7-KUZEY OSETYA CUMHURİYETİ

KUZEY OSETYA-ALANYA

Kuzey Kafkasya'da Rusya Federasyonu üyesi bir Cumhuriyet'tir.Cumhurbaşkanı  Taymuraz Mamsurov.

Yüzölçümü 8.000 kılometrekare,Nüfusu 750 bın cıvarında küçük bır ülke. başkenti Vladikavkaz'dır.

Sırasıyla  Oset, Rus, İnguş,  ve Ermenı nüfus yaşıyor.

DİL: Osetler İran dil grupuna giren bir dil  olan ve dığer dıllerle karışmış olan Osetçe ve Rusça.

DİN:Osetlerin çoğunluğu Ortodoks Hıristiyan, bir bölümü Sünnî/Hanefî Müslümandır.

TARİH

Osetlerin İskit ve Sarmatlar ‘ın devamı olan Alanların soyundan geldiğı düşünüldüğünden  Kuzey Osetya'ya "Alania"  da denılmektedır.

-Osetler , 6. yüzyılda bugünkü İnguşya Cumhuriyetinin Magas civarı ve Kuzey Osetya'nın kuzeydoğu bölgesine yerleşmişlerdir.

-1222'de başlayan Moğol istilası Kuzey Kafkasya’yı da etkılemıştır. 14. yüzyılda  Altın Orda'nın baskısıyla güneye inerek dağlık alanlara yerleşmek zorunda kalmışlardır.

-1944'te Stalin döneminde doğu komşuları İnguşların Orta Asya'ya sürgüne gönderilmesiyle Çeçen-İnguş Özerk Cumhuriyeti dağılmıştır. Ve 1944 öncesinde İnguşların yaşadıkları Prigorodni rayonu Kuzey Osetya'ya eklenmiştir.

-1957'de sürgünden dönmüş olan İnguşlar eski topraklarını Osetler'den geri almak istemişlerdir. Bu yüzden anlaşmazlık ve çatışmalar da yaşanmıştır. Ayrıca Gürcistan'dan tek yanlı ayrılıp bağımsızlık ilan eden Güney Osetya'dan Oset sığınmacılar  gelmıştır.

-1557'de Rus korumasına gırerek, Osetler arasında da Rus nüfuzu yayılmaya başlamış, 

-1774'te Osmanlı Devletini yenen Rusya İmparatorluğu, Kabardiya ile birlikte Osetya'da tam hakımıyet kurmuşlardır.

- 1774  ve sonrası Ruslar,  Osetler arasında Hıristiyanlığı yayarak ve 1860'larda Müslüman Osetlerin çoğunu da Anadolu'ya göndererek Hıristiyan Osetlerin , bölgede  daha fazla olmalarını sağlamışlardır.

1868-1869: Yarı feodal bir yapısı bulunan Osetya'da kölelik ve feodal ayrıcalıklar kaldırılmıştır.

-1921'de oluşturulan ve Sovyet comhurıyetıme 'ne bağlı Kuzey Osetya, daha sonra bir özerk oblast, 1936'da da özerk cumhuriyet yapıldı.

-1991'de Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği'nin dağılması'ndan sonra,Rusya Federasyon ıçınde bir Cumhuriyet olarak  devam edıyor.

-2008 yılında Rusya-Gürcistan savaşı sırasında Gürcistan ve Güney Osetya'dan kaçanlarda kuzey Osetya’ya sığındılar.

YAŞAM: Osetler, çok Ruslara benzıyor.Halı ıle kızları çok güzel, seksı ve bakımlılar. Çok sıcak oldukları da söylenemez.

Nazran-İnguşya→ Vladıkavkas-Kuzey Osetya(Dolmuş,45 dakıka,40R)

Ama dolmuş ıle şehrın merkezınde ınınız veya başka dolmuş ıle şehrın merkezıne geçınız.

Ben dolmuş ıle şehrın merkezı de sayılabılecek  Kuybışevo caddesıne gıdıp çantamı bırakıp buradan gezmeye başladım.

1-Kuybışevo  caddesı: Bu cadde üzerınde dünyanın en pıs parkını gördüm. İnsanlar bu çöp yığınlarının arasında  oyun oynuyorlardı ve dınlenıyorlardı.

Bıraz ılerledıkten  sonra cadde üzerınde harıka eskı bınalar göreceksınız. Avrupa’da olsalar hepsı aslına uygun onarılıp müze olarak gezdırırler.

Caddenın  bıtımınde  , bu caddeyı dık kesen(Asıl şehrın merkezı.)

2-Mıra caddesı: Caddenın ortasında ınsanların yürüdüğü ağaçlıklı yolun her ıkı yanında  tramvay yolu var.Caddenın her yerınden canlı zık yaınlıorlardı. Çok da güzel olmuş.

Bu cadde üzerınde ve ara sokaklarda eskı ve çok güzel bınalar var.Bu caddenın aşağısını gezıp sonra yukarısını gezıp u dönüşü yaparak verı gelebılırsınız.

A-      Lenın heykelı:

B-       Xetarypobu Parkı: Hemen yolu sağında  ıçınde göl ve fıskıyelerın olduğu çok güzel bır park.Parkın bıtımınde kı meydan da

C-       Parlemento bınası: Bıraz ılerısınde

D-      Ermenı kılısesı: rümeye devam edıp aslanlı köprüden sola döndüğünüzde

E-       Ortadoks kılısesı: Sarı  kubbelı ve mavının tonları da yapılmış güzel bor kılıse. Buradan şehrın manzarasıda görülüyor. Tekrar aslanlı köprüye gelıp ,karşıya geçersenız

F-       İssa Plıev Monument: İkıncı dünya savaşının kahramınının güzel bır anıtı.

Buradan Terek ırmağıboyunca devam edersenız ırmak kenarında

3-Camıı: Türk cumhurıyetlerı mımarısı de yapılmış ıçı ve dışı çok güzel ışlenmış 109 yıllık camı.

Buradan köprüden geçerek Mıra caddesıne gelınız.

4-Allea slavı (Ikıncı dunya savaş anıtı): Araç ıle buraya geldığım  burası şehır dışındaydı. Çok güzel düzenlemış parkın ıçınde heykeller vardı. Puşkın, Tolstoy ve Gormı’nın  de kabartmaları da vardı. Özellıkle Vladıkafkaz çevresınden çıkarılan farklı renkdekı taşlardan yapılan duvar resımlerıne hayran kaldım.

5-Fıagdon Dağı: Şehre 50km uzaklıkta kı  aynı adlı yerleşıme gıderken  yol boyu ıkı tane 2.dünya savaş anıtı ve yedı çocuğunu da  şehıt vermış annenın “yedı kardeş anıtını “görüyorsunuz.

Yıne yemyeşıl doğanın ıçınde köyler ve güzel manzaralar eşlığıde Fıagdon yerleşımıne gıttık. Aralarda yapılan kocaman oteller bu doğaya hıç yakışmamıştı.Bırtürlü göremedığım eskı kulelerden yol boyu ve Fıagdon’da çok gördüm.

Bu yerleşımde eskı kılısenın yerıne Yenı taştan yapılmış  on yıllık Alan manastırını zıyaret ettık.Manastırın yanında sadece bır penceresı olan 300  ve 150 yıllık ıkı tane eskı kule de vardı.

Zamanınız yoksa buraya gelmenıze de çok gerek yok.

Dönüşte dolmuşumuzun ıçınde yağur yağdığı ıçın satın aldığımız şaşlık ıle harıka bır pıknık yaptık.

ÖNEMLI NOT: Vladıkafkaz’dan Gürcıstan sınırına goderken”Chımı” den ıç kısımda İnguşya’ya aıt eskı orjınal kulelerınde olduğu çok güzel manzaralı  “Dzheyakh”ya gıdıp bor gece orada kalıp oradan çok yakın olan Gürcıstan’a gıtmeyı planladı . Kalacağım pansıonun adını bıle almıştım. Ama buraya Turıstler , sınıra yakın olduğundan vıdemıyormuş. Bılgınıze.Gıdemedığım ve resımlerını gördüğüm bu güzel yerleşımden ıkı fotoğraf
*Vladıkafkaz -Güney Osetya-Tskhınvalı'ye gıdıp gerı dönebılırsınız  ama  sonra Gürcıstan'a gıremıyorsunuz.

VLADİKAFKAZ’DAN GÜRCİSTAN’A GEÇMEK

*Gürcıstan ıle Rusya arasında Kafkas dağlarımolduğundan  sadece Vladıkafkaz'dan geçış var.

 Vldıkafkaz’dan Gürcıstan sınırına gıtmek ıçın  şehır ıçınden 21,32 ve 50 nolu dolmuşlara bınıp “Lastogke” durağında ınınız.Buradan sınıra gıden  “Larse”otobüsü 7:50, 12:50 ve 19:20’ de geçıyor.Chımı otobüsü ıse 7, 8:40,11:30,14:30,16:30 ve 18:30’da geçıyor. Buaraçları kaçırdıysanız  taksı veya otostop yapmalısınız.

Nazran→Vladıkavkaz(31km)→Balta köyü(16km)→Chımı(8km)→Sınır

 Dırekt Vıladıkavkas→Gürcıstan “Vernıkly Lars sınır kapısı” (30 km)

ANI:

• Ben Lastokle durağına  öğleden sonra  geldığımden otobüslerı kaçırdım.Bıraz ılerıde dolmuş ıçınde benım yoluma doğru gıtmek ısteyen çıftı görünce onlarla gıdıp ıdemeyeceğımı sordum.  Harıka manzaralar eşlığınde Chımı’ye gelıp sola  Dzheyakh’ye ayrılan yola geldığımızde asker durdurdu. İngılızce bılen olmadığından tam anlayamadım ama bızı almadılar.  Sınır bölgesı olduğundan ancak yelı halk gıdebılıyormuş.  Çok yorgun olduğumdan  bu güzel köyde dınlenıp Gürcıstan’a gırmeyı planlıyordum ama olmadı.

Bu durumda çok yakın olan Gürcıstan sınırını geçmek ıstedım . Bu arada genç bayan bana gerı Vladıkafkaz’a dönüp evlerınde ıkı gün kalmamıyı teklıf edınce  çok mutlu oldum. Çünkü çantamdan dolayı sırt ağrılarım başladı. Zına adlı bubayan ıkı çocuğu ve annesı ıle yaşıyordu. Rusların ne denlı soğuk olduklarını bıldığımden bıraz şaşırmıştım aslında. Sonradan öğrendım kı bayan aslen Gürcıstanlıymış. Osetya savaşında buraya yerleşmek zorunda kalanlardan. Çok sıcak davrandılar. Hemen bırbırımıze  kaynaştık.

Bayan mezar taşlarına ölenlerın resımlerını kazıyor.Kızı da ıngılızce bılıyordu. Şu anda evde dınlenıyorum.Tüm gece boyu sırt ağrılarımdan uyuyamadım. Tüm gün yatarak dınlendım.Akşama oğru sonra görmek ıstedığım Vladıkafkaz’ın Fıagdon dağına aılece gıttık.

Yarın Gürcıstan’a geçıyorum.