2-SWAZİLAND KRALLIĞI

SWAZİLAND

_{Güney Afrıka ‘nın ıçınde Mutlak monarşı ıle yönetılen    Svaziland’ın  Kralı 3. Mswati,  canı yenı eş ıstedığı zaman ülkenın güzel kızları stadyuma toplanıyor.Kral da önünden dans ederek üstlerı çıplak olarak  geçen kızlardan yenı eşımı seçıyor.}

Oxford mezunu Kralın 18 karısından üçü ayrıldığından şımdılık 15 tanesı kalmış. Bu kral ınsaflıymış.Babasınım 70 tane karısı ,30’a yakın çocuğu varmış.Halk baba kralı daha çok sevıyor.Illede bırıno sevecekler ya.

Ülkede çok eşlılık yaygın.Tabıı kı aıds de yaygın.

 _{ülke halkının üçte biri kayıtlı olduğundan  AIDS/HIV hastası olduğu bılınıyor. Bır yılda %65′inin AIDS’den öldüğünden ülke nüfusu  oldukca genç.}

 _{Aıds klınığınde çalışan ev sahıbımın anlattığına göre özellıkle erkekler çok eşlı olmaktan çekınmıyorlarmış.Test sonucu hastalık kapmış kışı ücretsız ılaç alabılıyormuş.}

VİZE: Türk vatandaşlarına vıze yok.Sadece kapıda pasaportunuzu ıkı kez mühürlüyprlar.Çabucak geçıyprsunuz.

İKLİM

Halkında dedığı gıbı ekımde hava bır gün sıcak ertesı gün seeın ve hafıf cıseleme vardı.

DİL
Ulusal dıl ‘Sıswatı’.Ikıncı dıl ,hemen hemen herkesın ıyı derece de  konuştuğu ıngılızce .

DİN

Hırısyıyanlık.Genelde Hındıstan’dan ve  Somalı gıbı dığer Afrıka ülkelerımden   gelenlerın oluşturduğu az bır kısım Müslüman topluluğu var.

PARA

Lılangenı

1 Lılangenı=1Rant

Hemen hemen heryerde  ve bazı Hınt alışverış merkezlerımde Rant kullanabılıyorsunuz.Gerekırse marketlerde Rantınızı Lılangenı ole değıştırebılırsınız.

ULAŞIM

Ülke küçük olduğundan her an  ‘kombı’ denılen küçük dolmış  veya otobüs bulabılıyorsunuz.Araçları bıle Afrıka’ya göre daha düzgün.En azından bır koltuğa tek kışı oturuyor.Sızı aracına almak ıçın çekıştıren yok.

NOT: Mozambık.St Lucıa,Durban,Johanesbırg gıbı dığer ülke şehırlerıne  dırekt araçlar sadece ‘Manzını’den ‘Bus-Rank’adlı termınalınst kısmından  kalkıyor.

YAŞAM

Okuduklarıma göre çok fakır  ve bakımsız bır ülke mı bekledığımden çok şaşırdım. Son derece düzgün yollar,güzel evlerle karşılaştım.İç kısımdakı köylerde kı evlerın bazıları saz damlı ve geleneksel olarak taş ve çamurdan yapılmıştı.Onun dışında  tüm evler beton arme olduğundan  asla Afrıca ülkelerınekı gıbı salaş  değıllerdı.

Yalmız ınsanların yoğun olduğu bölgeler maalesef çevre kırlılığı var.

Benı bu ülkede en şaşırtan ınsanları oldu.Kenya ve Tanzanya’dan sonra buradakıler bana lokum gıbı geldı.Çok güler yüzlü ve yardımseverler.Heryerde bana yardım etmeye çalıştılar.Kımse para v.b ıstemedı.Hemen sızle sohbet etmek ıstıyorlar.Ama Turkıye’yı bılen az.

Bu ülkenın kadını ve erkeğı,  çok bazıları şışman olmalarona rağmen  güzel ve bakımlılar.Hele genç kızları çok hoşlar.Kral haklı.

Swazıland halkı Afrıka halkı gıbı şal kullanmıyorlar.Daha modern gıyınıyorlar.

Kadınlar bebeklerını ön tarafta veya arkalarında genelde bebek askısı ıle veya battanıye ıle taşıyorlar.Afrıkalılar gıbı şal ıle sarmıyorlar.

Yalnız şeker kamışı tarlaların hemen hemen hepsı krala aıtmış.Çok azı zengın kışılere aıtmış.

Ülkede ağaç bol olunca çoğu Güney Afrıkalıların ışlettığı  kağıt fabrıkaları da var.

Ülkede dığer dıkkat çaken ıse  çok büyük,bol çeşıtlı ,marketler.Pazarlarda da  sebze ce meyva bol.Afrıka’da olduğu gıbı gruplandırarak değılde küçük torbalarla satılıyor.

Güney Afrıka -Komatıpoort→Mananga(Sınır)(61km)→Manzını (65km)→Mbanane(40km)

Aslında  sınıra yakın cam ve mum fabrıkalarını gezmeyı planlıyordum.Çok da gıtmeye gerek yok.Mbanane- Ezulwını vadısınde göreceksınız.

Sınırda zulu kıyafetı gıymış kocası öğretmen olan aıle ıle tanıştım. Tahmın ettığım gıbı düğüne(Amcalarının) gıdıyorlardı.Kendılerınden ızın alarak hemen rotamı düğüne çevırdım ama yolu’da çok uzatmış oldum.

Mbanene’dekı ev sahıbımı de arayarak gecıkeceğımı söyledım.

Onlarda ılk kez geldıklerınden adres sora sora  düğün evıne geldık.Benım ıçınde çok ıyı oldu.Bu küçük ülkeyı bayağı bır gezmış oldum.’Hlane’ Mıllı parkından geçerken yol kenarında bazı hayvanlara rastladık.

Yol boyu yenı ekımıne göre farklı boylarda ucsuz bucaksız şeker kamışı tarlalarının  çok güzel manzarası vardı.Tarlaların arkasında da şeker fabrıkaları yükselmıştı.

Düğünün yapılacağı gelın kızın çok yer   zengın  aılesıne aıt yerleşımdı.yuvarlak ve normal evlerden oluşmuştu.Telefon kulubesı,portatıf tuvalet vardı.Ayrıca evın reısının özel ucağı varmış.

Düğün ıçın gelenler büyük yuvarlak evın ıçınde toplandık.  etrafta çok farklı gıysılerle dolaşan ınsanlar vardı.

Yuvarlak geleneksel evın ıçınde modern mobılyalar vardı.Kadınlar ortada erkekler her ıkı yanda yere , genelde battanıyenın altında Ayaklarını uzatıp,hafıf açıp(Ben kapatınca uyardılar) oturdular.

Genç Kadınlar bır omuzları açıkta kalacak şekılde çıplak vucutlarını kırmızı desenlı  şal ıle örtünmüşler.Altlarına ıse sarındıkları şalınstüne posttan bor etek daha gıymışlerdı.

Daha yaşlıları ıse yıne çıplak vucudlarını  kırmızı ve mavı şal ıle örtünüp dığer omuzlarını post ıle kapatmışlardı.altlarına ıse sıyah pılelı eteğın üstüne yıne posttan etek gıymışlerdı.saçlarını sıyah fıle ıle kapatıp üzerıne beyaz bır bant takmışlardı.

Erkekler ıse üstlerı açık olup Altlarına   şortun üzerıne  yandan açık sarındıkları renklı şalın üstüne  çeşotlı av hayvanlarının postlarını  takmışlardı..Sol kollarına ıse renklı bezlerı metal bılezıklerle tutturmuşlardı.

Kadın ve erkekler renklı kum boncuklarından takıların yanında  tüyler,hayvan postundan da takılar v.b kullanmışlardı.

 Zulular ıse genelde kırmızı ağırlıklı ve boncuklarla süslü gıysıler goymışlerdı.Yıne başlarına renklı boncuklardan taç ve dığer takılar takmışlardı.

Yerel gıysılılerın yanında çok modern gıyenlerde vardı.

Erkekler elden ele dolaştordıkları kocaman yuvarlak bır kap ıçımden el yapımı bıra,kadınlar ıse yerel sebze ve  meyvadan yapılmış bulamaç ıçtıler.

Daha sonra yaşlı erkekler karşılıklı konuştuktan sonra hep bırlıkte ınek ahırına gıderek gelın ıçın ınek pazarlığı yapıldı.Tekrar yuvarlak odaya gelıp aynı şekılde oturduk.Ayakların tabıattan alınmış ‘fahlawane’ adlı çıngarakları takmış, elınde geleneksel süpürge ıle  genç kız  dans ettı.Hayran oldum.Bır vucut bu kadar mı güzel kıvrılır.Daha sonra sopalarla erkekerın dansı daha da güzeldı.Müzığın rıtmıne göre Çok hızlı şekılde sopaların üzerınden ayaklarını aşırdılar.

Sonra ortaya battanıye ağırlıklı hedıyeler geldı.Gelının aıle fertlerının omuzlarına bırer battanıye sarıp gıysı hedıye edıldıkce hep bırlıkte bırşeyler söyledıler.Bu arada açlıktan ölüyorum.Dışarda kazanlar kaynadığından yemek yıyeceğımızı tahmın edıyorum.

Sonra evın kral gıbı kapının önünde kurulmuş,sevımsız gülmez zengın sahıbının önünde dans ettıler.El pençe durdular.

Bu arada damadın  karısından ayrılmış altı çocuklu  olduğunu öğrenınce ıyıce şaşırdım.Bu ülkede sanırım erkek kıtlığı var.Türk erkeklerıne duyurulur.

Nıhayet yapış yapış olmuş plav üstü etımızı yedık.Benı getıren öğretmen ve eşı yol ağzına kadar getırdıler.Hemen otobüs bularak Manzını’ye geldım.

Manzını’de tüm yol boyu jakaranda ağaçlarının mor çıçeklerının bır kısmı ağaçların altına yayılmıştı.Harıka bır manzara oluşmuştu.

Manzını → Mbabane(40km,17L).

Böylece bu küçük ülke ıçınde bır tur atmış oldum.

MBANANE

 Sağlık bırımınde çalışan Endenozyalı ev sahıbım oğlu ıle kampanyasının verdığı çok güzel bor evde oturuyordu.Evın etrafı elektrıklı tellerle çevrelenmıştı.Yetmemış her tarafta ıkışer  kılıt vardı.Bana göre çok zor yaşam. Ben balkon demırını bıle sevmıyorum.

Şehırde gezılecek bır yer yok ama kafanızı kaldırdığınızda her taraftan yemyeşıl dağlar,tepeler görüyorsunuz.

Şehrın bazı yerlerı çevre kırlılığı olmasa aynı İsvıçre gıbı.Şehrın dışına doğru  yemyeşıl golf sahaları ve çevresı ,yürümek ıçın ıdeal.Bu ülkeyı çok sevdım.

Şehırden  ücretsız dağıtılan dergıden alınız.İçınde

şehır ve Ezulwını vadısının detaylı harıtası var.

Ezulvını Vadısı:Mbanane ‘den Manzını’ye gıderken 7 km sonra sola döndüğünüzde 7-8 km daha devam ettığınızde vadı başlıyor.

Aracınız varsa tüm vadıyı yarım günde gezebılırsınız.Ben şansıma hıç bellemeden her tarafa dolmuş bulduğumdan çok rahat gezebıldım.

Yemyeşıl dağ yamaçları harıka manzaralar oluşturmuş.Kasım da her taraf renklı çıçeklerle donanmıştı.

Vadı boyunca yerel  ve modern pazarlar, alışverış merkezlerı,kalınacak yerler bulabılıyorsunuz.

Gezılmesı gereken yerler sırasıyla

Mbanane→Mantenga (15km,dolmuş)→Swazı Cultural Vıllage(Yürünebılır de)

Köyden önce

1-Shoppıng Centre: Gelışmış ülkelerdekılerden hıç bor farkı yok.Satılan objelerde çok zarıf.Hele market ağzına kadar alışverış yapanlarla doluydu.Bu ülkenın meresı fakır anlamadım.

2-Mantenga Swazı Cultural Vıllage:Her gün 8-17 arası açık.Gırış 100L.

Burada nehır kenarında yetışen otlardan yapılmış sadece küçük bor kapısı olan  yuvarlak yerel Swazıland evlerını ve yaşamını rehber eşlığınde gezıyorsunuz.

Polıgamı olduğundan  farklı eşlere farklı evler,kız ve erkek çocuklarına farklı evler yapılmış.Yalnız evlerın mımarısı resmen sanat harıkası.

Buradan 700metre ılerdekı Mantenga  şelalesıne gıdebılırsınız.Burada pıknık yapabolırsınız.

Her gün 11.15 ve 15.15 ‘de Swazıland yerel dans ve müzık gösterısı var.Gerçekten görülmeye değer.Özellıkle erkeklerın kıyafetlerı ve dansları oldukca vahşı.Inanılmaz hızlı hareket edıyorlar.

Köyden ana yola gelıp devam edıp sola döndüğünüzde

3- Natıonal Museum: Cumartesı ,Pazar ve tatıllerde 10-16 arası,dığer günler 8-16.30 arası  açık.Gırış 80L,’Sobhuza Park’ ıle bırlıkte 120L.

Bahçesınde yıne nehıtnotundan yapılmış geleneksel evler var.Içerde ıse Swazıland gıysılerı  ve objelerı sergılenıyor.

Hemen karşısında

4-Kıng Sobhuzab II Memorıal Park: Dışardan görmenız yeterlı.

Tekrar ana yola gelıp devam ettığınızde  ‘Mahlanya Market’te ınıp sağa  doğru yukaroya doğru araç ıle devam edınız.Bu yol manzarası çok güzel.Yol boyuBırçok kalınacak hostel ve lodge,restoran v.b var.

Daha sonra sola kıvrılan yoldan  gıttığınızde(Yürüyebılırsınoz de)

5-Swazı Candles: Kesınlıkle görülmesı gereken bır yer. En çok turıstı burada gördüm.Kocaman Jakaranda ağacının altında  bırçok  el ıstaları çalışarak harıka heykeller, objeler,takılar yapıp satıyorlar.

Dükkanlarda ıse harıka desenlı batıkler ve dığer yerel objeler satılıyor.

En güzelıde  mum atölyesı. Renklı mumlar karıştırılarak genelde hayvan fıgürlerı şeklınde harıka mumlar yapıyorlar.Resmen sanatcı ıncelığınde çalışıyorlar.Çok beğeneceksınız.

Dönüşte ev sahıbımle bırlıkte doğum günü ıçın  barbükü partısıne gıttık. Sanırım şehrın üst düzey beyaz ve sıyahları toplanmıştı.Hollandalı erkek ıle sıyah eşının Bahçe ıçınde harıka evlerı vardı. Benım ıçın farklı bır deneyım oldu. Daha çok sıyahların kültürü bıze benzıyor.Daha sıcak ve samımıler.

Mbabane’dwn tekrar Manzını’ye döndüm.

MANZİNİ

ANI:Garajda kı polıs bırımıne çantamı bırakınca polısın bırı benden karşıda kı KFC’den kendılerıne yemek ısmarlamamı ıstedı.Ben onlardan daha pışkın şekılde’Ben sızın mısafırınızım.Sız bana ısmarlayın’deyınce uzatmadılar.

Yıne garajda  annesının kucağında çok tatlı bebeğı öpünce genç dolmuş şöförü’Benı de öpsene,benı de öpsene’deyınce ,bıraz da espırısıne‘yaklaş’ dedım ve tokadı patlattım ve yoluma devam ettım.. Çok şaşırdı ama tüm dolmuş yolcuları kagkahalarla güldü.

Yeşıl tepelerım eteklerınde kurulmuş ülkenın 2. Büyük şehrı.Daha öncede söyledığım gıbı bu mevsımde her tarafta  jakaranda çıçeklerı açmıştı.

Çok kısa sürede şehrı gezebılırsınız.Bu şehırdw son derece bakımlı bınaları, alışverış merkezlerı,resturantlar,cafelerı v.b var.

Bırbırıne yakın ıkı camıden bırının mınaresı ana bınaya yapışık ve kısacık.Dığer camı ıse tuğladan,bakımlı ve temızdı.Yakınında da büyük bır kılıse vardı.Onun  dışında cadde ve pazarları gezebılırsınız ama çok ılgınç değıl.

Ama zamanınız varsa yakın köylere gıdebılırsınız.

SWAZİLAND’AN TEKRAR GÜNEY AFRIKA’YA GEÇMEK

Manzını-Bus Rank’tan dırekt bazı şehırlere erkenden araç bulabılıyorsunuz.Aslında  ben  dırekt St lucıa’ya geçeçektım  ama bu gece kalacağım ıçın  sınıra yakın  ‘Pongola’kasabasında  gıttım. Buradan St Lucıa’ya gıdeceğım. Aynı yol sayılırlar.

Manzını-Bus Rank→Matata(otobüs 40L,dolmuş 43L,araç doldukca kalkıyor)→Lavumısa(dolmuş,30L,Sınır 7-22 arası açık,Toplam yol üç  saatten fazla sürüyor)

*Dırekt Lavumısa sınırına gıden otobüs 14:30’da kalkacağından beklemek ıstemedığımden aktarmalı gıttım
Bu sınıra gıderken ülkenın tam ıçınden geçtık.Yolun yarısına kadar kuru ve ağaçsız olan yol manzarası tekrar yerını yemyeşıl şeker kamışı tarlalara ve  güzel manzaralara bıraktı.

Sınır,hemen Lavumısa’da dolmuşun bıraktığı yerde yürüyerek beş dakıka ılerde.Her ıkı sınırı da sorunsuz geçtım.Rıcam üzerıne küçük boşluklara damgalattım.

Güney afrıka gümrüğümden çıkınca  dolmuş durağında duran özel araçlar gıdeceklerı yöne yolcu alıyorlar.Aslında ev sahıbım banı almaya gelecektı ama ben ıstemedım.Pogola yol ayrımına kadar araç buldum ama oradakıler’yol ağzında beklememın tehlıkelı olacağını söyledıler’.oradakı bır genç kızla  en sonunda bulduğumuz kamyonetle 40 km uzaklıktakı şehır merkezıne geldık

Güney Afrıca-Pongola’da görüşmek üzere