncu günde Arafat Dağı’na giderek ibadet etmeleri ve tüm günü burada geçirmeleri zorunludur. Aksi takdirde, Hz. Muhammed’in “Hac, Arafat’tır” sözünden de anlaşılacağı üzere kişilerin hacları kabul edilmeyecektir. Ayrıca dağda dua eden Müslümanların tüm günahlarının silindiğine inanılmaktadır. .Arafat dağında  Hz. Âdem ile Hz. Havva’nın yeniden buluştuğuna inanılır. Büyük bir alan.Burada da da   hac zamanı temizlenip çadırlar kuruluyormuş. A-Rahmah dağı : Arafa’tın icinde son hutbenin verildiği dağ. Burada namaz kılmak çok önemliymiş. B-Masjid Nimra :burada hacılar içerde ve dışarda "hac namazı "kılarlarmış. ANI: Oteldeki çalışan peçeli Arap ,kız Türk dizilerden mükemmel Türkçe öğrenmişti .Her konuda sohbet ettik. Ama bir kez bile o yanıma gelip selam verinceye kadar onu tanıyamadım. Müdürünü bana tanıtırken "Kocam olmasını istiyorum" deyince anlam veremedim. Erkek arkadaşıymış .Daha sonra ona " Erkek arkadaşlarınız  sizin sadece gözlerinizi görerek nasıl teklif ediyor" diye sorduğumda "Onunla buluştuğumuzda yüzümü gösterdim" dedi. Bana da açık yüzlü, başı  açık ve makyajlı fotosunu gösterdi. Her kadın böyle ister aslında. Asansörde "Bana da yüzünü gösterebilir misin?" diye sorduğumda kameranın olduğunu, bir başkası yüzünü görebileceğimden peçesini açamayacağını , bu konuda prensip sahibi olduğunu söyledi. Diyecek laf bulamadım.  Mekke -Saptco otobüs terminalinden Mekke -Taif (91 km,38 R.) Mekke Cidde 85 km Taif Cidde 181 km    NOT: Mekke- Cide Suleymaniye ve Cidde – havaalanı arasında sadece bu duraklarda duran tren var.   6-TAIP(Gül şehri) Suudi Arabistan‘ın Mekke Bölgesi’nde yer alan 3. büyük şehir. Şehir,  gül yetiştiriciliği ile ünlü. Ayrıca   üzüm çeşitler yetiştiriliyor. İlk kez burada begonvil, ve benzeri çiçeklerin yoğun olduğunu gördüm. Al-Sarawat Dağları’nın doğusunda, yaklaşık 1900 metre  rakımıyla ılıman  iklimi, tarıma elverişli toprakları, doğal güzellikleri, granit kayalıklardan oluşmuş dağ manzaraları  ile turistik bir şehir konumunda. Ama  yazın burada da hava sıcaklığı 35 dereceye yükseliyor.  Bu yüksek rakımlı   şehirde yağmur yağdığı için yeşil. Zaten Taif'te Yemen'e doğru giderken şehirlerde  gitgide yükselen dağlar olduğundan  ve sürekli yağmur yağdığından yeşil ve serin iklime sahipler. Zaten, şehirde eskiden Kralların yazları dinlendiği sarayları var. Taifin hemen hemen bütün dağları granit kayalardan oluşuyor. Şehir Merkezinde gezilecek yerler: 1-Rudolf park: 16-23 pm arası her gün açık. Büyük bakımlı park. İçindeki yapay gölde ve fıskiyesi  var. İçinde ki kayalık tepeler hoştu. Ben gittiğimde soğuk olduğu için çok az insan vardı. Oysa ben çok üşüyen birisi olduğum halde  hava bahar havası vardı. Çok ta görülmeye değer değil.   2-King Abdullah Park:16-23 arası açık. Bu da Rudolf  parkına benziyor .Biraz daha küçük. Bunun fıskiyeleri çalışıyordu. 3-Kral Fahd Bahçesi Taif’te ki en büyük parkmış ama onarımda olduğu için içini gezemedim. 4-Shubra Palace: Kral Abdul Aziz'in yazları kullandığı 150 yıllık; büyük apartman şeklindeki  beyaz sarayı. Sarayın dört tarafında ortada  kahverengi kafes şeklindeki  ahşap aksan ayrı bir güzellik vermiş. Bu sarayda ben gittiğimde müze yapılması için onarım ve hazırlıklar yapıldığından  kapalıydı. 5-Türk Hisarı :  Arabistan’ın Lawrence’ının 1917’de savaştığı askeri  kale .Ama yıkılmış. 6-Souq Okaz: Şehre 40 km uzakta çölde ülkedeki en büyük  geleneksel  ve tarihi pazarı. 16:00-23:30 arası açık. Ayrıca sadece yaz aylarında açık olduğundan burayı göremediğim için üzüldüm. Eskiden  yazarların ve atışma yapan şairlerin toplandığı yermiş. Hala Pazar günleri şair atışmaları  ve farklı aktiviteler oluyormuş. Artık sadece çarşı olarak kullaniliyor. Aliş verişin yanında Arap kültürünü yakından görme şansınız var UZAK ÇEVRELER: Özel araçla sırasıyla gezdiğim yerler: 1-BARAHT ALGAZAZ: a-Abdullah Bin Abbas camisi ve Kabri: HZ Muhammed öldüğü zaman en yakın arkadaşı Abdullah da  buraya gelip yerleşmiş. b-Cami çok eski. Burada büyük bir Türk Grubu umre için gelmişlerdi. c-Eski Souq: Genelde parfüm, altın ,bal vb. her şey satılıyordu. Bal pahalı ama kaliteliydi    2-Dirsek Cami: Hz Muhammad Mekke'de Medine'ye hicret ederken Mekke'de önce  önce Taif'e gelmiş .Taifliler bundan hoşlanmamıs. Peygamber dirseğini kıvırarak üstüne yatıp uyumuş. Ama Taiflilerin attığı hiçbir taş Peygambere  gelmemiş. Dirseğinin yanına düşmüş. Not: Soak okaz' aynı yoldan devam ediliyor. 3-Büyük  şu tankları: Cidd'eden gelen tuzlu deniz suyunu bu tanklarda temizleyip borularla şehre gönderiyorlarmış. 4-mikat Mahrem Cami: Hac ve umre zamanı  erkekler bu camide ihrama girerlermiş. 2-Al HADA Şehre 25 km uzakta. 5-Gül Fabrikası: Önce  Salonda Gül'ün damıtılmasını anlatan video izleyebilirsiniz. 50 yıllık fabrikayı son kuşak değiştirmiş. Yeni makina 5 yıllık. Eski makinaların uzun zamanda  yaptığını kısa sürede yapabiliyor. Gül ile su karıştırılıp kapalı kazanlarda alttan  ateş verilerek kaynatılır. Çıkan sıcak buhar soğuk su ile karşılaşınca  damıtılarak parfüm suyun üstünde az miktarda birikir. Oradan alınıp satışa sunulur.   6-Yolun iki tarafında  ki Kral Abdullah ve  Kral Fahd'ın eskiden kullandıkları sarayları da görebilirsiniz 7-  AL KUR ve Teleferik:  Ortadoğu’nun en büyük teleferik hattının  olduğu bu yerde çok büyük bir otel, restoran vb.  de var. Teleferik ile tek kişi gidiş dönüş 100 R.  tek yön 20 dakika sürüyor. Dağın altındaki Al kur yerleşiminde iniliyor. Burada büyük bir biletli su parkı ,restoran vb. var. Yani parasına göre  sıradan .Sadece çevre granit dağlarının  manzarası güzeldi. Geri teleferiğin kalktığı yere dönünüz. -Kışın Taif'te hava soğuduğunda insanlar karayolu ile sıcak olan Al Kur yerleşimine gidiyorlarmış .Hatta burada çadır kurup ailece kalıyorlarmış.   Ana yoldan devam ederseniz Al Kur  ve kayalık dağlarının manzarasını görebiliyorsunuz. İlle de teleferiğe binmenize gerek yok. Suni manzarayı görüyorsunuz. Hatta bu manzara yerinde  Babun  maymunlar da vardı Not: Taif-Mekke yolundan giderken teleferiği ve    Al Kur su parkının yanından geçiyorsunuz. 8-AL SHAFA Sehre 35 km uzakta.2500 metre yükseklikte. Oldukça yeşil olan bu bölgede piknik alanları vardı . Burada da kral Fahad'ın sarayı var . Ev sahipleriyle şehrin yukarısındaki kayalık bölgede harika bir kahvaltı yaptık. Evin hanımı tereyağını eritip bal ile karıştırmıştı. Sıcak ekmek ve sıcak süt  ile nefis oldu. Buradan granit dağlarının manzarası çok güzeldi. Ama Arapların piknikten sonra çöplerini bırakmaları hoşuma gitmedi. Temiz Müslüman ülkesi göremedim. Körfez Müslüman ülkeleri sürekli temizlettirdiklerinden temiz görünüyorlar. Oradan yeşil bahçeler yolunda. Bir başka piknik alanına geldik. Cay ve kahve ile hurma ve baklava yedik. Bu bölgede yeşillikler içinde çok güzel villalar gördüm. Sebze  seraları ve meyve bahçeleri vardı. ANI: Evlerinde kaldığım ailenin beyin dört kez evlenmiş bir asker emeklisiydi .Avlu içindeki evinde kardeşleri,  2.anne,babası ile yaşıyordu. Kendisinin üç katlı evinde alt katı kendine ayırmış ve her iki günde bir birinci karısı ile son karısı gelip iki gün kalıp  yukarda ki kendi evlerine gidiyorlardı. Yemekler bu ilk katta yeniyordu. Arada ki iki kadın ,iki yetişkin çocuğunu bırakıp gitmişti. Beyefendinin dört kadından on dört çocuğu olmuş İlk karşı çok güzel ve hala çok gençti. Kalbinin kırık olduğunu söyledi. Kanser olması boşuna değildi. Bu hanımın üniversiteye giden ve akıcı İngilizce konuşan kızınla sohbet etmek istedim. Peçenin bir gün bu ülkede artık kullanılmayacağını, bir adamın dört kadınla evli olması normal olmadığını söylediğimde  sadece dediği" İslam ne derse o olur". Hatta benim söylediklerim hoşuna gitmemiş olacak ki kız kardeşine "Okulda forma giyiyor musunuz" diye sorduğumda hemen peçesini göstererek "En güzel formamız bu" dedi.  ANI: Evlerinde kaldığım ailenin kızlarının okuduğu okulu ziyaret etmek istedim .Girişte kız okuluna erkek girmemesi için güvenlikte ki iki adama söyledim. Ama hal ve bakışlarından benim giyimimi beğenmediklerini tahmin ettim. Müdire hanımı aradı ama  izin vermediğini söyledi. İnanmadığımdan okul etrafında bir tur attım ama başka kapı yoktu. Tekrar güvenliğe döndüğümde kapıdan çıkan yüzü tamamen siyah tül ile kaplı bayana durumu anlattım. Kendisini öğretmen sanınca bozuldu. Lise öğrencisiymiş. Her tarafı simsiyahtı. Nereden görecektim. Bu peçe, bana göre insanlık onuruna ters. Ne demek siyah tül arkasından dünyaya bakmak. Atam, seni sevmeyen ,kıymetini bilmeyen ölsün. Oğlu yaşında ki erkek, bir kadına nasıl haram olur. Bu zihniyeti anlayamıyorum. Onlara da hak veriyorum. İyi bir eğitim almalarına rağmen çocukluktan beri peçe, o kadar beyinlerine kazeinmiş ki sert bir şekilde savunuyorlar. Ağız birliği yapmış gibi "Aslında ülkemde serbest. İsteyen takmayabilir" deseler de asla inanmadığını hep söyledim. Tepki aldım .Neredeyse yüzde 99 kadın, artık serbest olduğu halde  peçesiz  dışarı adım atmıyor. NOT: Aslında benim planım en son Taif'ten karayolu ile Yemen-Aden'e kadar gidip Sokotra adasına ucnaktı.Ama savaş nedeni ile sıkıntı olduğundan  mecburen en son Cidde'ye gitmek zorunda kaldım. Taif'ten Cidde'ye gitmek için tekrar Mekke'ye dönüp oradan Cidde'ye gidebiliyorsunuz. direk bir yol varmış ama çok uzun sürüyormuş. Mekke-Cidde(85 km, Birbuçuk saat,35 Riyal.) iki farklı otobüs var. Biri direkt Cidde havaalanına gidiyor. diğeri ise Süleymaniye otobüs terminaline (Hemen yanında tren istasyonu da var)gidiyor. Sonradan aklıma geldi. Mekke'de Cidde'ye sık  tren de var. Saatine göre fiyatlar değişiyor ve Otobüs fiyatından daha ucuz buluyorsunuz. 23 Riyal'e vardı. Tren ile de Süleymaniye semtine ve Cidde havaalanına  gidebiliyorsunuz. not: Cidde'den Mekje'ye, Medine'ye ve Cidde havaalanı arasında  tren var.   VII-CİDDE(JEDDAH)   Mekke’nin limanı ve deniz yoluyla gelen hacıların çıktıkları yer. Başkent Riyad’ın ardından gelen ikinci büyük kent olan Cidde, Kızıldeniz kıyısında yer alır ve Mekke’nin limanı olarak görev görür. Ülkenin diplomatik merkezi olarak kabul edilen Cidde, 11. yüzyılda önemli bir liman kenti olarak Mısır ve Hindistan arasında seyahat eden gemilerin duraklama noktalarından biri olmuştur. Uzun bir süre boyunca Osmanlı Devleti’nin hakimiyetinde kalan Cidde, lüks tatil köyleri, plaj restoranları ve alışveriş merkezleri ile ülkenin modern ve aydınlık yüzü.   Not: Cidde'de bir yatak odalı asansörsüz bir evin kirası aylık 16000R=160000 TL  idi.Bana çok pahalı geldi.

 

Cidde  de taksiler. Duraklar  farkliydi. Deniz, modernlik varmisti.

Cidde'ye gelir gelmez bir fotokopici'de "Erdoğan" kelimesini duyunca zıvanadan çıktım .Türkiye'de son zamanlarda ki pahalılık  kabul edilir değil. Burada Türkiye'den ev almış bir çok Arap ile karşılaştım. Neden yer alıyorlar? Ülkem resmen Arapların, Rusların ve bin bir çeşit geri ülke vatandaşlarının  istilasına uğradı. Dışardaki  kimsenin bundan haberi yok. Biz elimizi ve kolumuzu sallayarak hangi ülkeye gidebiliyoruz? Bunları söyleyince çok şaşırıyorlar ve Araplara da  açıkça "Ülkeme gelin gezin, gidin."  diyorum. Burada ki geriliği, bizi yönetenler  ille de ülkeme taşıma gayretindeler. Önce kendi kızları peçeyi taksınlar.

Daha sonra gittiğim ekonomik pazarda ki fiyatları görünce çok haklı olduğum ortada.

Maaşları bu kadar yüksek olmasına rağmen Fiatlar bizden ne kadar daha uygun. En son gelirken aldığım  kilosu 700 TL olan kıyma burada 250 TL'den bile azdı. Yumurta fiyatı aynıydı.

 

Dışardan gelen sebzeler pahalıydı ama bizden çok da farklı degildi. Ama anlamadığım konu; petrol  bize göre çok ucuz olmasına rağmen  ulaşım pahalı burada.

I kilo kıyma 26 Riyal260 liradan az

1 kilo tereyağı 10 Riyal=100 liradan az 

I kilo yogurt800 gram 15  Riyal=150 liradan az.

Burasıda çok geniş alana yayıldığı için gezmek kolay değil.

 

ANI: Burada Türkçe bilen Yemenli bir genç, beni amcasının evinde misafir etti. Bu kadar iyi niyetli ve misafirperver bir aile olamaz. Benimle birlikte Norveçli bir genç de Yemenli gençlerin evinde misafirdi. Aprupalı diye abartıyoruz ama ben bu denli arsızlığa tahammül edemedim. Norveçli genç resmen yemek vakti, Yemenli gencin yanına gelerek kendini yemeğe götürürdü .Bunu hep yaptı. Ben bu kadar arsızlığa sinirlendim. Yemenli genç beni de ısrarla davet etmesine rağmen belki Avrupalı anlasın  diye gitmedim. Kendim sandviç alıp yedim. Kendisini araç ile 30 km ilerdeki yüzen camiye götürtmek istediğinde hemen atlayarak "Taksi ile birlikte gidebiliriz" dediğimde geri çekildi. Adamların işleri vardı. Ve durumları da çok iyi değildi. Durumu anladığım için havaalanına tren ile kaç liraya gideceğini sordum. Ama ben yokken yine aileyi nasıl kandırdıysa kendini hava alanına götürtürdü. Oysa evin yakınında ki trene binip hemen havaalanında inecekti. Yolda trafik tıkandı. Sonra Yemenli genç ile konuştum. Onlarda hak verdi ama bu kadar da iyi niyetlilik aptallığa giriyor. Elini cebine atmadı. Online çalışarak geziyormuş. Gençlere evinin fotosunu göstererek hava attı. Yemenli genç sordugumda  Norveclinin davet bile etmediğini öğrendim. Zaten onlara dedim. Gidip siz de Norveç'de misafir olacağınızı hayal etmeyiniz. Yemenli gençler Avrupalının yanında kendilerini aşağı görmemesini söyledim. Norveçli genç her fırsatta  onun için vize vb. ne kadar ucuz olduğundan bahsedince cevabını da aldı.Y emenli aileye Türk yemeği yaptım ama bu arsız Avrupalının yemesini kabul edemedim.

Evet Türklerin eksik yönleri de çok ama bu kadar iyi niyet karşısında bu kadar arsızlık yapan bir Türk azdır.

Avrupalılar bizim gibi yalan fazla konuşma lar, kibardirlar ama  kim ne verirse teşekkür edip alırlar. Bir kere de akıllarına kendilerinin de vermesini getiremezler. Hepsi değil ama benciller.

Müslüman ülkelerin hepsi(Körfez ülkeleri hariç) geri, pis, eğitimsiz, fakir  ama merhametliler ve yardım severler. Ben aynen  böyle düşünüyorum.

 

I-  ŞEHİR MERKEZİ:

 

Bunlarda birbirine yürüme mesafesinde değil.

 1--Abdul Rauf Khalil Müzesi(halil Müzesi) : 

8-12 ve 17-21 arası açık. Cuma günleri kapalı.

Bu özel müzenin giriş ücreti 100 Riyal ama pazarlıkla daha az ücretle girebilirsiniz.

Buraya eski kornij'den taksi ile de geçebilirsiniz.

46 riyal.2. Kat Saudi, 1. Kat  islamik.0.  kat çeşitli. Aslında müze hariç diğer kısımları  Al Balad'da ki evlere benzer yapılmış. Bu binaları ücretsiz görebiliyorsunuz. Çok güzeller.

Gerçekten müze de muhteşem. Arap ve İslam kültürü hakkında her şey sergileniyor. Müze binaları müzeden de güzel. Müzeden çıkıp arka tarafa dolanırsanız

A-Camii: İçi de dışı da harika.

B-Al forkan Qur'an : Kuran öğretilen medrese: Binası çok güzel.

Bu müzenin çevresinde şık alış veriş dükkanları var.

 

 

2-Tahliye Caddesi: Sıradan büyük geniş bir cadde. Bir yönünde alış veriş dükkanları var.

Burada ki bir kız okuluna gittim. Beni  güler yüz ile karşıladılar. Büyük, bakımlı temiz bir okul. Sınıfları gezdirdiler. Ama foto çekmeme izin vermediler. Kapıdaki dev vücutlu Afrikalı görevli korkutucuydu. kızlar okul içinde başları açık geziyorlardı.

3-Altın Çarşısı : zel araçla gittiğim için tam olarak yerini bilemiyorum ama bina yeşil ağırlıklı çok gösterişliydi. Bize göre zevksiz sayılır. Altın takıları ise takmak için cesaret gerektiriyor. Gidip görmeye değer

 4-Daha sonra kaldığım Süleymaniyah  semtinde ki Kral Abdul Aziz üniversitesine gittim. Gittiğim ülkede kesin bir devlet üniversitesi gezerim. Devlet okulu olmasına rağmen kız ve erkeklerin karışık okuduğunu söylediler .Üniversiteyi araç ile gezmek zamanımızı aldı. Çok büyük ve bakımlı ,çiçekli bahçeleri vardı. Kocaman da üniversiteye ait stadyum vardı. Kısaca gelişmiş ülkelerinkinden aşağı kalır yanı yoktu.

 

II-NASSIF BÖLGESI  VE AL BALAD(Eskı Şehir):

 Cidde’de yer alan eski 2014’te UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne alınmıştır.

Cidde'nin geleneksel pazarlarının bulunduğu ,birbirine bağlı sokakları, karmaşık tasarımlı camileri ve geleneksel evleri ile turistik bölgedir.

Bu eski şehir olan mercan taşlarından yapılmış tarihi evleriyle şehrin en önemli simgelerinden. 

Cidde’deki Kızıldeniz kıyısında yer alan  en eski yerleşim yeri olan Eski Şehir, 2014 yılında UNESCO Dünya Kültür Mirasları Listesi’ne dahil edildi.

Bu eski bölgeye   dört yöndeki kapılardan giriş yapabilirsiniz.

Bu bölge, denizin altından çıkan mercan taşlarından  yapılmış  .

 bu taşlar evi serin tutuyor.Nemini aliyormuş.

Daha sonra

çok katlı evlerin ünlü pencereleri " ise

El-Rushan el-Hicazi" tekniği ile yapılmış  bu ahşap pencere ve kapılar harikaydı 

Not: El-Rushan el-Hicazi Sanatı:

 En iyi ince ahşap türlerinden yapılmış pencereler olarak öne çıkan ahşap kaplamadır. Roshan'ın avantajı, evdekilerin dışarıdakileri görmesini sağlamasıdır. Ama dışarıda kimse evin içinde kimin olduğunu göremez. Ev havalandırması için de önemlidir.

Yıkılmak üzere olanlar, onarılıyordu.

Bu eski binaların çoğu restorant olarak kullanılıyor.Ama çoğu kapalıydı. Ramazanda çok hareketli oluyormuş.Binaların altlarında yöresel giysi ve eşyaların satıldığı bir çok dükkan vardı.Hepsinin adı sanırım belediye tarafından düzenli olarak yazılmıştı. Ara sokaklara dalarak bölgenin yürüyerek keyfini çıkarabilirsiniz.

Ama öğleden sonra 16'ya kadar birçok dükkan kapanıyor. Her köşe başında güvenlik var .

Yanları açık gezi arabaları ile de çevreyi gezebilirsiniz.

Gezebilecegimiz açık yerler:

1-Noorwalf Residence: Yeşil ahşap süslemesi pencereleri olan beyaz bina bina.

2-Nassif Evi: Her gün 9-13 arası açık. Sonra 17-21 arası açılıyor. Ücretsiz.

155 yaşındaki bu binada  Nassif ailesi yaşamış. Sonra King Faisal's satmış. Abdul Aziz üç yıl burada yaşamış.

İçinde 4000 yıl önce kullanılmış  ve 29 harfli taşa kazınmış alfabe var. Ama şimdiki alfabede 28 harf var.

Onarımda olduğu için bir kısmı kapalıydı.

Burada her dilden harita vardı. Türkce yoktu Üç yıl İstanbul'da kalan müze görevlisi gence "İstanbul'da Araplardan İstiklal caddesinde yürüyemiyoruz ama Türkçe haritanız bile  yok. O zaman Turkiye'ye gelmeyin. Avrupa'ya gidin" dediğimde "Türkiye ucuz" dedi. Haklılar bence de. Ülkeme gelmeyen akılsız.

3-Tarig Abdul Hakim Center:

 Kapıda ki kodu okutturarak ücretsiz giriyorsunuz. Eski  ünlü Arap şarkıcının çaldığı enstrümanlar ve hayatını anlatan fotolar vardı. Fotolarda sadece bir iki Lübnanlı ve Mısırlı kadın vardı. Erkek erkeğe şarkı söyleyip coşmuşlar. Modern bir müze haline getirmişler. Özellikle dijital olarak çalınan piyanoya bayıldım.

4-Moolub müzesi: Giriş 10 riyal Bu eski evlerin içini, ve kullanılan eşyalar sergileniyor. Güzel sayılır .

5-Al -Shafei Mosque: Memlûk dönemi Osman Bin Affan tatafindan) yaptırılan  800  yıllık Cami. Camii  namaz vaktinden önce açık oluyor.

6-Beit Wagf Al Shafi: Cami hocasının ailesinin kaldığı caminin arka tarafındaki yeşil cumbalı içi boşaltılmış bina.

7-Beit Bacshen: Bu eski binanın içinde ücretsiz eski eşyaların sergilendiği Küçük bir muze var. Ayruca kafe var.

Hemen yakınında 

8-Beit Thaker(Zakir): Eski bina.Ici boşaltılmışti.

9- Ban Jadid (Kuzey kapısı)

Not:Buradaki "Aligiance Square "onarım nedeni ile kapalıydı. Siz gittiğinizde açılmış olur. Kapıdan biraz bakabildim. Güzel bir meydana benziyordu.

Yürüyerek 

10-Havanin Mezarı: Kuzey kapısına(Bab Hadid) yakın.Mezarlik kapısı kapalıydı.Sadece Cuma erkekler tarafından ziyaret ediliyormuş. Kadınlar, mezarlık ziyareti yapamadığını da söylediler.

Tekrar Nassif Evine geri dönüp yukarı yürüdüğünüzde

11-Al-Matboulu Museum: Sabahtan 12'ye kadar tekrar 16'dan geç 22'ye kadar açık.

Gittiğimde kapanmıştı.

Önemli: duruma göre önce bu müzeyi geziniz.

12-Bab Makkah(Mekke kapısı-7Kuran kapısı): Bu yerin Hz. Muhammed’in doğduğu noktaya inşa edildiğine inanılması. Şehrin simgelerinden biri haline gelen Mekke Kapısı’ndan yalnızca Müslümanların geçtiğine inanılıyor

 

Buradan kırmızı renkli belediye otobüslerinin olduğu yere gelip istediğiniz yere gidebilirsiniz. 

Ama örneğin buradan direkt kornij'e otobüs yok.7A numaralı otobüse binip son durakta inerseniz kornişe yürüyebilirsiniz. ama trafiğin çok yoğun olduğu üç yolu geçmeniz gerekiyor. Ben buradan  tekrar taksi ile geçtim.

NOT: Ama sonradan öğrendim. Al Balad'dan NCB Tower'in yanından önce balık pazarını görüp oradan yürüyerek KORNİJ sahiline inebiliyorsunuz. Oradan araç ile  kornij'in istediğiniz bölüme gidebilirsiniz.

Al Balad'dan Eski kornije  yakın yürüyebileceğiniz  yerler:

1-NCB Tower: İlk yapıldığında insanların çok ilgisini çekmiş. Şimdi sıradan. Halk  Kingdom Tower's ve  buraya da hatta yeni kornijde ki otel olan kulelere de  Cidde Tower diyorlar. Yanılmayınız.

2-See Tower: Limana gelen yüklerin kontrol etmek için.

3-Balik Pazarı : Burayı çok beğendim. Çalışanların hepsi aynı kıyafeti giymişlerdi. Ayaklarında çizmeler vardı .İçerisi çok büyük ve düzenleydi. Kızıldeniz’den çıkarılmış çok çeşitli balıklar ve deniz ürünleri satılıyordu.

III- CORNİCHE( KORNİJ)

30 km uzunluğundaki bu sahil kıyısı yol boyunda  dinlenme alanları, yürüyüş yolları ,en marka lüks oteller, restoranlar, kafeler vb. sıralanmış.

Tüm sahili ister aynı günde hızlıca  geziniz. Veya bir gün korniji gezip ertesi gün diğer yerleri de gezebilirsiniz.

1-Eski  KORNİJ:

A-Kral Fahad Fiskiyesi(Cidde Deniz Feneri) (Dünyanın en yüksek çeşmesi ): Saat 16 da fıskiye çalışmaya başlıyor.133 metre yüksekliği ile dünyanın en yüksek su fıskiyesi olarak Güneş rekorlar listesine girmiş.

30 yıllık tarihe sahip çeşme, 312 metre yüksekliğindeki ve Şehirdeyken her noktadan görülen 30 yıllık bu fiskiyeyi gün batımında  sahilden izlemek keyifli. ile, Kızıldeniz’in olanca güzelliğiyle Corniche,.

 Uzaktan fıskiye gibi değildi.  Göğe doğru uzanan  beyaz bir bulut gibi görünüyor. Çok dikkatli baktığınızda yükselen ve düşen suyu görebiliyorsunuz.

Hava karardığında insanlar kilimlerini cayırlara serip bu fıskiyeyi izleyerek çay, kahve içip bir şeyler yiyorlar. Yürüyüş yapıyorlar.

2-YENİ KORNİJ:

1-Marina : Burası daha hareketli.  Cok şık otel ve kuleler var. Gezi yolu çok uzun olduğundan üstü açık gezi arabaları ile de sahil boyu gezebilirsiniz.

2-   Fakieh Akvaryum 

Şehrin kuzey kordonundaki Al Kurnaysh Yolu'nun çıkışında yer alan bu akvaryum, ülkenin ilk deniz sergisi . 200’den fazla deniz  türün görebilirsiniz.

Giriş 23 Riyal. Küçük ama sevimli. Gitmeseniz de olur.

Red see Mall:Yeni kornijde Yolun diğer tarafında. Çok büyük ve görkemli. içinde İpekyol mağazası vardı.

bu akvaryum 2 eğer büyük bir akvaryum görmediyseniz  görülmeye değer.. Hemen yakininda  yuruyerek

3-Al Shallal Park: Cocuklar icin  buyuk bir luna park. 

Eğer sahil boyu devam ederseniz :

Yılda iki - üç kez Yağmur yağan Cidde'de ben bu kıyı şeridini gezeceğim gün yağmur başladı. Hemen yollarda gölcükler oluştu. Drenaj yokmuş. Gelip vidanjörle suyu  çekiyorlarmış.

4-Yat Limanı:Üç yıl önce Yeni kornij'den buraya tasinmiş. Son derece bakımlı, şıktı.

Not: Araç ile geldiyseniz girişte aldığınız bilet ile yat limanini ve bitisiginda ki camiyi görebilirsiniz.

Hemen yanında 

5-Al Rahma Camii(Yüzen Camii): 

Kızıldeniz’in kıyısındaki bu camii, 1985 yılında cami, suyun üzerinde beyaz sütunlar uzerinde inşa edilmiştir.  Özellikle Mekke ve Medine’ye  geçiş noktası oldugundan bircok hacı adayı cami de namaz kilar.

6-Kingdom Tower(Cidde Kulesi):  Cidde Kulesi tamamlandığında dünyanın 1 km yüksekliği ile dünyanın en yüksek binası unvanını alacak.

Hemen yakınında 

7-Ober beach: Erkek ve çocuklar için ücretsiz.Ama yabancı  kadın ve  erkek  yani herkes için ücretli plaj da var .100 Riyal ve daha bakımlı plaj  200 Riyal giriş ücreti ödemelisiniz. Plaj boyunca uzanan palmiye ağaçların golgesinde dinlenebilir,Jet ski ile  ve parasailing  yapabilirsiniz.

 

Silver Sands, Half Moon, Al Fonateer ve Al Nakheel v.b plajlarında yuzebilirsiniz.

gibi plajlar var.

.

8-King Abdullah stadyum: Çok büyük ve moderndi. Önemli uluslararası yarışmalar غشmodern İslam mimarisinin bir modelidir.

III-DAH BAN CİTY (Bölgenin adı ):

1-Durrat Al -Arus: Yerin adı. şehre 85 km uzaklıkta Burayı eskiden ücret ödeyerek giriliyormuş. Biz ücretsiz girdik.

Kızıldeniz kıyısında yapay adadan oluşuyor lüks tatil köyü, ve ziyaretçilere özel plajlar, lüks oteller, golf sahaları ve alışveriş olanakları sunuyor

Marinasında Saudilerin  çok lüks yatları dizilmişti. İlk kez burada  ki kafelerde karışık oturan aileleri gördüm. Harika Arap müziği çalıyordu.

IV-KİNG ABDULLAH ECONOMİK CİTY(KAEC):

Modern city.100 km şehirden uzakta. Bu şehirde, lüks oteller, golf sahaları, alışveriş merkezleri ve kumsallarıyla, Suudi Arabistan’ın geleceğe dönük  yasam biçimini yansıtıyor. gittiğimde güzel evler hep boştu. İçinde Hasta hane, kolej, birçok otel, cami vb. her şey vardı. Ama hafta sonu insanlar buraya kalmaya, güneş batımını izlemeye ve dinlenmeye geldiklerinden kalabalık oluyormuş. Oteller doluyormuş. Ben de hafta sonu oradaydım. İnsanlar deniz kıyısında kilim serip piknik yapıyorlardı. Buradan çok keyif aldım.

Renkli begonviller üste ve yanlarda kalacak  şekilde setler oluşturulmuş. Farklı çiçekler de  vardı. Denizde rengarenk 

Parasailing  yapanlar çok güzel manzara oluşturmuştu. Çevreyi hop on hop off (iki katlı, kişi başı 20 R, keyifliydi.) üç tekerlekli bisiklet, yanları açık  daha küçük gezi arabaları ile de gezebiliyorsunuz.

Marinası, denizin içe doğru girmesi ile oluşturulmuş. Buranın manzarası da güzeldi.

Not :Dağa da yolunuza devam ederseniz   şnorkel veya scuba dalışı yapabileceğiniz "Coral İsland Beach" E ulaşırsınız. Yumuşacık beyaz kumları, berrak mavi suları ve kıyıya yakındaki canlı mercan resiflerini görebilirsiniz. 

 Diğer gezilecek yerler:

Farasan adaları: Suudi Arabistan’ın Kızıldeniz’in güneyinde yer alan doğal bir cennet. Cidde’nin yaklaşık 50 kilometre açığında bulunan bu adalar, berrak sularda yüzmek, şnorkelle dalış yapmak mercan resifleri, renkli deniz yaşamı ve tropikal kuş türleriyle ünlü.

 -Al-Ula'daki Hegra (Mada'in Saleh): UNESCO Dünya Miras Listesi’nde

Hutaymah volkanik krateri :Doğa harikası olan .

 Dünyanın en büyük deve pazarı

Cidde--- Etyopya-Adisabaa(Ucak,100 dolar)